Pełnomocnik, Pełnomocnictwo

Na posiedzeniu w dniu 28 lutego 2023 r. Rada Ministrów rozpatrzy m.in. projekt ustawy o aplikacji mObywatel, która zakłada zrównanie dokumentu elektronicznego z plastikowym dowodem osobistym. Zdaniem autorów projektu jest to zmiana rewolucyjna.

W uchwale z 25 kwietnia 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny (w składzie 7 sędziów) orzekł, że pełnomocnictwo procesowe rozciąga się tylko na czynności w ramach jednej sprawy podatkowej, która objęta jest aktami.

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 7 marca 2022 r. podjętej w składzie 7 sędziów uznał, że postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności doręczone stronie, która miała ustanowionego pełnomocnika, z naruszeniem art. 145 § 2 Ordynacja podatkowej (tj. bez doręczenia pełnomocnikowi), należy uznać za niewiążące w rozumieniu art. 212 w zw. z art. 239 Ordynacji podatkowej - także wtedy, gdy strona lub jej pełnomocnik wnieśli od niego zażalenie. Przyczyną podjęcia uchwały była naganna praktyka organów podatkowych, które nie stosowały się do gwarancji procesowych dotyczących sposobu doręczeń.

Pełnomocnik w działalności gospodarczej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Technologii poinformowało 12 lipca 2021 r., że ponad 370 tys. przedsiębiorców wpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej korzysta z pomocy pełnomocników. Z danych resortu wynika, że na 2,6 mln aktywnych działalności gospodarczych zarejestrowanych w CEIDG, ponad 374 tys. korzysta z pomocy pełnomocników, czyli osób upoważnionych do działania w ich imieniu. Liczba ustanowionych pełnomocników wynosi 395,6 tys.

W najbliższym czasie należy spodziewać się wzmożonej aktywności ze strony organów skarbowych - kontrolujących będą interesować nie tylko przeszłe rozliczenia podatkowe, ale również prawidłowe wydatkowanie wsparcia finansowego przyznanego w ramach kolejnych Tarcz Antykryzysowych. Kierunek, w którym zmierza fiskus wskazują również planowane zmiany legislacyjne, wymierzone w zwalczanie transakcji i operacji służących sztucznej optymalizacji podatkowej. Z tego względu coraz więcej przedsiębiorców decyduje się zapewnić sobie profesjonalną asystę w relacjach z organami podatkowymi.

Rozszerzenie katalogu osób, mogących być pełnomocnikami przed Urzędem Patentowym w zakresie wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych, jak również możliwość ograniczenia patentu poprzez zmianę zastrzeżeń patentowych – to tylko część zmian, które zakłada znowelizowana ustawa - Prawo własności przemysłowej. Nowe regulacje wejdą w życie 27 lutego 2020 r.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, to właśnie jemu należy doręczać wszelkie pisma. Pominięcie pełnomocnika odnosi bowiem taki skutek jak pominięcie strony. W rozpatrywanej przez NSA sprawie chodziło o zawieszenie biegu terminu przedawnienia poprzez wszczęcie postępowania karnoskarbowego.

Zgodnie z przepisami pisma w sprawie podatkowej doręcza się stronie postępowania, a jeśli został ustanowiony pełnomocnik, to temu pełnomocnikowi. Jeżeli więc podatnik ustanowi w swej sprawie pełnomocnika, to o wszystkich pismach i czynnościach organu dowie się on od swojego pełnomocnika, bowiem w takiej sytuacji organ podatkowy nie doręcza już pism jemu, ale pełnomocnikowi.

Przepisy Ordynacji podatkowej umożliwiają podatnikowi ustanowienie pełnomocnika do spraw podatkowych. Jakie są rodzaje pełnomocnictw i w jaki sposób można je ustanowić?

Zgodnie z regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług w roku 2018 podatnicy tego podatku zobowiązani są do składania deklaracji drogą elektroniczną. Ci spośród podatników, którzy korzystają z pomocy innych podmiotów prowadzących księgowość, mogą udzielić pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji. Do tego celu służy formularz UPL.

W trakcie toczącego się postępowania podatkowego strona postępowania jak również jej pełnomocnik mają prawo brać udział w przesłuchaniu świadka. Uprawnienie to daje możliwość zadawania pytań. Aby jednak zadawać je prawidłowo, należy uważnie śledzić sposób prowadzenia przesłuchania oraz sporządzania protokołu.

