Składki ZUS, Działalność gospodarcza

W dniu 5 kwietnia 2024 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji wielu ustaw, który ma na celu deregulację i uproszenie przepisów prawa gospodarczego i administracyjnego. Projekt ten powstał w Ministerstwie Rozwoju i Technologii i jest aktualnie na etapie uzgodnień międzyresortowych, konsultacji publicznych i opiniowania. Nowe przepisy mają w większości wejść w życie od 1 stycznia 2025 r. Jakie zmiany przewiduje ten projekt?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

W dniu 19 marca 2024 r. rząd Donalda Tuska przyjął (i skierował do Sejmu) projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw przygotowany w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Ta nowelizacja ma wprowadzić od 1 października 2024 r. tzw. wakacje składkowe dla najmniejszych firm (mikroprzedsiębiorców), czyli zwolnienie z opłacania składek ZUS w jednym wybranym miesiącu w roku. Rząd ocenia, że z tej możliwości skorzysta jeszcze w bieżącym roku ok. 1,7 mln osób.

Rząd przygotował projekt ustawy wprowadzającej „wakacje od ZUS”. Wynika z niego, że będą mogli z nich skorzystać mikroprzedsiębiorcy przez jeden miesiąc w roku. Składki ZUS za czas zwolnienia będą finansowane z budżetu państwa i nie będą stanowić przychodu.

Co odróżnia umowę o dzieło od umowy zlecenia bądź umowy o świadczenie usług? Czy decydujące znaczenie ma nazwa umowy? Czy umowę o dzieło trzeba zgłaszać do ZUS i opłacać od niej składki na ubezpieczenie społeczne? Kiedy ZUS może zakwestionować umowę o dzieło?

Co roku każdy przedsiębiorca powinien rozważyć opłacalność zmiany formy opodatkowania swojej firmy. Przepisy podatkowe dają czas na podjęcie tej decyzji i złożenie stosownego oświadczenia do 20 lutego. Jakie formy opodatkowania można aktualnie wybrać? 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 5 stycznia 2024 r. zaczął przekazywać płatnikom składek informacje o stanie rozliczeń na ich kontach za rok 2023. Informacja ta jest umieszczana na profilach płatników składek na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

W komunikacie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych poinformował o zasadach obowiązujących przy składaniu w 2024 roku wniosków przez osoby niepełnosprawne wykonujące działalność gospodarczą o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne.

Ile wynoszą składki ZUS w 2024 roku? W 2024 roku wzrosły podstawy, od jakich przedsiębiorcy opłacają składki ZUS. Ile wynosi w 2024 roku minimalna podstawa składek i przy jakiej pensji pracownik może liczyć na częściowe zwolnienie z ZUS?

W dniu 18 grudnia 2023 r. Ministerstwo Finansów poinformowało o uruchomieniu nowej funkcjonalności w e-Urzędzie Skarbowym – Raportu podatnika. Czym jest ów Raport? Dla kogo jest przeznaczony?

Wprowadzimy urlop dla przedsiębiorców od składek ZUS – zapewniał w Sejmie podczas expose premier Donald Tusk. "Program ruszy w 2025 r., ale też niewykluczone, że jeszcze w drugiej połowie 2024 roku" - poinformował 4 stycznia 2024 roku minister rozwoju i technologii Krzysztof Hetman. Na czym będzie polegało to rozwiązanie? Jakie jeszcze pomysły dla przedsiębiorców zostaną wprowadzone przez nowy rząd?

Na podstawie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych maksymalne stawki podatku od nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej są znacznie (a w przypadku budynków - wielokrotnie) większe od stawek dotyczących np. nieruchomości przeznaczonych na cele mieszkalne. Rodzi to częste konflikty właścicieli nieruchomości z organami podatkowymi (gminami). Bo przecież nie każda nieruchomość będąca własnością przedsiębiorcy jest związana z prowadzoną przez niego działalnością. Choć czasem granica jest subtelna i cienka. Jakie kryteria decydują o tym, że nieruchomość jest związana z działalnością gospodarczą?

Sąd Najwyższy kolejny raz odpowie w uchwale na pytanie, czy ZUS może obniżać przedsiębiorcom podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne deklarowaną tuż po rozpoczęciu prowadzenia działalności.

Spory i konflikty zdarzają się wszędzie, w firmach rodzinnych również. Szczególnie, że często ceną, jaką płacą rodziny za swój sukces biznesowy jest pewna dysfunkcyjność, która objawia się w napięciach, nieporozumieniach i braku otwartej komunikacji. Gdy życie zawodowe miesza się z prywatnym, często trudno jest pogodzić różne role. W ramach sukcesji w firmach rodzinnych ważna jest więc mediacja, która odbywa się w kilku obszarach: między członkami rodziny (np. między małżonkami, między dziećmi i rodzicami, między rodzeństwem), ale także między przedsiębiorcą i kontrahentami, czy też między właścicielem firmy i pracownikami.

