Samozatrudnienie, Umowa zlecenie

Samozatrudnieni, czyli prowadzący indywidualną działalność gospodarczą podejmują współpracę z innymi podmiotami gospodarczymi (B2B) na podstawie umów cywilnoprawnych (dot. świadczenia usług), które mogą być podobne do umowy o pracę. Zdaniem Sądu Najwyższego świadczenie usług tylko dla jednego pomiotu nie wyklucza prowadzenia działalności gospodarczej. Jak napisać umowę między jednoosobowym przedsiębiorcą a inną firmą, by taki kontrakt B2B nie mógł być uznany przez urząd skarbowy lub ZUS za umowę o pracę? Wyjaśnia Bartłomiej Niezabitowski, radca prawny.

Tzw. samozatrudnienie jest bardzo popularną formą współpracy w wielu branżach. Co prawda, przepisy Polskiego Ładu dość istotnie ograniczyły korzyści płynące z rezygnacji z umowy o pracę na rzecz własnej działalności gospodarczej, jednak niezmiennie rozwiązanie to jest (i prawdopodobnie będzie) wybierane przez znaczną liczbę pracowników. W niniejszym artykule przedstawiono skutki przejścia na samozatrudnienie, jakie może wywoływać ta czynność w kontekście przepisów o schematach podatkowych (MDR).

Polski Ład a jednoosobowa działalność gospodarcza. To już ostatnie dni na konsultacje podatkowych propozycji Polskiego Ładu. Skutkiem wprowadzenia zmian podatkowych może być zanik formy samozatrudnienia.

W związku z wprowadzeniem rozwiązań antykryzysowych przez polski rząd, uruchomiony został program wypłacania świadczeń postojowych dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Taki rodzaj pomocy mogą otrzymać jednak jedynie podmioty, które są w stanie udokumentować utracone dochody w związku z pandemią koronawirusa. Komu przysługuje wsparcie? Jak je otrzymać i jakie dokumenty wypełnić?

W dniu 14 maja Sejm poparł część poprawek Senatu do nowelizacji Tarczy antykryzysowej, tzw. Tarczy 3.0. Dotyczyły one m.in. ulgi w składkach na ZUS dla samozatrudnionych. Posłowie nie zgodzili się jednak, by wykreślić z ustawy przepisy dot. prezesa UKE.

Trwają prace parlamentarne nad kolejną nowelizację Tarczy antykryzysowej. Nowela przewiduje zmiany kilkudziesięciu ustaw. W Tarczy antykryzysowej 3.0 znalazły się korzystne rozwiązania dla firm, m.in. rozszerzenie zwolnienia opłacania składek ZUS dla samozatrudnionych.

Rządowa „tarcza antykryzysowa” przewiduje zwolnienie z opłacania składek ZUS za trzy miesiące: marzec, kwiecień oraz maj. Mogą z tego skorzystać przedsiębiorcy, którzy prowadzili działalność gospodarczą przed 1 lutego 2020 roku. Drugim, znacznie bardziej kontrowersyjnym obostrzeniem dla przedsiębiorców, jest kryterium osiągnięcia przychodu nie wyższego niż 15 681 PLN, co nie jest właściwym miernikiem kondycji finansowej przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorcom oraz zleceniobiorcom, którzy odczuwają negatywne skutki pandemii koronawirusa przy spełnieniu warunków zawartych w ustawie, przysługuje jednorazowe świadczenie postojowe. Jaka jest wysokość świadczenia? Gdzie i w jaki sposób złożyć odpowiedni wniosek?

Senat zdecydował o tym, że nie zatwierdzi tzw. tarczy antykryzysowej w formie zaproponowanej przez Sejm. Parlamentarzyści z wyższej izby wnieśli do projektu Sejmu 81 poprawek.

Rząd zaakceptował pakiet rozwiązań składających się na tzw. tarczę antykryzysową. Przewiduje się m.in. pokrycie przez państwo składek na ZUS przez 3 miesiące dla mikrofirm, świadczenie miesięczne w kwocie do około 2 tys. zł (dla zatrudnionych na umowy zlecenia lub o dzieło oraz samozatrudnionych), dofinansowanie wynagrodzeń pracowników dla firm w kłopotach (do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia). Tarcza zakłada również odroczenie niektórych obowiązków podatkowych i sprawozdawczych.

Minister Przedsiębiorczości i Technologii Jadwiga Emilewicz zadeklarowała, że narzędzie takie jak test przedsiębiorcy, nie będzie tworzone. Przyznała jednak, że rząd dostrzega potrzebę weryfikacji osób samozatrudnionych, które nie spełniają kryteriów bycia przedsiębiorcą. Stosowne działania mają być podejmowane przy użyciu istniejących narzędzi prawnych.

