Tematy - Unikanie opodatkowania, Ustawa o VAT

Informujemy, że został opublikowany nowy tekst jednolity ustawy o podatku od towarów i usług (VAT). Dokument dostępny jest do wglądu w Dzienniku Ustaw. Zachęcamy do zapoznania się z aktualnymi przepisami.

Od 1 lipca 2023 r. wchodzi w życie największa część nowych przepisów wprowadzanych przez nowelizację ustawy o VAT z 26 maja 2023 r., zwanej pakietem SLIM VAT 3. Zmiana dot. sankcji w VAT weszła w życie już 6 czerwca br., a przepisy dot. HUB-u paragonowego będą obowiązywać od 15 września 2023 r.

BEPS 2.0 to kolejna faza projektu OECD i G20, zapoczątkowanego w 2013 r. Celem tego nowego etapu jest skuteczniejsze opodatkowanie największych firm, poprzez oparcie się na dwóch filarach, które mają zapewnić bardziej uczciwy udział poszczególnych państw w łącznym podatku uiszczanym przez korporacje działające na ich terenie.

Jak wyglądają statystyki stosowania klauzuli GAAR przez Szefa KAS, i co zrobić by nie zostać „podejrzanym” o próbę obejścia prawa podatkowego?

Głównym celem przekształcenia pewnej spółki były korzyści podatkowe. Jednak Szef KAS (w jednej z opinii zabezpieczających) uznał, że nie ma tu do czynienia z unikaniem opodatkowania, bowiem korzyść podatkowa nie jest sprzeczna z przedmiotem ani celem ustawy podatkowej lub jej przepisu.

Klauzula GAAR to ogólna klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Jej celem miało być zwalczanie sztucznych konstrukcji podatkowych. Jednak wydaje się, że fiskus chciałby ją wykorzystywać w odniesieniu do relacji biznesowych członków zarządu/wspólników ze spółkami.

SLIM VAT 3. Zgodnie z uzasadnieniem MF, celem proponowanych rozwiązań jest dalsze uproszczenie rozliczania przez podatników, podatku od towarów i usług.

Uproszczona procedura VAT, czyli możliwość niezapłacenia podatku w momencie importu towaru. Jakie warunki należy spełnić?

SLIM VAT 3. Pojawił się długo wyczekiwany projekt ustawy wprowadzającej uproszczenia w zakresie podatku VAT. Co nas czeka w VAT w 2023 roku?

Parlament Europejski chce, aby technologia blockchain służyła państwom UE do zautomatyzowania poboru podatków oraz do większej koordynacji przy opodatkowaniu kryptowalut. „To kolejny krok w skutecznej walce z uchylaniem się od opodatkowania w UE” – powiedziała PAP europosłanka Andżelika Możdżanowska (PiS).

Czy można wykreślić podatnika VAT z rejestru czynnych podatników VAT tylko na podstawie podejrzenia, że ów podatnik zamierza dokonać wyłudzeń skarbowych z wykorzystaniem banku? Okazuje się, że tak. Można tak zrobić (i to bez zawiadamiania tego podatnika) na podstawie art. 96 ust. 9 pkt 5 ustawy o VAT. Problem wyjaśnia Jagoda Kondratowska-Muszyńska, doradca podatkowy w Kancelarii Prof. dr hab. Henryka Dzwonkowskiego.

W świetle przepisów o VAT, spółka cywilna jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej jest podatnikiem tego podatku. W praktyce od lat budzi wątpliwości kwestia czy na fakturach w nazwie spółki cywilnej powinny być ujęte imiona i nazwiska wspólników spółki cywilnej, czy wystarczy jej nazwa.

Ustawa o VAT zawiera „treść zasadniczą” oraz szereg załączników grupujących określone towary. Załącznik nr 8 do ustawy o VAT zawiera wykaz towarów, których dostawa jest opodatkowana stawką 0% VAT na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT.

Ustawa o VAT zawiera „treść zasadniczą” oraz szereg załączników grupujących określone towary. Załącznik nr 7 do ustawy o VAT zawiera wykaz towarów zwolnionych z podatku na podstawie art. 74 ust. 1 pkt 17 ustawy.

Księgowanie faktury z Chin. Kiedy należy zaksięgować spóźnioną fakturę z Chin? Kiedy dokonać korekty VAT?

