VAT UE, Rejestracja podatnika

Pilotaż VAT UE CBR (Cross-Border Rulings) jest nową formą współpracy Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) z podatnikami VAT. Pilotaż ma dać podatnikom pewność co do opodatkowania VAT-em tej samej transakcji w innych państwach członkowskich UE podczas planowania przez nich działań gospodarczych.

Stanowienie przepisów w dobrej wierze. Problem dobrej wiary w procesie stanowienia przepisów prawa, ich interpretacji oraz stosowania prawa podatkowego dopiero od niedawna pojawił się w pracach naukowych i publicystyce prawnej. Należy on jeszcze wciąż do tzw. niepoprawnego nurtu piśmiennictwa stojącego w opozycji do fasadowej, obecnej do dziś narracji, która całkowicie pomija nie tylko ten problem - pisze profesor Witold Modzelewski.

Zapewnienie równego dostępu do obniżonych stawek VAT umożliwi Polsce dalsze wspieranie działań prorodzinnych, poprzez m.in. stosowanie zredukowanych stawek VAT na towary dla dzieci, a zwłaszcza ubrania i buty dziecięce - powiedział podczas pierwszego w tym roku posiedzenia Rady ECOFIN 19 stycznia 2021 r. minister finansów Tadeusz Kościński, odnosząc się do planów prac nad reformą podatku VAT.

Unijny system VIES (VAT Information and Exchange System) pozwala sprawdzić, czy dana firma jest zarejestrowana jako prowadząca handel w obrębie Unii Europejskiej. Jak zweryfikować numer VAT UE?

Spółka świadczyła usługi kompleksowe na rzecz zagranicznego kontrahenta, ale organ podatkowy zakwalifikował je jako dostawę towaru. Wszystko w tym celu, by móc je opodatkować VAT. Sprawa trafiła do sądu administracyjnego.

Dotychczas wydawało się, że brak rejestracji kontrahenta jako podatnika VAT do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych nie przesądza o utracie prawa do zastosowania stawki 0 % w obrocie unijnym. Odmienne i niekorzystne dla podatników stanowisko w tym przedmiocie zajął niedawno Naczelny Sąd Administracyjny. Przedsiębiorcy, którzy działali w zaufaniu do wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powinni zweryfikować swoje rozliczenia i przygotować się na kontrolę fiskusa.

Ministrowie finansów państw UE przyjęli 18 lutego 2020 r. w Brukseli nowe, uproszczone zasady VAT dla małych firm. Reforma ma od 1 stycznia 2025 r. zmniejszyć obciążenia administracyjne dla niewielkich przedsiębiorstw. UE uzgodniła też nowe zasady wymiany danych o płatnościach VAT, które wejdą w życie 1 stycznia 2024 r.

Przedsiębiorstwo, które wskazuje siedzibę w tzw. wirtualnym biurze, naraża się na odmowę rejestracji jako podatnik VAT. Ubiegłoroczny wyrok NSA wskazuje, że skarga kasacyjna z takiego tytułu nie zasługuje na uwzględnienie. Natomiast Ministerstwo Finansów przekonuje, że w obecnych przepisach podatkowych nie występuje opisywane pojęcie.

Rada ECOFIN 8 listopada 2019 r. uzgodniła 2 pakiety projektów dot. VAT. Pierwszy ma służyć wzmocnieniu współpracy administracyjnej w celu ograniczenia skali oszustw związanych z VAT w sektorze handlu elektronicznego i wsparciu uczciwej konkurencji na rynku wspólnym. Polska poparła przyjęcie takich regulacji, ponieważ stanowią one narzędzia do skutecznego wykrywania i eliminowania nieuczciwych podatników w sektorze e-commerce. Rada przyjęła także dyrektywę, która umożliwia (pod pewnymi warunkami) korzystanie ze zwolnienia podmiotowego z VAT transgranicznie przez małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP).

Kolejne wojewódzkie sądy administracyjne orzekają, że urzędnicy skarbowi nie mogą wykreślać podatników VAT z rejestru podatników bez wydania decyzji administracyjnej. Wykreślenie podatnika z rejestru bez wydania decyzji administracyjnej jest bezskuteczne.

9 sierpnia 2019 r. Ministerstwo Finansów udostępniło opis interfejsu programistycznego API Wykazu podatników VAT, tj. wykazu podmiotów zarejestrowanych, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT. Interfejs programistyczny API jest obecnie w fazie testów wewnętrznych, dlatego też może jeszcze ulec zmianom. Specyfikacja API oraz adres środowiska testowego zostaną udostępnione do 22 sierpnia 2019 r.

Od 1 września 2019 r. zacznie funkcjonować jeden elektroniczny wykaz podatników VAT (tzw. biała lista podatników VAT- white list). Wykaz ten będzie prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej i znajdą się w niej podmioty zarejestrowane jako czynni lub zwolnieni podatnicy VAT (w tym podmioty, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona) oraz podmioty w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT. Wykaz ten będzie udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Ministra Finansów. W rozmowie z infor.pl Wojciech Śliż, dyrektor Departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów i jego zastępca Zbigniew Makowski przybliżają nowe przepisy w tym zakresie.

Dane o numerach rachunków bankowych będzie zawierać tzw. biała lista podatników VAT. Nowelizacja ustawy o VAT (oraz niektórych innych ustaw) w tym zakresie została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 31 maja 2019 r. (poz. 1018). Zmiany wejdą w życie co do zasady od 1 września 2019 roku ale sankcje będą obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.

