Spadki i darowizny, Deklaracje podatkowe

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa udostępniły 8 marca 2023 r. nową usługę w e-Urzędzie Skarbowym (e-US): "Historia złożonych deklaracji". Dzięki tej usłudze podatnicy mogą przeglądać złożone deklaracje elektroniczne, pobierać je i drukować. W e-US zostały też udostępnione deklaracje złożone w formie papierowej wprowadzone do systemu.

Na czym polega zwolnienie z podatku od spadków i darowizn dla członków najbliższej rodziny? Kto, kiedy i jak może skorzystać z tego zwolnienia podatkowego? Wyjaśniają eksperci Ministerstwa Finansów.

Otrzymanie darowizny lub spadku może wiązać się z obowiązkiem, do którego wypełnienia zobowiązany jest obdarowany. Zgodnie z ustawą to po jego stronie leży zgłoszenie faktu otrzymania darowizny lub spadku oraz odprowadzenie podatku fiskusowi w odpowiedniej wysokości. Niedopełnienie obowiązku skutkować może negatywnymi konsekwencjami.

Krajowa Informacja Skarbowa udzieliła 16 września 2022 r. odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania odnośnie zwolnienia z podatku od spadków i darowizn dla najbliższej rodziny oraz zgłoszenia SD-Z2.

[Aktualizacja z 13 października 2022 r.] Rozporządzenie Ministra Finansów (którego projekt został omówiony w niniejszym artykule) zostało opublikowane bez zmian w Dz. U. z 12 października 2022 r. poz. 2084 i weszło w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia - tj. 13 października 2022 r. Minister Finansów zamierza jeszcze w 2022 roku podwyższyć kwoty pieniędzy oraz wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych z podatku od spadków i darowizn i niepodlegających temu podatkowi. Podwyższone będą także przedziały nadwyżki kwot wartości rzeczy i praw majątkowych podlegających opodatkowaniu, określone w skalach podatkowych z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Będzie to pierwsza podwyżka tych kwot od 2003 roku. Ponadto 22 września 2022 r. sejmowa Komisja Nadzwyczajna do spraw deregulacji skierowała do Marszałka Sejmu projekt ustawy, w którym proponuje - jeszcze wyższą niż Minister Finansów - podwyżkę kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn - od 2023 roku.

Przepis o ponownym powstaniu (odnowieniu) obowiązku podatkowego nie może być furtką dla urzędu skarbowego do wydania w każdym czasie decyzji nakazującej zapłatę podatku od spadków i darowizn. Gdyby tak było, to zobowiązanie nigdy by się nie przedawniło – tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 czerwca 2022 r., sygn. akt III FSK 5058/21.

Darowizna nieruchomości stanowiącej małżeńską wspólność ustawową brata i bratowej jest tylko w części zwolniona z podatku. Darowizny udziału w nieruchomości od brata podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast darowizna udziału w nieruchomości od bratowej nie jest objęta zwolnieniem dla najbliższej rodziny, a zatem będzie opodatkowana na zasadach przewidzianych dla osób należących do II grupy podatkowej (bratowa należy do II grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn).

Mimo, jak się wydaje, utrwalonej linii orzeczniczej sądów, zgodnie z którą prawo do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe ulega przedawnieniu po upływie 3 lat od końca roku kalendarzowego, w którym postanowienie spadkowe stało się prawomocne, organy podatkowe nadal nie dają za wygraną i mają odmienne zdanie w tej kwestii.

e-Deklaracje. Ministerstwo Finansów przypomniało w komunikacie z 21 października 2021 r., że 31 grudnia 2021 roku przestani udostępniać aplikację e-Deklaracje Desktop. Użytkownicy, którzy chcą zachować deklaracje wysłane przez aplikację, mogą je zapisać jako pliki PDF. Po 1 stycznia nadal będzie można wysyłać przez bramkę e-Deklaracje formularze interaktywne z wykorzystaniem wtyczki (plug-in).

PCC-2 i SD-2 w e-Urzędzie Skarbowym. Ministerstwo Finansów poinformowało 1 października 2021 r., że w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) udostępniona została nowa usługa przeznaczona dla notariuszy – możliwość złożenia deklaracji PCC-2 i SD-2. W okresie przejściowym PCC-2 i SD-2 będą mogły być składane zarówno przez e-Urząd Skarbowy, jak i przez dotychczasowe formularze dostępne na Portalu Podatkowym.

Deklaracja CIT-ST a praca zdalna. Pandemia wirusa COVID-19 wymusiła na pracodawcach zmiany organizacji pracy w zakładach pracy. Gdzie tylko było to możliwe, pracownicy zostali skierowani do wykonywania pracy w formie zdalnej (home office). Było to ogromne wyzwanie logistyczne, w których dotychczas praca była świadczona głównie stacjonarnie w siedzibie pracodawcy. Zmiana sposobu świadczenia pracy przez osoby zatrudnione wpłynęła na wiele kwestii z zakresu prawa pracy, między innymi wymusiła na rządzących zajęcie się tematem uregulowania pracy zdalnej. Przepisy w tym zakresie są obecnie konsultowane w ramach Rady Dialogu Społecznego. Praca zdalna stawia przed nami jednak o wiele więcej pytań. Jednym z problemów, jaki pojawia się w nawiązaniu do tego tematu, jest obowiązek składania deklaracji CIT-ST do urzędu skarbowego w przypadku, gdy pracodawca posiada zakłady (oddziały) na terenie innej jednostki samorządu niż siedziba przedsiębiorstwa. Czy w przypadku świadczenia pracy zdalnej przez pracowników również możemy mówić o obowiązku składania deklaracji CIT-ST przez podmioty, które przed pandemią nie były do tego zobowiązane?