Ostatnie siedem lat przyniosło znaczące przyspieszenie wzrostu dochodów z tytułu CIT – wynika z raportu Polityki Insight. Choć podatek ten odpowiada za niecałe 6 proc. wpływów do budżetu państwa, to już na poziomie samorządów jego udział może sięgać nawet 50 proc. To dlatego tak istotne są działania, które ograniczają agresywną optymalizację podatkową, czyli chociażby możliwość uciekania z zyskami do rajów podatkowych. W czołówce największych rzetelnych płatników CIT ostatniej dekady najwięcej jest banków, ale znalazły się w niej także firmy z branży handlowej, telekomunikacyjnej, tytoniowej czy energetycznej.

Czym jest nota korygująca, jakie informacje zawiera i kto może ją wystawić? Kiedy zamiast noty korygującej jest konieczna faktura korygująca? Kto musi zaakceptować notę korygującą?

Ustawa o VAT w wersji pdf do pobrania. Tekst ustawy na podstawie tekstu jednolitego Dz. U. z 2022 r. poz. 931.

Ustawa o VAT zawiera „treść zasadniczą” oraz szereg załączników grupujących określone towary. Załącznik nr 3 do ustawy o VAT zawiera wykaz towarów opodatkowanych stawką 8% (wcześniej 7%).

Slim VAT 3 wprowadza zmiany w systemie proporcji odliczania VAT w sprzedaży mieszanej. Znacząco zwiększona zostanie kwota, która pozwala na odliczenie 100% wysokości podatku naliczonego.

Zaprezentowana przez Ministerstwo Finansów w 2020 roku idea „SLIM VAT” doczekała się kolejnej odsłony. 8 sierpnia 2022 roku został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, tzw. SLIM VAT 3. Pakiet ten, tak jak poprzednie, ma na celu wprowadzenie kolejnych uproszczeń w zakresie rozliczenia VAT. Projekt ustawy zakłada również implementację wyroku TSUE z dnia 15 kwietnia 2021 roku w sprawie C-935/19 dotyczącego możliwości nakładania przez organy podatkowe 20 proc. sankcji VAT. Obecnie projekt trafił do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Konsultacje projektu potrwają do 26 sierpnia 2022 roku. Z kolei planowane wejście w życie nowych przepisów przewidziano na 1 stycznia 2023 roku.

Podatnik można odliczyć VAT z faktur sprzed rejestracji działalności. Jakie warunki należy spełnić, by odzyskać VAT?

W Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano 11 lipca 2022 r. założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten jest aktualnie przygotowywany w Ministerstwie Finansów i w III kwartale 2022 r. ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu. Nie jest więc wykluczone, że zmiany te wejdą w życie jeszcze w 2022 roku ale bardziej prawdopodobne jest, że stanie się to na początku 2023 roku. Jakie zmiany w VAT planuje resort finansów?

Fiskus zakwestionował odliczenie VAT od zakupu towarów i usług związanych z naprawą szkody powstałej z winy firmy podczas prowadzonych robót ziemnych, ponieważ uznał, że wydatki te nie są związane z przedmiotem działalności firmy. Spółka wygrała jednak w sądzie.

Wniesienie do spółki celowej akcji spółki akcyjnej, po którym nastąpiło umorzenie akcji tej spółki i przekształcenie spółki celowej w spółkę jawną, rozwiązaną następnie bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego było ukierunkowane na uniknięcie opodatkowania zysków zatrzymanych spółki akcyjnej. Tak uznała Rada ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania (Rada PUO) w uchwale z 21 stycznia 2022 r.

Szkoła jogi prowadzi stacjonarne zajęcia dla zapisanych osób stosując 8% stawkę VAT. W okresie letnim (wakacyjnym) planuje zorganizowanie wyjazdu z zajęciami jogi, gdzie zapewni uczestnikom również zakwaterowanie i wyżywienie. Czy taki zorganizowany wyjazd w celu uczestnictwa w zajęciach jogi również może korzystać z 8% stawki VAT?

Sankcje VAT w postaci dodatkowego zobowiązania. Częste zmiany prawa podatkowego powodują problemy w aktualizacji systemów do raportowania. Mimo to fiskus jest bezlitosny, jeżeli chodzi o egzekwowanie przepisów podatkowych i nakładanie dodatkowych sankcji VAT, nawet jeżeli błąd wynikał z niezamierzonych błędów systemowych. Na szczęście sądy stają tutaj po stronie przedsiębiorców.

Ministerstwo Finansów szykuje kolejny pakiet zmian w VAT pod nazwą SLIM VAT 3. Będzie to ponad 20 nowych rozwiązań, które (w założeniu) mają ułatwić rozliczanie podatku VAT. Pakiet SLIM VAT 3 ma zrealizować wiele postulatów zgłaszanych Ministerstwu Finansów przez przedsiębiorców. Przynosi im m.in. prostsze fakturowanie, zmniejszenie formalności oraz poprawę płynności finansowej firm. Prekonsultacje SLIM VAT 3 zostały przedłużone do 23 lutego 2022 r.

