Tematy - Rejestracja podatnika, Rejestr podatników VAT czynnych

Jakie prawa i obowiązki dot. VAT ma podatnik, który został przez urząd skarbowy wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT? Czy za okres bycia nieaktywnym podatnikiem VAT można odliczyć VAT?

Czy można wykreślić podatnika VAT z rejestru czynnych podatników VAT tylko na podstawie podejrzenia, że ów podatnik zamierza dokonać wyłudzeń skarbowych z wykorzystaniem banku? Okazuje się, że tak. Można tak zrobić (i to bez zawiadamiania tego podatnika) na podstawie art. 96 ust. 9 pkt 5 ustawy o VAT. Problem wyjaśnia Jagoda Kondratowska-Muszyńska, doradca podatkowy w Kancelarii Prof. dr hab. Henryka Dzwonkowskiego.

Rejestracja do VAT z datą wsteczną możliwa jest tylko w określonych sytuacjach. Kiedy jest dopuszczalna i jak wpływa na prawo do odliczenia VAT?

Ministerstwo Finansów przygotowało nowe wzory dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług. Oprócz nowego wzoru zgłoszenia VAT-R (wersja 14), pojawiły się także nowe wzory VAT-5, VAT-5UE oraz VAT-Z. Rozporządzenie wprowadzające nowe wzory VAT wchodzi w życie 1 kwietnia 2020 r.

Minister finansów przygotował projekt rozporządzenia z nowymi drukami dotyczącymi procedury rejestracji podatników VAT, dostosowanymi do przepisów wprowadzających nowy JPK_VAT z deklaracją. Nowe wzory dokumentów związanych z rejestracją w zakresie VAT (tj. VAT-R, VAT-5, VAT-5UE, VAT-Z) będą obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r.

Przedsiębiorstwo, które wskazuje siedzibę w tzw. wirtualnym biurze, naraża się na odmowę rejestracji jako podatnik VAT. Ubiegłoroczny wyrok NSA wskazuje, że skarga kasacyjna z takiego tytułu nie zasługuje na uwzględnienie. Natomiast Ministerstwo Finansów przekonuje, że w obecnych przepisach podatkowych nie występuje opisywane pojęcie.

Kolejne wojewódzkie sądy administracyjne orzekają, że urzędnicy skarbowi nie mogą wykreślać podatników VAT z rejestru podatników bez wydania decyzji administracyjnej. Wykreślenie podatnika z rejestru bez wydania decyzji administracyjnej jest bezskuteczne.

Od 1 września 2019 r. zacznie funkcjonować tzw. biała lista podatników VAT, czyli wykaz informacji o podatnikach podatku VAT (czynnych, podmiotów wykreślonych z rejestru podatników VAT i tych, którym odmówiono rejestracji). Wykaz ten pomoże przedsiębiorcom skutecznie i szybko weryfikować kontrahentów. Ważną informacją, którą będzie można sprawdzić w tym wykazie będzie też numer rachunku bankowego kontrahenta (podatnika VAT).

9 sierpnia 2019 r. Ministerstwo Finansów udostępniło opis interfejsu programistycznego API Wykazu podatników VAT, tj. wykazu podmiotów zarejestrowanych, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT. Interfejs programistyczny API jest obecnie w fazie testów wewnętrznych, dlatego też może jeszcze ulec zmianom. Specyfikacja API oraz adres środowiska testowego zostaną udostępnione do 22 sierpnia 2019 r.

Od 1 września 2019 r. zostanie ograniczona możliwość korzystania ze zwolnienia z VAT ze względu na wysokość obrotów. Z tego zwolnienia nie będą mogli korzystać podatnicy, bez względu na wysokość sprzedaży, gdy prowadzą sklepy internetowe m.in. z preparatami kosmetycznymi, komputerami, sprzętem gospodarstwa domowego. Zakaz korzystania ze zwolnienia będzie dotyczył również sklepów stacjonarnych sprzedających części samochodowe i do motocykli. Ze zwolnienia nie skorzystają także podatnicy świadczący usługi ściągania długów, w tym faktoringu. Oznacza to obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R lub jego aktualizacji zasadniczo do 31 sierpnia 2019 r.