Zdaniem Ministerstwa Finansów przejście na samozatrudnienie (lub umowę zlecenia), jeżeli faktycznie ma miejsce wykonywanie pracy "w stosunku podporządkowania” jest przykładem schematu podatkowego, który powinien zostać zgłoszony do Szefa KAS.

Większość osób z góry zakłada, że najlepszym rodzajem zdobywania środków finansowych, jest praca w ramach umowy o pracę. Ma ona być rozwiązaniem trwalszym, wygodniejszym i bardziej korzystnym finansowo, niż umowa zlecenia, czy prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Czy faktycznie tak jest? I dlaczego umowa o pracę, coraz mniej różni się od innych form współpracy?

Samozatrudnie to często sposób na współpracę z jednym lub kilkoma stałymi kontrahentami. Jest to także opcja na rozwijanie swojego pomysłu na biznes. Własna firma wiąże się z konkretnymi przywilejami i obowiązkami. Jakimi? I co na temat samozatrudnienia mają do powiedzenia sami przedsiębiorcy?

Od 1 stycznia 2017 r. wysokość wynagrodzenia zleceniobiorcy lub osoby świadczącej usługi powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż minimalna stawka godzinowa (w 2017 r. – 13 zł brutto).

Od 1 stycznia 2017 r. będzie obowiązywała minimalna stawka godzinowa dla pracujących na umowach zlecenia, obowiązkowe będzie również potwierdzanie godzin pracy dla osób zatrudnionych na podstawie tych umowy. Zasady potwierdzania liczby przepracowanych godzin mogą być określony w umowie. W przeciwnym wypadku przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi powinien taką informację składać regularnie w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej. W przypadku braku dokumentacji na pracodawcę może zostać nałożona kara do 3 tys. zł.

Od 1 stycznia 2017 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy gwarantujące zleceniobiorcom oraz samozatrudnionym minimalną stawkę wynagrodzenia w wysokości 13 zł za każdą godzinę pracy. W związku z tym będzie istniała konieczność ewidencjonowania liczby godzin poświęconych na wykonanie zlecenia lub świadczenie usług. Taka ewidencja będzie mogła być prowadzona w formie papierowej, elektronicznej lub dokumentowej.

Od początku 2017 r. będzie obowiązywać minimalna stawka godzinowa przy umowach zlecenie oraz umowach o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu. Stawka została określona na minimum 12 zł brutto za godzinę pracy.

Od 1 stycznia 2017 r. do osób fizycznych przyjmujących zlecenie oraz świadczących usługi jednoosobowo w ramach samozatrudnienia trzeba będzie stosować minimalną stawkę za godzinę pracy. Jednak stosowanie rozwiązań przyjętych w nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu nie będzie powszechne w każdym przypadku zawarcia umowy zlecenia czy świadczenia usług. Przepisy przewidują liczne wyłączenia w tym zakresie, m.in. podyktowane specyfiką wykonywania zlecenia lub usługi.

W wyniku nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu katalog zadań Państwowej Inspekcji Pracy od 1 stycznia 2017 r. zostanie uzupełniony o kontrolę wypłacania wynagrodzenia przysługującego z umowy zlecenia i o świadczenie usług w wysokości wynikającej z minimalnej stawki godzinowej. W konsekwencji rozszerzono grupę podmiotów podlegających kontroli PIP o przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne, na rzecz których w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi.

Objęcie prawem tworzenia i wstępowania do związków zawodowych m.in. zleceniobiorców i usługodawców - zakłada nowelizacja ustawy o związkach zawodowych, którą opracowało ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej.

Sejm uchwalił ustawę o minimalnej stawce godzinowej za pracę na umowę-zlecenie i w ramach samozatrudnienia. Zgodnie z nią wynagrodzenie wyniesie 12 zł za godzinę, a po waloryzacji w 2017 r. - ok. 13 zł.

Wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej w wysokości 12 zł brutto dla pracujących na podstawie umowy-zlecenia oraz samozatrudnionych zakłada projekt noweli ustawy o minimalnym wynagrodzeniu. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

Wprowadzenie stawki godzinowej dla umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług w wynosić 12 zł brutto za godzinę faktycznie wykonanej pracy, a także zniesienie zróżnicowania minimalnego wynagrodzenia za pracę - to najważniejsze zmiany, jakie zakłada projekt nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Jeśli rząd będzie dalej pracował nad nowelizacją ustawy o minimalnym wynagrodzeniu - ustalająca minimalną stawkę godzinową na poziomie 12 zł brutto dla zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, to konieczne jest uwzględnienie odpowiedniego vacatio legis - uważa Konfederacja Lewiatan.