Bonusy ilościowe - rozliczenie VAT. Jak prawidłowo ujmować w deklaracji VAT bonusy za ilość?

Solidarna odpowiedzialność VAT. Nabywanie towarów od kontrahentów ma swoje konsekwencje podatkowe. W większości przypadków przedsiębiorcy dokonują w takiej sytuacji odliczenia podatku VAT na podstawie otrzymanych faktur. Ustawa o VAT przewiduje jednak tzw. solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe kontrahenta w określonych przypadkach. Dodatkowo coraz bardziej popularny staje się nurt należytej staranności, który – co warto zaznaczyć na wstępie – nie doczekał się jeszcze ustawowej definicji. Te dwie instytucje są kluczowe, jeżeli chodzi o odpowiedzialność podatkową nabywcy towarów na tle ustawy o VAT.

Raje podatkowe. Wiele państw zwalcza raje podatkowe. Te jednak istnieją. Takim rajem może okazać się konto założone w małym banku w USA. Czy optymalizacja podatkowa w raju podatkowym jest legalna?

Obowiązek podatkowy w VAT. Zasady powstawania obowiązku podatkowego w VAT determinują okres opodatkowania danego świadczenia. Przepisy ustawy o VAT przewidują zasadę ogólną, ale także szereg wyjątków zmieniających zasadniczo terminy wykazania transakcji w deklaracji VAT. Poniżej przedstawione zostały zasady ogólne oraz wybrane tematy wyjątkowego powstawania obowiązku podatkowego.

E-faktury - zmiany od 2022 roku. 18 listopada w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur (KSeF). W 2022 r. korzystanie z e-faktury będzie fakultatywne. Od 2023 r. użycie e-faktury ma się stać obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT. Będzie to wymagać uprzedniej zgody organów UE. Ustawa zawiera również przepisy dotyczące zmian w fakturowaniu, stanowiące część pakietu SLIM VAT 2.

Zwalczanie nielegalnego zatrudnienia i płacenia pod stołem. Polski Ład to również przepisy mające ograniczyć pracę „na czarno” oraz wypłacanie wynagrodzeń „pod stołem”. Od 2022 roku konsekwencje podatkowo-składkowe z tych tytułów ponosić będą nieuczciwi pracodawcy, a nie ich pracownicy. Nowe przepisy przewidują również korzystne warunki legalizacji zatrudnienia.

Czy CIT jest podatkiem dobrowolnym? W raporcie „Księga wstydu Ministerstwa Finansów – dyskryminacja podatkowa polskich firm” Związek Przedsiębiorców i Pracodawców wskazuje jak wielka jest skala niepłacenia podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). ZPP ocenia, że CIT jest de facto podatkiem dobrowolnym. Jak wynika ze statystyk, płacą go jedynie ci, którzy chcą to robić. Przykładowo spółka T-Mobile Polska zapłaciła w ciągu ostatnich 5 lat łącznie niecałe 31 tys. zł podatku (przy przychodach w tym okresie ponad 43 mld zł) . Natomiast spółka Volkswagen Motor Polska zapłaciła w ciągu ostatnich 5 lat łącznie niecałe ok. 535 tys. zł podatku (przy przychodach w tym okresie prawie 32 mld zł i otrzymanej pomocy publicznej ponad 924 mln zł). Zdaniem ZPP remedium na obecną patologię byłoby wprowadzenie powszechnego i prostego podatku przychodowego.

Jedną ze zmian proponowanych w ramach Polskiego Ładu jest wprowadzenie opcji opodatkowania transakcji finansowych. Zgodnie z planowanymi zmianami, od 1 stycznia 2022 r. podatnicy będą mogli wybrać opodatkowanie usług finansowych świadczonych na rzecz podatników VAT, ale tylko w transakcjach B2B. Świadczenie usług finansowych, do których zastosowanie mają dotychczasowe przepisy o zwolnieniach z VAT (wskazane w art. 43 ust. 1 ustawy VAT) na rzecz konsumentów (B2C), dalej będą objęte „obowiązkowym” zwolnieniem.

Zwolnienie z VAT. Ustawodawca przygotował nowelizację ustawy o VAT, której celem jest wpisanie do przepisów zwolnień dotyczących dostaw na rzecz sił zbrojnych państw członkowskich NATO. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 lipca 2022 r.