Prokura jest pełnomocnictwem handlowym, udzielanym przez przedsiębiorcę, podlegającemu wpisowi do rejestru przedsiębiorców. Prokurentem może natomiast zostać wyłącznie osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Regulacje dotyczące zakresu odpowiedzialności solidarnej pełnomocnika podatnika przewidują sytuacje, gdy zostaje ona wyłączona. Pełnomocnik nie będzie pociągnięty do odpowiedzialności solidarnej wraz z podatnikiem w przypadku gdy powstanie zaległości nie było powiązane z uczestnictwem podatnika w nierzetelnym rozliczaniu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Z początkiem marca 2017 r. zacznie obowiązywać nowy wzór pełnomocnictwa ogólnego (PPO-1) oraz zawiadomienia o zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu pełnomocnictwa ogólnego (OPO-1). Zmiany mają związek z wejściem w życie reformy administracji skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT, która zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2017 r., przewiduje sankcję do pół miliona zł za zarejestrowanie podmiotu do celów VAT założonego dla tzw. słupa. Zmiana ta może poważnie zagrozi branży rachunkowej. Zawodowi pełnomocnicy, z obawy przed ryzykiem, mogą przestać wykonywać lub istotnie ograniczyć świadczenie usług nowym podmiotom.

Od początku lipca 2016 r. obowiązują przepisy dotyczące udzielania pełnomocnictw ogólnych. Nowe regulacje stanowią o pełnomocnictwie ogólnym, które upoważnia do działania we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej. Dotychczas wymagane było złożenie pełnomocnictwa do akt każdej toczącej się sprawy, co wiązało się również z uiszczaniem opłaty skarbowej od każdego składanego dokumentu przez pełnomocnika.

Minister finansów zrezygnował z koncepcji wprowadzenia kaucji rejestracyjnej dla podatników VAT. W zamian MF wysunął projekt zwiększenia odpowiedzialności pełnomocników rejestrujących nowych podatników VAT. Zmiany mają obowiązywać już od 2017 roku.

W ustawie o VAT mają nastąpić od 2017 roku zmiany w przepisach dotyczących solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe podmiotu dokonującego dostaw określonych towarów i kaucji gwarancyjnej. Natomiast w ustawie o VAT i Ordynacji podatkowej wprowadzone mają zostać nowe przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności pełnomocnika rejestrującego podatnika za zaległości podatkowe podatnika powstałe w ciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania tego podatnika jako podatnika VAT.

Przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które miały miejsce w lipcu 2016 r. Zmiany dotyczą regulacji w zakresie ordynacji podatkowej, prawa bankowego oraz ustawy o administracji podatkowej.

Ministerstwo Finansów informuje, że podatnicy, którzy chcą zgłosić pełnomocnictwo ogólne, od 1 lipca 2016 r. mogą to zrobić przy wykorzystaniu nowej funkcjonalności Portalu Podatkowego (PP). Dodatkowo udostępniono Centralny Rejestr Pełnomocnictw Ogólnych, czyli narzędzie do weryfikacji pełnomocnictw przez administrację podatkową.

Z dniem 1 lipca 2016 r. wejdą w życie przepisy nowelizacji ustawy z 29 sierpnia 1997 r.– Ordynacja podatkowa (dalej jako: Ordynacja), dotyczące udzielania pełnomocnictw ogólnych. Pełnomocnictwa dołączone do akt sprawy przed dniem wejścia w życie nowych przepisów, a także ich urzędowo poświadczone odpisy oraz uwierzytelnione odpisy, uznaje się za pełnomocnictwa szczególne. Nie ma zatem możliwości potraktowania pełnomocnictwa złożonego przed 1 lipca 2016 r. dla celów konkretnego postępowania za pełnomocnictwo ogólne.

Pełnomocnictwo to upoważnienie do zastępowania strony w postępowaniu przed sądem lub organem administracji oparte na oświadczeniu woli reprezentowanego – ze skutkiem bezpośrednio dla niego. Jest to upoważnienie danej osoby fizycznej (pełnomocnika) do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na rzecz reprezentowanego (mocodawcy). Jakie są rodzaje pełnomocnictw? Jakie zasady obowiązują w zakresie ustanawiania, zmiany zakresu, odwoływania czy wypowiadania pełnomocnictwa?

Od 1 lipca 2016 r. zaczną obowiązywać przepisy dotyczące pełnomocnictwa ogólnego. W związku z wprowadzeniem pełnomocnictwa ogólnego przestanie obowiązywać zasada, że pełnomocnictwo składa się w organie podatkowym dopiero wtedy, gdy toczy się sprawa.

Od 1 lipca 2016 r. zaczną obowiązywać regulacje dotyczące pełnomocnictwa ogólnego w sprawach podatkowych. W związku z wprowadzeniem pełnomocnictwa ogólnego przestanie obowiązywać zasada, że pełnomocnictwo składa się w organie podatkowym dopiero wtedy, gdy toczy się sprawa.

Od 1 lipca 2016 r. zaczną obowiązywać przepisy dotyczące pełnomocnictwa ogólnego. W związku z wprowadzeniem pełnomocnictwa ogólnego przestanie obowiązywać zasada, że pełnomocnictwo składa się w organie podatkowym dopiero wtedy, gdy toczy się sprawa.