Kodeks cywilny, Koronawirus w Polsce

W świetle prawa cywilnego zawarcie umowy darowizny może odbywać się na różne sposoby. Czy umowa darowizny zawarta w formie ustnej jest ważna? Jakie są skutki podatkowe takiego postępowania? Oto kilka kluczowych informacji.

Jakie odsetki ustawowe obowiązują w 2023 roku? Jaka jest aktualna stawka odsetek ustawowych kapitałowych i odsetek ustawowych za opóźnienie określonych w kodeksie cywilnym? Ile wynosi obecnie stawka odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych? Uwaga! Od 7 września nastąpiła zmiana oprocentowania.

6 lutego 2023 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o fundacji rodzinnej, która ma pozwolić firmom rodzinnym na stabilną działalność po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę. Przepisy tej ustawy wejdą w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

25 października 2022 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (m.in. do umów o pracę, umów zlecenia, umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu), przedłożony przez ministra rodziny i polityki społecznej. Z rozwiązań przewidzianych w ustawie będą mogli skorzystać mikroprzedsiębiorcy, podmioty zatrudniające nie więcej niż 9 osób niebędący mikroprzedsiębiorcą, rolnicy, rodzice oraz osoby fizyczne. Projekt trafi teraz do prac legislacyjnych w Sejmie.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego, który m.in. zakłada rozszerzenie o podpis osobisty katalogu podpisów elektronicznych, których użycie umożliwi zachowanie formy elektronicznej czynności prawnej. W ten sposób rozszerzy się funkcjonalność e-dowodu, w którym może być zakodowany podpis osobisty (jako zaawansowany podpis elektroniczny). Projekt nowelizacji kodeksu cywilnego jest przygotowywany w Ministerstwie Sprawiedliwości i ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2022 roku. Zatem nowych przepisów można się spodziewać nie wcześniej niż w 2023 roku.

Nierzadkim zjawiskiem w obiegu gospodarczym jest sytuacja, w której przedsiębiorca obejmuje we władanie - przykładowo na podstawie umowy najmu, bądź dzierżawy cudzy grunt, a następnie stawia na nim budynki, lub też ulepsza zastane. Warto wiedzieć jak rozliczyć na gruncie podatku VAT sprzedaż rzeczonych nakładów.

Unijny Certyfikat Covid. 1 czerwca 2021 r. Polska dołączyła do systemu Unijnych Certyfikatów Covid (UCC), które mają ułatwić podróżowanie po UE w czasie epidemii. Pełne uruchomienie systemu dla krajów Wspólnoty zaplanowane jest od 1 lipca. Najważniejsze informacje o tym rozwiązaniu będzie można znaleźć w języku polskim i angielskim na stronie www.gov.pl/certyfikat.

Zmiana umowy w czasie COVID-19. Kodeks cywilny zawiera instrument prawny (klauzulę) zwany z łac. rebus sic stantibus, który dopuszcza możliwość ingerencji sądu w treść zawartej umowy, gdy z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków wykonanie umowy (spełnienie świadczenia) byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy. Jak zastosować klauzulę rebus sic stantibus z powodów wywołanych pandemią COVID-19?

Czy niedziela 25 kwietnia jest handlowa? W niedzielę, 25 kwietnia sklepy będą otwarte. Otwarte mogą być nie tylko sklepy, w których za ladą staną ich właściciele. Kolejna niedziela handlowa dopiero 27 czerwca. Obowiązują jednak ponadto ograniczenia pandemiczne. W związku z sytuacją epidemiczną od 20 marca zamknięte pozostają wielkopowierzchniowe sklepy meblowe i budowlane o powierzchni powyżej 2 000 m kw., podobnie jak centra i galerie handlowe z wyjątkiem działających w nich m.in.: sklepów spożywczych, aptek i drogerii, salonów prasowych, księgarni. W sklepach, które mogą być otwarte obowiązuje ścisły rygor sanitarny i limit osób.

Tarcza branżowa. Najprawdopodobniej w przyszłym tygodniu na Radę Ministrów trafi projekt rozporządzenia dot. przedłużenia Tarczy branżowej i rozszerzenia jej o kolejne kody PKD - "Z 49 kodów będziemy ich mieć około 62" - zapowiedziała w środę 7 kwietnia 2021 r. wiceminister rozwoju, pracy i technologii Olga Semeniuk.