Wzory deklaracji akcyzowych. Ukazało się rozporządzenie dotyczące wzorów deklaracji uproszczonych w sprawie podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych, chodzi o wzory AKC-UA i AKC-UAKZ. Nowe deklaracje mają zastosowanie począwszy od rozliczenia za trzeci kwartał 2021 r.

Darowizna od matki. Czy darowizna środków pieniężnych przekazanych na rachunek bankowy jest zwolniona od opodatkowania po jej zgłoszeniu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego?

Podstawa opodatkowania w podatku od spadków i darowizn. W przypadku nabycia przez osoby fizyczne rzeczy oraz praw majątkowych w związku z dokonanym dziedziczeniem, zapisem windykacyjnym, poleceniem testamentowym, zapisem zwykłym, dalszym zapisem czy darowizną, poleceniem darczyńcy, zasiedzeniem, nieodpłatnym zniesieniem współwłasności, zachowkiem, nieodpłatną rentą, użytkowaniem oraz służebnością powstaje konieczność rozliczenia podatku od spadków i darowizn. Niezmiernie istotne jest prawidłowe określenie podstawy opodatkowania, co z uwagi na skomplikowanie przepisów nie w każdym przypadku jest proste.

Deklaracja AKC-US od 1 lipca 2021 r. Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej przygotował projekt rozporządzenia w sprawie wzoru deklaracji uproszczonej w sprawie podatku akcyzowego od samochodów osobowych. Rozporządzenie to określi od 1 lipca 2021 r. wzór deklaracji AKC-US, który zastąpi obecny wzór deklaracji AKC-U/S. Projekt rozporządzenia jest aktualnie poddawany uzgodnieniom międzyresortowym, opiniowaniu i konsultacjom publicznym.

Jaki czas musi upłynąć pomiędzy darowiznami? Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie określają jaki musi upłynąć okres czasu pomiędzy darowiznami, w sytuacji, gdy osoba obdarowana nabywa tytułem darowizny prawo majątkowe w postaci udziału w nieruchomości od osoby darującej (darczyńcy), która ten przedmiot darowizny nabyła uprzednio również tytułem darowizny.

SD-3 - jak wypełnić? SD-3, to formularz zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych w drodze spadku lub darowizny. Jaki jest aktualny wzór tego formularza? Kto ma obowiązek złożyć zeznanie SD-3? Kto nie musi składać zeznania SD-3? Kiedy trzeba złożyć zeznanie SD-3 (termin)? Jak złożyć zeznanie SD-3 (forma)? Gdzie złożyć zeznanie SD-3 (właściwy urząd skarbowy)? Co trzeba załączyć do zeznania SD-3? Jak wypełnić zeznanie?

PIT-16A za 2020 rok trzeba złożyć najpóźniej 1 lutego 2021 roku. Wyjaśniamy czym jest PIT-16A, kto i do kiedy składa tą deklarację. Co to jest karta podatkowa i kto może się w tej formie rozliczać? W jakiej formie składana jest deklaracja PIT-16A? Jak wypełnić PIT-16A?

Nowy wzór deklaracji o wysokości podatku od sprzedaży detalicznej (PSD-1) będzie obowiązywał od 1 stycznia 2021 roku. Projekt rozporządzenia zawierający nowy wzór deklaracji PSD-1 został przygotowany przez Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej i opublikowany 7 grudnia 2020 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Deklaracje podatkowe są najważniejszym, wręcz nadrzędnym fakultatywnym elementem normatywnej konstrukcji każdego podatku, w którym zobowiązanie powstaje z mocy prawa – czyli we wszystkich istotnych współcześnie daninach publicznych.

Podatek od darowizny muszą zapłacić osoby fizyczne (obdarowani), które otrzymały darowiznę rzeczy znajdujących się na terytorium Polski lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP (w tym m.in. pieniędzy i nieruchomości), o wartości, która przekracza kwotę wolną od podatku. Opodatkowane są również darowizny własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca (obdarowany) był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium RP. Czym jest darowizna? Kto może być zwolniony z podatku od darowizny? Ile wynosi wysokość podatku od darowizny? Jakie są konsekwencje niezgłoszenia darowizny do opodatkowania? Jak rozliczyć podatek od darowizny w 2022 roku?

PIT-11, PIT-4R i PIT-8AR w nowej wersji od 18 listopada 2020 r. Nowe wzory deklaracji mają zastosowanie do przychodów, dochodów (strat) uzyskanych (poniesionych) od dnia 1 stycznia 2020 r. Kto ma obowiązek wystawić i przesłać PIT-11, PIT-4R lub PIT-8AR?

W przypadku otrzymania środków pieniężnych przez obdarowanego w gotówce, dla zastosowania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, wystarczające jest wpłacenie otrzymanych w tej formie środków przez obdarowanego na własny rachunek bankowy. Tak uznał Wojewódzki Sądu Administracyjnego w Łodzi.

Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Tekst ujednolicony. Wersja aktualna od 27 października 2020 r. Uwzględniająca zmiany wprowadzone ustawą z dnia 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1761).

Precedensowym wyrokiem z dnia 7 października 2020 r. (sygn. akt I SA/Bd 375/20) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy dotyczącym „exit tax” przełamał niekorzystną linię orzeczniczą, co do opodatkowania podatkiem od niezrealizowanych zysków przekazania majątku w drodze darowizny. Dla podatników to szansa na zmianę rezydencji podatkowej, która z uwagi na konieczność opodatkowania w kraju zagranicznego transferu składników majątkowych o wartości przekraczającej 4 mln zł była dotychczas ekonomicznie nieopłacalna. Kluczową kwestią jest wybór odpowiedniej jurysdykcji oraz przemyślane zaplanowanie „emigracji podatkowej”.