PIT - koszty, Odliczenia

Odliczenia związane z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej są dobrym sposobem na poprawę sytuacji ekonomicznej. Jednak część podatników nie wie o możliwości skorzystania z atrakcyjnych dla nich rozwiązań. Z kolei inni zupełnie niepotrzebnie obawiają się dodatkowych kontroli fiskusa. A zaznaczyć trzeba, że jeżeli już, to zazwyczaj są to jedynie drobne działania sprawdzające. Dzięki należycie przygotowanemu rozliczeniu, można sporo zyskać i spokojnie czekać na zwrot. Państwo sprzyja bowiem podejmowaniu innowacyjnych działań. Świadczą o tym wprowadzane preferencje – ulga B+R, na prototyp, na ekspansję czy ulga na robotyzację. Wkrótce też przekonamy się, jak nowy rząd będzie wspierał firmy w ww. zakresie i co ewentualnie się zmieni. Należy to obserwować z uwagą, bo zainteresowanie ulgami podatkowymi, szczególnie w obszarze innowacji będzie rosło. Warto więc wyprostować niektóre opinie, jakie krążą.

Wokół zastosowania i rozliczania zryczałtowanych pięćdziesięcioprocentowych kosztów uzyskania przychodów od dawna powstają różnego rodzaju rozterki i pytania. I można by się spodziewać, że obecnie wiele wątpliwości zostało rozwianych w stosunku do choćby roku 2019, to nadal w 2023 roku temat ten jest wyzwaniem dla wielu specjalistów ds. płac. 

Z jakich ulg i odliczeń podatkowych może skorzystać przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym?

Pracodawca (podatnik PIT albo CIT), który w 2023 roku na zasadzie memoriału, zaliczył do kosztów uzyskania przychodów nieopłacone w terminie składki na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń pracowniczych (w części finansowanej przez płatnika), powinien dokonać „wstecz” korekty kosztów związanych z tymi składkami, tj. skorygować koszty miesiąca, w którym zaliczył, na zasadzie memoriału, składki do kosztów podatkowych. Składki te będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w miesiącu, w którym zostaną zapłacone. Takie jest stanowisko Ministra Finansów, przedstawione przez Artura Sobonia Sekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi z 25 stycznia 2023 r. na interpelację poselską.

Jakie koszty mogą odliczać pracownicy w 2023 roku? Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) nie pozwala (co do zasady) pracownikom odliczać od przychodów uzyskanych z tytułu umowy o pracę faktycznie poniesionych kosztów. Pracownicy mają jedynie koszty zryczałtowane w zależności od liczby zawartych umów o pracę i tego, czy pracownik mieszka w miejscowości, której znajduje się zakład pracy, czy w innej miejscowości. Jednak w rozliczeniu rocznym pracownicy mogą uwzględnić faktyczne wydatki na dojazdy do pracy udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Od 1 stycznia 2023 wejdą w życie przepisy, które zmieniają moment, w którym płatnik będzie ujmował składki ZUS w kosztach uzyskania przychodów. Od 2023 roku składki ZUS w części finansowanej przez płatnika, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenia są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów. Natomiast w razie uchybienia tym terminom, ww. składki ZUS będą stanowić koszty podatkowe w miesiącu ich opłacenia do ZUS. Nie będzie mieć już znaczenia moment wypłaty wynagrodzenia, jeżeli zostanie to dokonane terminowo.

Aby prowadzić działalność gospodarczą zmuszeni jesteśmy ponosić koszty jej prowadzenia. Jednak część wydatków firmowych traktowana jest przez urzędy skarbowe jako wydatki na cele osobiste przedsiębiorcy. A wydatki na cele osobiste nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Kierowca (indywidualny przedsiębiorca) świadczący w ramach działalności gospodarczej usługi transportowe ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wartość diet krajowych i zagranicznych (z tytułu podróży służbowych). Koszty te są ograniczone limitem diet przysługujących pracownikom.

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w swoim domu lub mieszkaniu mają wątpliwości, czy wydatki na utrzymanie psa stróżującego mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Powstaje też pytanie, czy można odliczyć VAT od wydatków na utrzymanie psa stróżującego, który pilnuje biura, czy innych miejsc, w których jest prowadzona działalność gospodarcza? Sprawdźmy jak na te pytania odpowiada Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnych interpretacjach podatkowych.