Od 1 września 2019 r. zacznie funkcjonować jeden elektroniczny wykaz podatników VAT (tzw. biała lista podatników VAT- white list). Wykaz ten będzie prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej i znajdą się w niej podmioty zarejestrowane jako czynni lub zwolnieni podatnicy VAT (w tym podmioty, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona) oraz podmioty w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT. Wykaz ten będzie udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Ministra Finansów. W rozmowie z infor.pl Wojciech Śliż, dyrektor Departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów i jego zastępca Zbigniew Makowski przybliżają nowe przepisy w tym zakresie.

Dane o numerach rachunków bankowych będzie zawierać tzw. biała lista podatników VAT. Nowelizacja ustawy o VAT (oraz niektórych innych ustaw) w tym zakresie została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 31 maja 2019 r. (poz. 1018). Zmiany wejdą w życie co do zasady od 1 września 2019 roku ale sankcje będą obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.

Założenie i prowadzenie działalności gospodarczej może dla wielu osób wydawać się trudne i skomplikowane, chociaż w rzeczywistości jest zupełnie inaczej. Możliwe, że to opinie znajomych, którzy mają złe doświadczenia lub informacje płynące z mediów mogą kształtować takie przekonania. Jednak w mojej opinii nie należy się nimi sugerować. Na pewno trzeba w pierwszej kolejności pamiętać o związanych ze startem naszego biznesu obowiązkach rejestracyjnych wobec ZUS i urzędu skarbowego.

Ustawa o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT) nakłada na podatnika obowiązek rejestracji poprzez złożenie wniosku rejestracyjnego do naczelnika urzędu skarbowego. Jednakże w praktyce taka procedura okazuje się czasochłonną. Wobec tego podatnik często pozostaje w niepewności odnośnie możliwości wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przed uzyskaniem statusu czynnego podatnika VAT, a w konsekwencji także prawa do wystawiania faktur z odpowiednią stawką VAT.

Rada Ministrów przyjęła 12 marca 2019 r. projekt nowelizacji ustawy o VAT, który przewiduje utworzenie jednego wykazu podatników VAT. Wśród danych o firmach znajdą się m.in. ich numery kont, na które powinny być dokonywane przelewy. Od 2020 roku przelewów przekraczających kwotę 15 tys. zł, realizowanych na rachunki inne niż wskazane w wykazie nie będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Celem tych zmian - jak podkreśliło Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu projektu - jest dalsze uszczelnienie systemu VAT oraz ograniczanie ryzyka nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT. Podatnicy będą np. mieli możliwość prześledzenia całej historii rejestracji kontrahentów dla celów VAT.

Podmiot leczniczy nie musi być zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, aby korzystać ze zwolnienia w VAT. Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 kwietnia 2018 r. (0112-KDIL2-1.4012.116.2018.1.SS).

Gdy nawet udałoby się wydać jakieś „ogólne objaśnienia”, które zastosowałyby naiwnie jakiś podatnik VAT, to wpadłby w pułapkę, którą zapamiętałby na całe życie – pisze profesor Witold Modzelewski.

Przepisy w tym zakresie obowiązują od stycznia 2017 r. i od samego początku budzą kontrowersje. W szczególności krytykowana jest możliwość wykreślenia podatnika z rejestru czynnych podatników VAT bez żadnego powiadomienia o tym fakcie. Organy wykreślają podatników, a firmy funkcjonują (często bez wiedzy, że one lub ich kontrahenci mogli zostać wykreśleni z rejestru VAT). Przepisy nie przewidują bowiem odpowiedniej formy rozstrzygnięcia o usunięciu podatnika z rejestru VAT, a organy nie są nawet zobowiązane do zawiadomienia zainteresowanego podatnika o jego usunięciu z ww. rejestru.

13 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa z 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2491). Przepisy tej ustawy zmieniają m.in. ustawę o VAT. Wprowadzają nową przesłankę niedokonania rejestracji lub wykreślenia z urzędu podmiotu jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania tego podmiotu.