Zezwolenia na pracę cudzoziemców w czasie COVID-19. Specjalna (anty-covidowa) ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zawiera przepisy przedłużające ważność wszystkich rodzajów zezwoleń na pracę cudzoziemców w Polsce. Dotyczy to także oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Państwowa Inspekcja Pracy wyjaśnia wątpliwości związane z tymi przepisami, dotyczące różnych stanów faktycznych.

Wynagrodzenie pracownika a zamknięcie firmy. Czy w przypadku zamknięcia firmy na mocy przepisów ograniczających prowadzenie działalności gospodarczej w okresie epidemii COVID-19, wskutek czego nie było możliwe powierzenie pracy cudzoziemcowi w wymiarze czasu pracy lub liczbie godzin określonej w oświadczeniu, zezwoleniu na pracę lub zezwoleniu na pobyt czasowy i pracę, należy wypłacić cudzoziemcowi wynagrodzenie tylko za faktycznie przepracowane godziny, czy również za czas nieprzepracowany z powodu zamknięcia firmy? Prezentujemy wyjaśnienia Państwowej Inspekcji Pracy w tym zakresie dotyczące pracowników i zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych (np. zleceniobiorców).

Ugoda - zabezpieczenie wierzytelności. W czasach pandemii COVID-19 wielu przedsiębiorców boryka się z problemem uzyskiwania terminowej zapłaty z tytułu zawartych przez siebie kontraktów. Zawarte umowy często jednak wiążą się z wieloletnią współpracą pomiędzy ich stronami – a co za tym idzie – sądowe rozwiązanie sporu może zniszczyć dotychczasową kooperację między nimi. Nie zawsze bowiem brak zapłaty wynika z braku chęci wywiązania się przez dłużnika ze swoich powinności, a związane jest często z chwilowo gorszą płynnością finansową. Ugoda stanowi polubowne rozwiązanie sporu, które rokuje na możliwość kontynuowania istniejącej już współpracy. Jak wówczas przedsiębiorcy mogą się wzajemnie zabezpieczyć? Poniżej opisujemy przykładowe sposoby zabezpieczenia roszczeń stron.

Sprzęt dla pracownika pracującego w domu a PIT. Przy wykonywaniu pracy zdalnej w związku z epidemią COVID-19 obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi narzędzi i materiałów potrzebnych do pracy zdalnej. Sfinansowanie przez pracodawcę pracownikowi sprzętu do pracy zdalnej (w tym np. krzesła biurowego) nie spowoduje po stronie pracownika powstania z tego tytułu przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym (PIT). Natomiast w przypadku telepracowników i pracowników incydentalnie pracujących zdalnie (bez związku z epidemią) możliwe jest skorzystanie w takim przypadku ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o PIT.

Nowe kody PKD w Tarczy Finansowej 2.0. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawiły się dwa projekty uchwał Rady Ministrów zmieniające uchwały w sprawie programów rządowych „Tarcza finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” (tzw. Tarcza Finansowa 1.0) i „Tarcza finansowa 2.0 Polskiego Funduszu Rozwoju dla mikro, małych i średnich firm”. Wsparcie z Tarczy Finansowej PFR 2.0 (jak również możliwość umorzenia do 100% subwencji udzielonej w ramach Tarczy Finansowej PFR 1.0) zostanie rozszerzone o przedsiębiorców wykonujących inne rodzaje działalności. Jakie nowe kody PKD pojawią się w Tarczy Finansowej?

W przyszłym tygodniu ogłosimy dodatkową listę kodów działalności gospodarczej (PKD) objętych tarczą - zapowiedział 14 stycznia 2021 r. wicepremier, szef MRPiT Jarosław Gowin. Jego zdaniem od 1 lutego 2021 r., jeśli sytuacja epidemiczna się nie pogorszy, powinny zostać w pełni otwarte galerie handlowe.

Osoby, których działalność gospodarcza nie przetrwała pandemii, będą mogły starać się o środki na założenie innej. Resort rozwoju, pracy i technologii przekazał PAP, że rozporządzenie łagodzące warunki uzyskania pomocy powinno wejść w życie w I połowie stycznia 2021 r.