Aby przedsiębiorca mógł zaliczyć do koszów uzyskania przychodów straty (np. odszkodowanie wypłacone kontrahentowi) z tytułu skradzionego towaru musi wykazać, że miały miejsce niespodziewane okoliczności, których nie miał możliwości przewidzieć. Niedochowanie należytej staranności przy prowadzeniu działalności gospodarczej wyklucza możliwość uznania poniesionych strat za koszty. Takie stanowisko po raz kolejny potwierdziły organy podatkowe (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 września 2022 roku, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.680.2022.1.AK).

Firma w mieszkaniu. Szczególnie w trudnych gospodarczo momentach wielu przedsiębiorców zastanawia się nad minimalizacją swoich kosztów. Jedną z opcji jest prowadzenie działalności gospodarczej z prywatnego mieszkania lub domu. Często oznacza to przeznaczenie części nieruchomości na cele biurowe – jak chociażby stworzenie sali spotkań czy gabinetu, a także ponoszenie części kosztów mediów na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Czy takie wydatki, ponoszone w prywatnym domu podatnika, ale na cele firmowe mogą być rozliczane firmowo? Czy mają wpływ na wysokość podatku dochodowego od osób fizycznych?

Ulga sponsoringowa jest preferencją, która pojawiła się w obu ustawach o podatku dochodowym od początku 2022 roku. Jak podkreślali legislatorzy rozwiązanie miało stanowić formę zachęty podatkowej, mającej na celu wsparcie określonych dziedzin życia społeczno–gospodarczego.

Zdaniem organów podatkowych podatnik może odliczyć zachowek od podstawy opodatkowania, jeśli był wypłacony przed wydaniem decyzji podatkowej. Ale kiedy zachowek zostaje wypłacony po tej decyzji, podatnik takiej możliwości nie ma. Narusza to zasadę równości podatkowej – uznał Rzecznik Praw Obywatelskich, który przyłączył się do takiej sprawy obywatelki. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 1 czerwca 2022 r. (sygn. akt III FSK 4958/21) podzielił to stanowisko, bo podatnik nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji braków czy luk procedury. NSA w tym wyroku uchylił zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach oraz poprzedzającą go decyzję organu podatkowego.

Korekta zmian w PIT jakie weszły w życie od początku 2022 roku w ramach rządowego programu Polski Ład, zakłada obniżkę stawki PIT z 17 do 12 proc., ale zarazem likwidację ulgi dla klasy średniej. Obie te zmiany przełożą się na kwotę wynagrodzenia netto twórców zatrudnionych na etatach, którzy uzyskują część pensji w postaci honorarium autorskiego, do którego stosujemy 50-proc. koszty uzyskania przychodu. W tabelach pokazujemy, jak kwota brutto (przed opodatkowaniem i oskładkowaniem) przedkłada się na kwotę netto (do ręki) w zależności od przyjętych zasad, tj. obowiązujących: do końca 2021 r., od początku 2022 r. (czyli według Polskiego Ładu), a także jak będzie to wyglądać po korekcie Polskiego Ładu (za 2022 r.).

Czy składki członkowskie płacone przez podatników podatku dochodowego z tytułu udziału w różnych organizacjach (np. przedsiębiorców, czy pracodawców, organizacjach samorządu zawodowego) są kosztem uzyskania przychodu? Czy można zaliczyć do kosztów składki opłacane z tytułu członkostwa w Stowarzyszeniu Księgowych w Polsce?

Przekazywana od 24 lutego 2022 r. pomoc humanitarna na rzecz m.in. organizacji pożytku publicznego, samorządów, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w związku z wojną na Ukrainie jest uznana za koszt uzyskania przychodu w podatkach dochodowych PIT i CIT - wynika ze specustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa projektu ustawy. Ponadto zwolnione z podatku dochodowego są pomoc humanitarna i świadczenia dla osób zapewniających zakwaterowanie uchodźcom z Ukrainy.