Grupa VAT. W ramach Polskiego Ładu, mającego przynieść szereg istotnych zmian w gospodarce, przede wszystkim dla przedsiębiorców, przewidziana jest zmiana w ustawie o VAT dotycząca wprowadzenia grup VAT. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji znaleźć można projekt z dnia 26 lipca 2021 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.

Unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych został przyjęty przez Radę Unii Europejskiej w dniu 5 października 2021 r. Resort finansów wydał obwieszczenie uzupełniające listę (rajów podatkowych) na gruncie prawa krajowego.

Międzynarodowy system podatkowy. Polska i 135 krajów wydały wspólne oświadczenie o kontynuowaniu współpracy nad wzmocnieniem międzynarodowego systemu podatkowego - poinformował resort finansów. Deklaracja ma być m.in. podstawą do stworzenia regulacji prawnych dotyczących opodatkowania cyfrowych gigantów i kolejnym krokiem w walce z rajami podatkowymi.

Unikanie opodatkowania. Komisja Europejska przedstawi do końca roku nowe propozycje przepisów w sprawie walki z unikaniem i uchylaniem się od opodatkowania - powiedział w Parlamencie Europejskim unijny komisarz ds. gospodarczych Paolo Gentiloni.

Mały podatnik VAT. W 2022 roku małym podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT będzie podatnik u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w 2021 r. kwoty 5 513 000 zł. W przypadku podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, agentów limit wynosi 207 000 zł.

Pandora Papers to wyciek niemal 12 mln dokumentów dotyczących ukrytych majątków, unikania opodatkowania oraz prania brudnych pieniędzy przez bogate i wpływowe osoby na świecie. Wśród ujawnionych nazwisk znalazł się m.in. premier Czech Andrej Babisz czy król Jordanii Abdullah II. Dane uzyskało i opracowało Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ). 3 października 2021 r. został opublikowany pakiet tajnych dokumentów dowodzących, że politycy i urzędnicy z różnych krajów wykorzystywali spółki offshore do zakupu nieruchomości i unikania podatków.

Ulga na złe długi. W ramach pakietu SLIM VAT 2 ustawodawca wprowadza zmiany dotyczące warunków korzystania z ulgi na złe długi. Wydłużeniu ulegnie również termin na skorzystanie z ulgi. Jakie dokładnie zmiany pojawią się w ustawie o VAT od 1 października 2021 r.?

SLIM VAT 2. Przygotowany przez resort finansów pakiet SLIM VAT 2 został 19 sierpnia 2021 r. podpisany przez Prezydenta. To kilkanaście zmian ułatwiających rozliczanie VAT. Nowe przepisy ułatwią m. in. wykonywanie prawa do odliczenia podatku naliczonego, wydłużają termin na stosowanie ulgi na złe długi, czy poprawiają płynność finansową firm stosujących MPP. Większość nowych przepisów zacznie obowiązywać od 1 października 2021 r.

Grupy VAT. W projekcie obszernej ustawy nowelizacyjnej, wprowadzającej Polski Ład podatkowy, pojawiły się również zmiany w podatku od towarów i usług, które dotyczą tzw. grupy VAT, czyli podatnika grupowego. Zdaniem prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego konstrukcja grup VAT może posłużyć nieuczciwym podatnikom jako jeden ze sposobów unikania opodatkowania VAT i wyłudzania zwrotów tego podatku.

Unikanie opodatkowania przez holdingi zagraniczne a polskie spółki. W dniu 25 maja 2021 r. Szef KAS wydał opinię zabezpieczającą potwierdzającą że wniesienie przez nierezydentów, w drodze wkładu niepieniężnego, polskiej spółki do kontrolowanej przez nich spółki zagranicznej, ukierunkowane na utworzenie za granicą holdingu rodzinnego nie stanowi unikania opodatkowania. Będzie tak mimo tego, iż wypłacane przez polską spółkę do holdingu dywidendy będą mogły korzystać ze zwolnienia z opodatkowania. Fragmenty opinii wydają się wskazywać, że zarówno wybór jurysdykcji w której lokalizowany jest holding jak i moment w którym następuje wypłata dywidenda, mogą być analizowane przez pryzmat zaistnienia przesłanek zastosowania GAAR (General Anti‑Avoidance Rule – czyli ogólna klauzula obejścia prawa /podatkowego/).

Pakiet uszczelniający podatki CIT, PIT, VAT. Ministerstwo finansów chce rozbić solidarność pracodawców i pracowników, która ma miejsce w związku w wypłatą wynagrodzeń "pod stołem". W pakiecie uszczelniającym proponuje m.in., by po ujawnieniu takiej wypłaty to pracodawca, a nie pracownik musiał zapłacić zaległe podatki - dowiedziała się PAP.