Założenie i prowadzenie działalności gospodarczej może dla wielu osób wydawać się trudne i skomplikowane, chociaż w rzeczywistości jest zupełnie inaczej. Możliwe, że to opinie znajomych, którzy mają złe doświadczenia lub informacje płynące z mediów mogą kształtować takie przekonania. Jednak w mojej opinii nie należy się nimi sugerować. Na pewno trzeba w pierwszej kolejności pamiętać o związanych ze startem naszego biznesu obowiązkach rejestracyjnych wobec ZUS i urzędu skarbowego.

Zastosowanie procedury uproszczonej w transakcjach trójstronnych oznacza, że konieczność samoobliczenia VAT z tytułu nabycia towarów spoczywa wyłącznie na rzeczywistym (ostatecznym) nabywcy. Co więcej, uproszczenie zwalnia również drugiego w kolejności uczestnika transakcji trójstronnej z rejestracji oraz obowiązków administracyjnych i sprawozdawczych w VAT w innym państwie UE.

11 grudnia 2018 r. Komisja Europejska przedstawiła szczegółowe przepisy mające ułatwić płynne przejście do nowego systemu VAT dla handlu elektronicznego, który zacznie obowiązywać w styczniu 2021 r. Proponowane przepisy definiują rolę internetowych platform handlowych w walce z oszustwami podatkowymi oraz zmniejszają obciążenia administracyjne dla firm sprzedających towary przez internet.

Unijny system internetowy VIES umożliwia sprawdzenie numerów VAT podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w Unii Europejskiej. Przydatny jest w przypadku transakcji transgranicznych dotyczących towarów i usług (VAT UE). Podpowiadamy, gdzie go znaleźć i jak z niego skorzystać.

Podmiot leczniczy nie musi być zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, aby korzystać ze zwolnienia w VAT. Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 kwietnia 2018 r. (0112-KDIL2-1.4012.116.2018.1.SS).

Kryterium związane z ilością wody w waflach nie jest kryterium odróżniającym te towary (tj. wafle o zawartości wody nieprzekraczającej 10% masy produktu oraz wafle o zawartości wody przekraczającej 10%). Zawartość wody w waflu może się zmieniać, ze skutkami podatkowymi, niezależnie od woli ani producenta ani konsumenta. Ponadto istnieją poważne wątpliwości, jak należy badać zawartość wody w waflu oraz czy świadomy, przeciętny konsument jest w stanie odróżnić wafel nasączony wodą w 9% od wafla nasączonego w 11%.

Jedno świadczenie złożone z dwóch odrębnych elementów (głównego i dodatkowego), dla których to elementów – gdyby były one świadczone odrębnie – obowiązywałyby różne stawki podatku od wartości dodanej, należy opodatkować według jednej stawki VAT. Ta stawka VAT dla całego świadczenia złożonego powinna być określona wg stawki właściwej dla głównego elementu świadczenia złożonego, i to nawet gdy można zidentyfikować cenę za każdy element składającą się na całkowitą cenę zapłaconą przez konsumenta w celu skorzystania z tego świadczenia.

Na fakturze zazwyczaj znajduje się numer identyfikujący podatnika na potrzeby podatku. W określonych sytuacjach musi on być poprzedzony kodem PL lub innym kodem państwa członkowskiego nabywcy - w przypadku świadczenia usług na rzecz kontrahenta zagranicznego.

Wyrok TSUE w sprawie Paper Consult (C 101/16) z 19 października 2017 r., dotyczący prawa do odliczenia VAT od podatników „nieaktywnych”, tak jak się można było spodziewać uwzględnia opinię Rzecznika Generalnego. Rzecznik wypowiadając się czerwcu br. w sprawie pytań prejudycjalnych, wniesionych przez rumuński sąd wskazał bowiem, że dyrektywa 2006/112 stoi na przeszkodzie przepisom państw UE, które przewidują odmowę odliczenia z tego tylko powodu, że podatnik, od którego nabyto towary lub usługi, został uznany za „nieaktywnego". Powyższe potwierdził również TSUE w orzeczeniu z 19 października 2017 r.

Nowe przepisy w zakresie VAT, które obowiązują od początku tego roku, pozwalają urzędnikom stosunkowo łatwo wykreślić podatnika z rejestru VAT, nawet go o tym nie informując. Takie konsekwencje wywołać może przyjęcie faktury VAT od kontrahenta, który nigdy nie był czynnym podatnikiem lub przestał nim być. Aby ustrzec się przed nimi, należy odpowiednio wcześnie weryfikować kontrahentów w bazach VIES i NIP.

W obecnym stanie prawnym istnieje obowiązek odprowadzania podatku VAT, nawet jeśli usługodawca (np. prawnik) nie pobiera z tytułu świadczonych przez siebie usług wynagrodzenia. W świetle ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika.

Z początkiem tego roku weszły w życie znowelizowane przepisy ustawy o VAT, na mocy których organy podatkowe uzyskały większą swobodę w wykreślaniu podatników z rejestru VAT. Rozszerzenie katalogu przesłanek do wykreślenia zaowocowało usunięciem prawie 50 tys. podmiotów z ewidencji, co ma istotny wpływ na kształtowanie się stosunków gospodarczych pomiędzy jednostkami.