Znak towarowy, Prawa autorskie majątkowe

Przychody uzyskane z pracy są pomniejszane o tak zwane pracownicze koszty uzyskania przychodu. Są to wydatki poniesione w celu otrzymania przychodu z konkretnego źródła (np. umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło). Od dochodu pomniejszonego o koszty uzyskania przychodu liczymy zaliczkę na podatek, która następnie jest przekazywana do urzędu skarbowego.

Korekta zmian w PIT jakie weszły w życie od początku 2022 roku w ramach rządowego programu Polski Ład, zakłada obniżkę stawki PIT z 17 do 12 proc., ale zarazem likwidację ulgi dla klasy średniej. Obie te zmiany przełożą się na kwotę wynagrodzenia netto twórców zatrudnionych na etatach, którzy uzyskują część pensji w postaci honorarium autorskiego, do którego stosujemy 50-proc. koszty uzyskania przychodu. W tabelach pokazujemy, jak kwota brutto (przed opodatkowaniem i oskładkowaniem) przedkłada się na kwotę netto (do ręki) w zależności od przyjętych zasad, tj. obowiązujących: do końca 2021 r., od początku 2022 r. (czyli według Polskiego Ładu), a także jak będzie to wyglądać po korekcie Polskiego Ładu (za 2022 r.).

Ryczałt od dzierżawy znaku towarowego. Kwestia opodatkowania praw majątkowych jest bardzo problematyczna i powoduje powstawanie wielu sporów z fiskusem. Negatywna linia orzecznicza w zakresie kwalifikacji przychodów z udostępnienia prawa do używania znaku towarowego, wyrażona m.in. w wyrokach NSA z 22 marca 2019 r., sygn. akt II FSK 955/17, z 28 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1908/14, doprowadziła do braku realnej możliwości skorzystania z 8,5% stawki ryczałtu w przypadku przychodów z tytułu dzierżawy prawa do używania znaku towarowego.

Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych. Po niespełna dwóch latach od początku funkcjonowania ulgi w podatku dochodowym dla osób do 26 roku życia, nadal istnieje szereg niejasności związanych z ograniczeniami w jej stosowaniu. Wiele wątpliwości pojawia się w momencie, kiedy beneficjenci ww. ulgi uzyskują przychody z tytułu przeniesienia praw autorskich.

15 września 2020 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego. Celem tej interpretacji jest wskazanie warunków, których spełnienie umożliwia zastosowanie, w tym przez płatnika podatku dochodowego (np. pracodawcę), 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez twórców tymi prawami. Zdaniem Ministra dla potraktowania wynagrodzenia, jako honorarium i dla zastosowania wobec niego 50% kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest: (1) powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, warunkujące korzystanie przez twórcę z praw autorskich i umożliwiające rozporządzanie majątkowym prawem autorskim do utworu, (2) dysponowanie obiektywnymi dowodami potwierdzającymi powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, (3) wyraźne wyodrębnienie honorarium od innych składników wynagrodzenia - warunek ten nie obejmuje wskazanych w interpretacji przypadków, w których 50% koszty uzyskania przychodów można stosować do całości wynagrodzenia twórcy. Prezentujemy w całości tę interpretację.

Dokonywanie opłat licencyjnych wynikających z tytułu korzystania ze znaków towarowych niejednokrotnie stanowi nieodłączny element prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Czy można przyjąć, że tego rodzaju opłaty stanowią koszt uzyskania przychodu?

Przepisy podatkowe wśród praw podlegających amortyzacji przewidują zarówno autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, licencje, jak i inne prawa określone przez prawo własności przemysłowej. Do katalogu tego zaliczają się również prawa autorskie do znaku towarowego. Jakie są warunki amortyzacji tych praw?

Prawną ochronę znaku towarowego uzyskać można poprzez rejestrację w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby postępowanie inicjowały podmioty działające w środowisku sportowym. Jakie są podstawowe rodzaje znaków towarowych oraz okoliczności, w których ochrona prawna nie może zostać im przyznana?

Koszt licencji na używanie znaku towarowego powinien zostać uznany za koszt uzyskania przychodów bezpośrednio związany z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru (produktu) lub świadczeniem usługi.

Spółki zawierające różnego rodzaju transakcje z podmiotami powiązanymi mogą mieć wątpliwość, czy wydatki związane z tymi transakcjami mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Wątpliwości te wynikają z regulacji zawartej w art. 15e ustawy o PDOP przewidującej ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących niektórych usług, ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych.

Przychody uzyskiwane ze sprzedaży praw autorskich do tworzonych przez podatnika utworów, np. przychody ze sprzedaży tworzonych przez podatnika programów komputerowych, nie powinny być wykazywane jako przychody z zysków kapitałowych, tylko jako przychody z innych źródeł przychodów.

W marcu tego roku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podjął temat opodatkowania CIT w zakresie sprzedaży prawa do utworu. Chodziło o kwestię, czy uzyskane przychody ze sprzedaży praw majątkowych generują obowiązek prezentowania ich jako zysków kapitałowych. Zajęcie takiego stanowiska oznaczałoby, że po stronie przedsiębiorcy istnieje konieczność dokonania osobnego wyliczenia uzyskanego dochodu i niemożność ewentualnego łączenia takich zysków ze stratą z innych źródeł przychodów.