Transakcje z rajami podatkowymi a ceny transferowe. Od pewnego czasu polski ustawodawca wyjątkowo chętnie wykorzystuje przepisy z zakresu cen transferowych do pobierania informacji o transakcjach realizowanych z podmiotami zarejestrowanymi w rajach podatkowych. Obowiązki nakładane na polskich podatników w tym zakresie są coraz szersze i wymagają coraz większych nakładów administracyjnych. Jednocześnie, wprowadzane przepisy często są tworzone w sposób chaotyczny i nie zawsze uzasadniony.

SLIM VAT 2 zawiera rozwiązanie, które umożliwi podatnikowi rozliczającemu podatek z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej dokonania korekty deklaracji, w sytuacji gdyby w pierwotnej deklaracji nie rozliczył w prawidłowej wysokości podatku.

Unikanie opodatkowania, Ustawa o VAT

Nowy tekst jednolity ustawy o VAT

SLIM VAT 3 - przegląd zmian. Co się zmieni w VAT od 1 lipca i od 15 września 2023 r.?

BEPS 2.0 - co oznacza dla polskich podatników?

Wzrost liczby postępowań z klauzulą GAAR. Jak uniknąć podejrzeń o nielegalne unikanie opodatkowania?

Kiedy przekształcenie spółki nie jest unikaniem opodatkowania?

Klauzula GAAR: współpraca ze swoją spółką na celowniku fiskusa?

SLIM VAT 3 od 1 kwietnia 2023. Najważniejsze założenia

Procedura uproszczona VAT w imporcie. Jakie warunki?

SLIM VAT 3 - co się zmieni?

Blockchain narzędziem organów podatkowych w UE

Wykreślenie podatnika z rejestru czynnych podatników VAT na podstawie podejrzenia wyłudzeń skarbowych

Jaka nazwa spółki cywilnej na fakturach VAT? Z nazwiskami wspólników, czy bez?

Załącznik nr 8 do ustawy VAT

Załącznik nr 7 do ustawy VAT

Jak zaksięgować opóźnioną fakturę z Chin

Dochody z CIT w Polsce. Które firmy płacą największy podatek?

Nota korygująca – czym jest, kto może wystawić, jakie błędy na fakturze może poprawić

Ustawa o VAT [pdf]

Załącznik nr 3 do ustawy VAT

Slim VAT 3 a sprzedaż mieszana - co się zmieni?

SLIM VAT 3 i sankcja 20% VAT - zmiany w VAT od 2023 roku

Odliczenie VAT z faktur sprzed rejestracji

Zmiany w VAT na przełomie 2022 i 2023 roku - założenia nowelizacji ustawy o VAT

Odliczanie VAT. Wydatek nie zawsze musi mieć bezpośredni związek z działalnością opodatkowaną

Wymiana udziałów w spółkach a unikanie opodatkowania

Jaka stawka VAT na wakacyjną szkołę jogi z zakwaterowaniem i wyżywieniem

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe VAT

SLIM VAT 3 - Ministerstwo Finansów rozpoczęło prekonsultacje

Bonusy ilościowe - jak rozliczać w VAT?

Odpowiedzialność nabywcy na tle ustawy o VAT

Raje podatkowe - gdzie można się ukryć przed fiskusem?

Zasady ogólne powstawania obowiązku podatkowego w VAT

E-faktury - zmiany od 2022 roku

Zwalczanie nielegalnego zatrudnienia i płacenia pod stołem [Polski Ład]

Czy CIT jest podatkiem dobrowolnym?

Nowy ład a zmiany w usługach finansowych w VAT

Dostawy dla sił zbrojnych NATO zwolnione z VAT

Zmiany w ustawie o VAT - wprowadzenie grup VAT

Unijna lista rajów podatkowych

Wielka reforma międzynarodowego opodatkowania

Nowe przepisy w walce z unikaniem opodatkowania w UE

Mały podatnik VAT - limity na 2022 rok

Pandora Papers - jak politycy i miliarderzy nie płacą podatków

Ulga na złe długi - zmiany od 1 października 2021 r.

SLIM VAT 2. Co się zmieni i od kiedy?

Grupy VAT będą służyć ucieczce od opodatkowania

Unikanie opodatkowania przez holdingi zagraniczne a polskie spółki

Pracodawca zapłaci zaległe podatki. Pakiet uszczelniający podatki CIT, PIT, VAT

Problematyczne transakcje z rajami podatkowymi – ceny transferowe, dokumentacja, odpowiedzialność

SLIM VAT 2. Korekta deklaracji importowej