Zgodnie z jednolitą linią orzeczniczą Naczelnego Sądu Administracyjnego (w kontekście opodatkowania dochodów z najmu), to czy najem jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej, czy jest tzw. najmem prywatnym zależy od zamiaru podatnika (wynajmującego). Zatem to wynajmujący decyduje, czy przychody z najmu zaliczy do przychodów z działalności gospodarczej, czy nie. Wpływa to w oczywisty sposób na formę opodatkowania przychodów z najmu.

Sprzedaż lokalu użytkowego po likwidacji działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym jest opodatkowana ryczałtem w wysokości 10%. Podatnik nie musi płacić podatku tylko wtedy, gdy do sprzedaży lokalu dojdzie po upływie sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym działalność została zlikwidowana. Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji, której fragment przedstawiamy.

Jakie będą składki ZUS przedsiębiorcy w 2024 roku? Zgodnie z przyjętymi założeniami projektu budżetu państwa na 2024 r., przeciętne wynagrodzenie wyniesie 7 824 zł. Oznacza to wzrost aż o 12,8 proc. w porównaniu z rokiem 2023. O tyle wzrośnie też wysokość składek ZUS dla firm.

Od 1 września 2023 r. nastąpiły zmiany zmiany w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ponadto w tym dniu weszły w życie zmiany w zakresie wynagrodzeń pracowników młodocianych – powiedziała PAP radca prawny Monika Jurkiewicz.

Małe klauzule dot. unikaniu opodatkowania stanowią przepisy szczególne wobec ogólnej klauzuli o unikaniu opodatkowania z art. 119a Ordynacji podatkowej. Co trzeba wiedzieć o tych klauzulach?  Z przepisów dot. tych klauzul wynika jedno podstawowe zalecenie: podatnik powinien zadbać, aby jego działania miały biznesowe powody i nie wynikały przede wszystkim z chęci osiągnięcia korzyści podatkowej. 

Od wielu lat trwają spory pomiędzy ZUS, a ubezpieczonymi w zakresie wypłacanych świadczeń, które uzależnione są od tak zwanej podstawy wymiaru składek. ZUS kwestionował deklarowane przez osoby prowadzące działalność gospodarczą kwoty. 2 marca 2023 roku zapadł wyrok Sądu Najwyższego, który może mieć znaczący wpływ dla praktyki przedsiębiorców. Sąd Najwyższy stwierdził przede wszystkim, że w świetle obowiązujących przepisów oraz orzecznictwa ZUS nie może kwestionować kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych. 

Ministerstwo Rozwoju i Technologii w odpowiedzi na pytanie portalu infor.pl wyjaśniło, że możliwość przedłużenia o 12 miesięcy płacenia niższych składek ZUS w ramach ulgi Mały ZUS Plus przeznaczona jest dla przedsiębiorców, którzy co najmniej w jednym miesiącu 2023 r. korzystali z Małego ZUS-u Plus. Jeżeli zakończyli opłacanie niższych składek w 2022 r., nie będą mogli skorzystać z tego przedłużenia.

Powszechnie mówi się, że działalność gospodarcza jest opodatkowana „jednokrotnie", podczas gdy spółki „dwukrotnie". Z punktu widzenia przedsiębiorców „podatkiem" jest wszystko to, co płacą do Państwa lub instytucji Państwa. Nie ma dla nich znaczenia, czy zostało to nazwane „podatkiem", „składką", czy „daniną". Rozumiejąc „podatek" w szerokim tego słowa znaczeniu okazuje się, że działalności gospodarcze, spółki cywilne i jawne płacą 4 „podatki" a spółki kapitałowe i ich wspólnicy (sp. z o.o., p.s.a, S.A.) płacą 2 „podatki". Spółka komandytowa i komandytowo-akcyjna lokują się gdzieś pomiędzy tymi dwiema grupami.

W dniu 10 lipca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców, przedłożony przez ministra rozwoju i technologii. Rząd chce wprowadzić kolejne uproszczenia dotyczące prowadzenia firm. Chodzi m.in. o prostsze zasady wykonywania działalności gospodarczej czy usprawnienia na rzecz sukcesji. Nowe przepisy ograniczyć mają też zbędne wymagania regulacyjne, co skutkować ma oszczędnością czasu i kosztów dla przedsiębiorców i obywateli. Teraz projekt trafi do prac legislacyjnych w Sejmie.

W dniu 5 lipca 2023 r. ZUS przedstawił raport na temat sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) w pierwszym kwartale 2023 r. Wskaźnik pokrycia wydatków wpływami ze składek osiągnął w tym okresie poziom aż 86,4 proc.