Od 2021 roku obowiązywać będą korzystne dla podatników zmiany w zakresie podatku od nieruchomości i opłaty targowej. Gminy będą mogły nadal stosować zwolnienia z podatku od nieruchomości i przedłużać terminy płatności jego rat. Mogą też wprowadzić preferencje dla organizacji pozarządowych. W 2021 roku nie będzie pobierana opłata targowa. Jednostki samorządu terytorialnego otrzymają rekompensatę za brak wpływów z tej opłaty.

W listopadzie 2020 r. Polska i Niemcy zawarły porozumienie dotyczące zasad opodatkowania pracy zdalnej wykonywanej przez pracowników transgranicznych w czasie pandemii COVID-19. Porozumienie wprowadza fikcję prawną na potrzebę stosowania art. 15 ust. 1 polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, że ze względu na działania anty-covidowe podjęte przez Polskę i Niemcy - pracę wykonywaną w domu (tj. w państwie rezydencji) przez pracownika na rzecz pracodawcy z drugiego państwa, można uznać za pracę wykonywaną w państwie, w którym pracownik wykonywałby tę pracę gdyby nie podjęto działań antykryzysowych.

Duża część dofinansowania z nowego pakietu antykryzysowego obejmie jedynie sektory objęte restrykcjami, jak w przypadku branży gastronomicznej, handlowej czy też fitness. Nie obejmie też młodych firm - skomentował dla PAP Adam Ziębicki z kancelarii prawnej Chałas i Wspólnicy.

Pracownik na obowiązkowej kwarantannie (o ile jego zdrowie na to pozwala) ma prawo świadczyć pracę zdalną za zgodą pracodawcy. W takim przypadku przysługuje mu wynagrodzenie za pracę a nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe ani zasiłek chorobowy. Natomiast jeżeli pracownik na obowiązkowej kwarantannie nie może pracować (nawet zdalnie) z uwagi na stan zdrowia, to przysługują mu świadczenia pieniężne z tytułu choroby (tj. wynagrodzenie za okres choroby lub zasiłek chorobowy). W tym przypadku do wypłaty tych świadczeń nie jest potrzebne zwolnienie lekarskie.

Ustawodawca, aby nie ograniczyć zupełnie możliwości przygotowywania się do wydarzeń sportowych, dopuścił działalność basenów, siłowni, klubów i centrów fitness, "które są przeznaczone dla osób uprawiających sport w ramach współzawodnictwa sportowego, zajęć sportowych lub wydarzeń sportowych" - poinformowało 4 listopada 2020 r. PAP Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii.

W związku z zamknięciem cmentarzy producenci i sprzedawcy chryzantem doniczkowych będą mogli otrzymać pomoc finansową - poinformowała 1 listopada 2020 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

W czasie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19 praca zdalna i ułatwiające komunikację nowe technologie (w tym oczywiście wideorozmowy i wideospotkania) znacząco rozpowszechniły się w biznesie. Wksperci z firmy McKinsey szacują, że cyfryzacja w firmach przyspieszyła o trzy lata[1]. Osoby, które wcześniej nie miały do czynienia z nowymi technologiami, nagle zostały postawione przed koniecznością uczestniczenia w telekonferencjach i wideo rozmowach. To mogło wywołać u nich konsternacje, szczególnie gdy po raz pierwszy prowadzili wideo spotkanie w domowych warunkach. Należy również podkreślić, że niewielki odsetek pracowników posiadał w swoim mieszkaniu dedykowane miejsce do pracy, a co dopiero przestrzeń pod wideokonferencje. Na szczęście za nami już prowizoryczne biurka z deski do prasowania lub praca przez 8 godzin z sofy. Mądrzejsi o pierwsze doświadczenia – te dobre i te, które każdy chciałby usunąć z pamięci – proponujemy odświeżyć sobie etykietę wirtualnych spotkań, aby uniknąć „niewygodnych” sytuacji.

Pełzający lockdown upośledzi możliwość prowadzenia działalności gospodarczej i odbije się na kondycji polskiej gospodarki w najbliższych miesiącach - ocenia Związek Przedsiębiorców i Pracodawców; apeluje o moratorium na regulacje nakładające na biznes nowe obowiązki, opłaty i zwiększające podatki.