Wyrok TSUE w sprawie Paper Consult (C 101/16) z 19 października 2017 r., dotyczący prawa do odliczenia VAT od podatników „nieaktywnych”, tak jak się można było spodziewać uwzględnia opinię Rzecznika Generalnego. Rzecznik wypowiadając się czerwcu br. w sprawie pytań prejudycjalnych, wniesionych przez rumuński sąd wskazał bowiem, że dyrektywa 2006/112 stoi na przeszkodzie przepisom państw UE, które przewidują odmowę odliczenia z tego tylko powodu, że podatnik, od którego nabyto towary lub usługi, został uznany za „nieaktywnego". Powyższe potwierdził również TSUE w orzeczeniu z 19 października 2017 r.

Z początkiem tego roku weszły w życie znowelizowane przepisy ustawy o VAT, na mocy których organy podatkowe uzyskały większą swobodę w wykreślaniu podatników z rejestru VAT. Rozszerzenie katalogu przesłanek do wykreślenia zaowocowało usunięciem prawie 50 tys. podmiotów z ewidencji, co ma istotny wpływ na kształtowanie się stosunków gospodarczych pomiędzy jednostkami.

Od początku 2017 roku lawinowo rośnie liczba przedsiębiorców wykreślanych z rejestru podatników VAT. Co istotne wykreśleni podatnicy nie zawsze są zawiadamiani o tym, że zostali wykreśleni. Często dowiadują się o tym, gdy urząd zwraca na ich konto zapłacony podatek VAT lub wzywa ich do ponownego zarejestrowania, gdy złożą deklarację miesięczną lub kwartalną. Taka sytuacja rodzi również reperkusje dla kontrahentów wykreślonego podatnika.

Wskutek rozwoju Internetu i handlu on-line polscy przedsiębiorcy coraz chętniej dokonują zakupów z zagranicy – nawet spoza Unii Europejskiej. Strony WWW często są przygotowane także w wersji polskiej i o tym, że dostawcą nie jest polski podmiot przedsiębiorca dowiaduje się już po otrzymaniu faktury. Właśnie dlatego, zanim zdecydujemy się na zakup towaru lub usługi, warto sprawdzić kontrahenta. To pozwoli dopełnić wszystkich niezbędnych formalności – jak np. obowiązkowa rejestracja do VAT-UE – i prawidłowo rozliczyć daną transakcję.

W styczniu fiskus wykreślił z rejestru podatników VAT kilka tysięcy firm. W związku z tym, przedsiębiorcy zasadnie zwrócili uwagę na potrzebę weryfikacji, czy ich kontrahenci są wciąż zarejestrowani jako podatnicy VAT. Zarówno dokonanie transakcji krajowej, jak i wewnątrzwspólnotowej z kontrahentem niezarejestrowanym na VAT lub VAT-UE może rodzić poważne konsekwencje. Jeszcze bardziej dotkliwe skutki może spowodować wymiana handlowa z podmiotem nieistniejącym.

Naczelnik urzędu skarbowego może wykreślić firmę z rejestru czynnych podatników VAT z tego powodu, że inna firma wyłudziła podatek. Odzyskanie statusu podatnika nie będzie łatwe. Organy podatkowe mają nowe uprawnienie do walki z wyłudzeniami w VAT. Jest nim możliwość wykreślania z rejestru firm, które nie dochowały należytej staranności i brały udział w transakcjach z oszustami wyłudzającymi VAT.

Rok 2017 przynosi ważne zmiany w zakresie przepisów dotyczących rejestracji podatników VAT.

W pierwszym kwartale 2016 r. rząd zamierza przyjąć projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który ma na celu ograniczenie skali nadużyć w podatku VAT - tak wynika z opublikowanego wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

Resort finansów opublikował projekt rozporządzenia w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją podatników w zakresie podatku od towarów i usług. Projektowane przepisy wprowadzają nowy wzór zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Jeśli przedsiębiorca nie złoży kilku deklaracji podatkowych, a urząd skarbowy stwierdzi, że pod wskazanym adresem nie ma śladów jego działalności, może wykreślić go z rejestru. Bez wydawania decyzji i informowania o tym.