Polska spółka należąca do międzynarodowej grupy kapitałowej używająca rozpoznawalnego logo centrali uzyskuje z tego tytułu przychód podatkowy z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia, podlegający opodatkowaniu.

Zmiany przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej spowodowały, że od dnia 16 kwietnia 2016 r. w Polsce przed Urzędem Patentowym RP obowiązuje tzw. system sprzeciwowy w miejsce dotychczasowego systemu badawczego. W praktyce oznacza to, że Urząd nie weryfikuje nowych zgłoszeń znaków towarowych pod kątem ich podobieństwa do wcześniej chronionych praw. W konsekwencji, możliwe są sytuacje, w których Urząd udzieli ochrony na znak towarowy podobny lub nawet identyczny ze znakiem chronionym wcześniej na rzecz innego podmiotu. Oczywiście sytuacja taka jest niezwykle niekorzystna i niebezpieczna z punktu widzenia uprawnionych do wcześniejszych znaków towarowych.

Zdaniem fiskusa, jeżeli dojdzie do rebrandingu pozwalającego na zaliczenie do kosztów podatkowych niezamortyzowanej wartości znaków towarowych (bez zmiany profilu działalności gospodarczej), wystąpi uzasadnione przypuszczenie możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Sprzedaż książek własnego autorstwa powoduje przeniesienie na kupującego tylko własności egzemplarza utworu i nie prowadzi do przeniesienia na jego rzecz praw autorskich; nie stanowi więc odpłatnego zbycia tych praw. Zatem przychody powstałe w następstwie tych zdarzeń prawnych nie mogą być przychodami z praw majątkowych, a w szczególności z autorskich praw majątkowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

8 marca 2018 r. Sąd UE stwierdził nieważność odmowy zarejestrowania graficznego znaku towarowego zawierającego symbole walut „€” i „$” jako unijnego znaku towarowego. EUIPO nie uzasadnił bowiem wystarczająco swej decyzji odmownej. Wyrok zapadł w sprawie T-665/16 Cinkciarz.pl sp. z o.o./ EUIPO.

Wiele emocji budzi obowiązująca od początku 2018 roku nowelizacja ustawy o PIT, w zakresie nowych regulacji dotyczących rozliczenia przychodów uzyskiwanych przez twórców, korzystających z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych. Ustawodawca w ustawie podatkowej zawęził krąg podmiotów uznawanych za twórców oraz wyszczególnił katalog działalności, z których uzyskany przychód może skorzystać z 50% stawki kosztów.

Skoro podatnik w ramach obowiązków wnikających ze stosunku pracy wykonywać będzie pracę twórczą, w efekcie której powstaną dzieła stanowiące utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim, do których prawa autorskie następnie będą przekazywane na rzecz pracodawcy, a ponadto na podstawie prowadzonej u pracodawcy ewidencji czasu pracy pracowników, można będzie określić ile godzin pracy w ciągu każdego miesiąca pracownik będzie poświęcał na działalność twórczą, to do tej części wynagrodzenia dotyczącej działalności twórczej będzie można zastosować 50 % koszty uzyskania przychodów.

Rząd chce od 2018 roku wprowadzić do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT) nowe przepisy ustalające limit wysokości kosztów uzyskania przychodów związanych z umowami o usługi niematerialne (np. umowy licencyjne, usługi doradcze, zarządzania i kontroli) oraz związanych z korzystaniem z wartości niematerialnych i prawnych (np. ze znaków towarowych). Limit będzie dotyczył wydatków poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w raju podatkowym (tj. kraju lub terytorium stosującym tzw. szkodliwą konkurencję podatkową). Doprecyzowane ma też zostać pojęcie „nabycia” wartości niematerialnej i prawnej.

30 sierpnia 2017 r. na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (mf.gov.pl) została opublikowana informacja szefa Krajowej Administracji Skarbowej, zwracająca uwagę, że pewne sytuacje darowizn znaków towarowych na rzecz spółek osobowych mogą zostać uznane za unikanie opodatkowania. Podmioty składające wnioski o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, zawierające opisany w tej informacji schemat działania, powinny liczyć się z możliwością uzyskania odmowy wydania interpretacji przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej i mogą zostać zastosowane przepisy o przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania.

Jednym ze sposobów na uzyskanie możliwości korzystania z cudzego dzieła jest uzyskanie licencji na jego wykorzystanie. Kiedy należy uzyskać licencję? W jaki sposób to zrobić?

Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich albo rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych w postaci utworu lub artystycznego wykonania. Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego.

Jeżeli znaki towarowe znajdują się w procedurze rejestracji w Urzędzie Patentowym spółka będzie uprawniona do ujęcia ich w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w miesiącu, w którym zostaną one zarejestrowane w Urzędzie Patentowym, tzn. wydana zostanie decyzja o udzieleniu spółce praw ochronnych na przedmiotowe znaki.

Szybszą rejestrację znaków towarowych dzięki zmianie systemu rozpatrywania zgłoszeń przez Urząd Patentowy przewiduje nowelizacja przepisów dotyczących własności przemysłowej, która wchodzi w życie 15 kwietnia 2016 r. Ustawie towarzyszyć będzie rozporządzenie obniżające opłaty rejestracyjne.