Kiedy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy aktualizujące i wierzytelności, odpisane jako nieściągalne? Jak na możliwość ujęcia takich kosztów podatkowych wpływa upadłość zagranicznego dłużnika?

Podatnicy wypełniając roczne zeznanie podatkowe mają możliwość dokonania wskazanych w ustawie o PIT odliczeń od dochodu (przychodu) lub od podatku. W tym celu należy wypełnić formularz PIT/O, który stanowi załącznik do rocznego zeznania podatkowego składanego przez podatników na formularzach: PIT-28, PIT-28S, PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-37.

Przedsiębiorcy mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów swojej działalności gospodarczej wydatki na zakup i eksploatację roweru, jeżeli wydatek ten ma związek z tą działalnością. Podatnicy VAT mogą też odliczyć VAT naliczony w cenie zakupu roweru. Potwierdza to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych.

Koszty budowy mieszkań w pkpir. Jak rozliczyć w pkpir koszty budowy mieszkań, które nie stanowią majątku firmy dewelopera ale nie są też towarem handlowym? Mieszkania te nie zostały bowiem przez dewelopera przeznaczone do sprzedaży, a do wynajmu.

Samochód w działalności gospodarczej. W związku z tym, że przepisy nie zabraniają posiadania więcej niż jednego samochodu w ramach prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorcy decydują się na zakup kolejnego pojazdu do swojej działalności. Część z nich ma jednak pewne wątpliwości i dostrzega potencjalne ryzyko podatkowe związane z zakupem drugiego auta. Dlatego decyduje się wystąpić o potwierdzenie planowanego zakupu oraz jego skutków podatkowych w ramach interpretacji indywidualnej. Stanowisko fiskusa jest korzystne dla podatników, jednak zawiera pewne warunki.

Pracownicy i samodzielni profesjonaliści, którzy wykonują w ramach swoich obowiązków czynności o twórczym charakterze, mogą liczyć na preferencyjne traktowanie w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Jednym z profitów jest możliwość korzystniejszego rozliczenia kosztów uzyskania przychodu związanych z przeniesieniem praw autorskich do utworów przez nich wytwarzanych. Kto i na jakich zasadach może skorzystać z takiej możliwości?

Składka zdrowotna 2022. Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, przewidziany w projekcie w ramach tzw. Polskiego Ładu, być może zostanie rozłożony na kilka lat - powiedział w Polskim Radiu 24 minister finansów Tadeusz Kościński. Dodał też, że nie jest przeciwnikiem wprowadzenia podatku przychodowego.

Najem prywatny 2022. Od przyszłego roku przychody z najmu i dzierżawy osiągane poza działalnością gospodarczą (tzw. najem prywatny) nie będą mogły być opodatkowane PIT. Jedyną formą opodatkowania tych przychodów będzie ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5% do kwoty 100 000 zł rocznych przychodów oraz 12,5% od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł przychodów. Taka zmiana znalazła się w projekcie z 26 lipca 2021 r. nowelizacji wielu ustaw podatkowych (w tym ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i ustawy o PIT). Opisane w niniejszym artykule zmiany znalazły się także w uchwalonej 29 października 2021 r. ustawie o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. z 2021 r., poz. 2105. Zmiana ta będzie niekorzystna dla tych najemców, którzy ponoszą wysokie koszty dotyczące przedmiotu najmu. Na przykład remontują, czy modernizują wynajmowane mieszkania lub spłacają kredyt zaciągnięty na zakup tego mieszkania. Nie będzie można też uwzględniać odpisów amortyzacyjnych.

Telewizor w kosztach firmy. Wydatek na zakup telewizora (używanego jako duży ekran komputerowy do wideokonferencji i sądowych rozpraw on-line) może zaliczyć do kosztów podatkowych przedsiębiorca (prawnik), który częściowo świadczy swoje usługi zdalnie ze swojego mieszkania. Jeżeli cena zakupu nie przekracza 10 tys. zł, to wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodów w miesiącu oddania telewizora do używania. Natomiast nie może być kosztem telewizor, jeżeli nie będzie wykorzystywany dla celów prowadzonej działalności gospodarczej i służyć będzie celom osobistym podatnika.