Spółka nie postępuje prawidłowo traktując aktualizację informacji NIP-2 jak deklarację w myśl przepisów Ordynacji podatkowej i tym samym składając jedno pełnomocnictwo (wraz z jednorazowo dokonaną zapłatą za nie) do wielokrotnego podpisywania aktualizacji informacji na podstawie formularza NIP-2. W analizowanej sprawie pełnomocnik spółki ma bowiem obowiązek dołączania każdorazowo pełnomocnictwa do składanych zgłoszeń aktualizacyjnych (NIP-2).

Szczególne procedury dla rolników przewidziane w ustawie o VAT miały ograniczyć wymogi formalne dla rolników, zwolnić ich z podstawowych obowiązków formalnych, obejmujących podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych a jednocześnie zapewnić zwrot podatku naliczonego zapłaconego przy zakupie środków produkcji. Te wszystkie zadania wypełnia ryczałtowy system zwrotu.

Od 2015 roku zniesiony ma zostać obowiązek obligatoryjnego uzyskiwania potwierdzenia zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R. Zmiany w tym zakresie przewiduje przygotowany przez rząd projekt ustawy o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej, który 22 lipca 2014 r. miał swoje pierwsze czytanie na posiedzeniu Sejmu.

Zgodnie ogólną zasadą określoną w art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podmioty będące podatnikami VAT (art. 15 ustawy) są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności będącej przedmiotem opodatkowania VAT, złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne.

Rejestracja podatnika, Rejestr podatników VAT czynnych

Podatek VAT w okresie wykreślenia z rejestru czynnych podatników - prawa i obowiązki podatnika

Wykreślenie podatnika z rejestru czynnych podatników VAT na podstawie podejrzenia wyłudzeń skarbowych

Czy możliwa jest wsteczna rejestracja do VAT?

Nowy wzór zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R od 1 kwietnia 2020 r.

Nowy wzór VAT-R i innych druków dot. rejestracji podatników VAT od 1 kwietnia 2020 r.

Wirtualne biura mają problem z rejestracją VAT

Wykreślenie podatnika z rejestru VAT tylko decyzją administracyjną

Nowy wykaz podatników VAT (tzw. biała lista) - jak sprawdzić kontrahenta

MF udostępniło API Wykazu podatników VAT

Obowiązek rejestracji do VAT - zmiany od 1 września 2019 r.

Elektroniczny wykaz podatników VAT (white list)

Nowe sankcje i obowiązki dla podatników VAT

Zakładamy własną firmę – obowiązki wobec ZUS i urzędu skarbowego

Wystawianie faktur przez niezarejestrowanego podatnika - skutki w VAT

Zmiany w VAT 2019 - jeden wykaz podatników VAT

Zwolnienie z VAT dla podmiotów leczniczych a rejestracja jako czynny podatnik VAT

Ważniejszy jest centralny rejestr podatników VAT niż jakieś urzędowe „kryteria należytej staranności”

Podatniku VAT, sprawdź, czy nie jesteś wykreślony z rejestru

Podatnik VAT może być wykreślony z rejestru bez zawiadomienia

Podatnik ma prawo odliczenia VAT z tytułu zakupów od podatników uznanych za „nieaktywnych” – wyrok TSUE

Transakcje z podmiotami wykreślonymi z rejestru VAT a prawo do odliczenia

Jak reagować, gdy urząd wykreśla przedsiębiorcę z rejestru podatników VAT?

Rejestracja do VAT-UE konieczna także przy zakupach spoza UE

Sprawdź kontrahenta i uniknij sankcji VAT

Wykreślenie podatnika VAT z rejestru za transakcje z oszustami

Rejestracja podatników VAT 2017 - nowe uprawnienia organów podatkowych

Zmiany w ustawie o VAT w pierwszym kwartale 2016 r.

IFK poleca: Od 2016 r. zgłoszenie VAT-R na nowym formularzu

Kiedy urząd skarbowy może wykreślić podatnika VAT z rejestru?

Zasady dołączania pełnomocnictwa do zgłoszeń aktualizacyjnych NIP-2

Rejestracja gospodarstwa jako czynnego podatnika VAT – problemy praktyczne

Potwierdzenie zgłoszenia VAT-R nie będzie konieczne od 2015 roku

Czy brak rejestracji dla potrzeb VAT pozbawia prawa do odliczenia