Czy wzrost stawek VAT ma wpływ na podatek dochodowy

Grzegorz Ziółkowski
Prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, specjalizuje się w podatkach dochodowych, zarówno od osób fizycznych, jak i podmiotów prawnych. Autor licznych publikacji.
rozwiń więcej
inforCMS
Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej zakłada m.in. wzrost stawek VAT. Czy wzrost tych stawek wpłynie na rozliczenie podatku dochodowego przez przedsiębiorców?

Z ekonomicznego punktu widzenia VAT jest elementem cenotwórczym. Wyższe stawki VAT oznaczają najczęściej wyższe ceny dla konsumentów. Dla przedsiębiorców nie jest to sytuacja dobra. Jej skutkiem jest najczęściej spadek obrotów, który oznacza niższy dochód przedsiębiorcy, a tym samym płaci on niższy podatek dochodowy. Niższy podatek dochodowy nie jest jednak wynikiem działań, z których przedsiębiorcy mogliby być zadowoleni. Jest on bowiem wynikiem spadku rentowności przedsiębiorstw.

Przy sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT podatek należny nie stanowi przychodu (art. 14 ust. 1 updof). Faktycznie jednak wzrost stawki VAT może mieć wpływ na przychód podatnika. Wszystko zależy od tego, czy po wzroście stawki VAT podwyższy on cenę sprzedaży towaru lub usługi, czy też podwyższoną stawkę VAT zapłaci z własnej marży.

PRZYKŁAD

Jan Nowak prowadzi księgarnię. Jest czynnym podatnikiem VAT. Stawka VAT na książki do końca 2010 r. wynosi 0% (§ 39 rozporządzenia wykonawczego do ustawy o VAT - Dz.U. z 2009 r. Nr 224, poz. 1799 z późn.zm.). Załóżmy, że w 2010 r. egzemplarz jednej z książek kosztuje 123 zł. Kwota ta stanowi przychód dla celów podatku dochodowego. Marża na tej książce wynosi 20% przychodu. Od 1 stycznia 2011 r. stawka VAT na książki wzrośnie do 5%. Załóżmy, że pan Nowak podwyższy cenę sprzedaży o zwiększoną stawkę VAT. Cena sprzedaży książki ze 123 zł wzrośnie do 129,15 zł (123 zł x 5% + 123 zł). Przychodem pana Nowaka nadal będzie kwota 123 zł. Podatek należny rozliczy natomiast w ramach rozliczeń VAT. Nie spadnie również jego marża na sprzedaży egzemplarza książki. Należy się jednak spodziewać, że generalnie jego dochody spadną, bo mniej klientów kupi droższe książki.

PRZYKŁAD

Przy danych z powyższego przykładu załóżmy, że pan Nowak od 1 stycznia 2011 r. nie podwyższył ceny sprzedaży książek. Przy sprzedaży książki za 123 zł przychód podatnika wyniesie już 117,14 zł. Resztę ceny sprzedaży stanowił będzie 5% VAT należny (5,86 zł), który pan Nowak wykaże w ramach rozliczeń VAT. W efekcie dochód do opodatkowania podatnika będzie niższy (zmniejszy się kwota przychodu). Mniejszy jednak będzie również zysk przedsiębiorcy. VAT należny podatnik będzie bowiem musiał sfinansować ze swojej marży.

Więcej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Czy wzrost stawek VAT ma wpływ na podatek dochodowy

Źródło: Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej

Grzegorz Ziółkowski

doradca podatkowy

 

Księgowość
Kiedy stawki VAT spadną do 22% i 7%? Minister Finansów i Gospodarki wyjaśnia i wskazuje warunki, które muszą być spełnione
15 lis 2025

Podwyższone o 1 punkt procentowy stawki VAT (23% i 8%) powrócą do poziomu sprzed 1 stycznia 2011 r. (tj. do wysokości 22% i 7%), gdy wydatki na obronność nie przekroczą 3% wartości produktu krajowego brutto - PKB (tj. wyniosą 3% lub mniej PKB). Taką informację przekazał 7 listopada 2025 r. - z upoważnienia Ministra Finansów i Gospodarki - Jarosław Neneman, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską.

KSeF 2026: Czy przepisy podatkowe mogą zmienić treść umów?
15 lis 2025

Faktura ustrukturyzowana w rozumieniu ustawy o VAT nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, którego wystawienie i przyjęcie oraz akceptacją rodzi skutki cywilnoprawne. Przymusowe otrzymanie takiego dokumentu za pośrednictwem KSeF nie może rodzić skutków cywilnoprawnych – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Składki ZUS od zlecenia - poradnik. Co gdy zleceniobiorca ma kilka umów w tym samym czasie? [przykłady obliczeń]
15 lis 2025

Rynek pracy dynamicznie się zmienia, a elastyczne formy współpracy stają się coraz bardziej popularne. Jedną z najczęściej wybieranych jest umowa zlecenia, szczególnie wśród osób, które chcą dorobić do etatu, prowadzą działalność gospodarczą lub realizują różnorodne projekty w ramach współpracy z firmami i organizacjami. Jakie składki ZUS trzeba płacić od zleceń?

KRUS do zmiany? Kryzys demograficzny na wsi pogłębia problemy systemu emerytalnego rolników
14 lis 2025

Depopulacja wsi, starzenie się mieszkańców i malejąca liczba płatników składek prowadzą do coraz większej presji na budżet państwa oraz konieczności pilnej modernizacji systemu KRUS, który – jak podkreślają eksperci – nie odpowiada już realiom współczesnego rolnictwa.

Odroczenie KSeF? Nowa interpelacja jest już w Sejmie
15 lis 2025

Planowane obowiązkowe uruchomienie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wywołuje coraz większe napięcia w środowisku przedsiębiorców. Firmy z sektora MŚP alarmują, że system w obecnym kształcie może zagrozić stabilności ich działalności, a eksperci wskazują na liczne braki techniczne i prawne. W obliczu rosnącej presji poseł Bartłomiej Pejo złożył interpelację, domagając się wstrzymania obowiązkowego wdrożenia KSeF i wyjaśnienia ryzyk przez Ministerstwo Finansów.

Poprawa błędnej faktury w KSeF to zawsze konieczność korekty. Szkic faktury, czy portal kontrahenta: producenci oprogramowania widzą problem i proponują rozwiązania
13 lis 2025

Pomimo, że przepisy już dziś nie pozwalają na anulowanie lub zamianę faktury dostarczonej do nabywcy, podatnicy obawiają się uszczelnienia, jakie przyniesie w tym zakresie KSeF. Skala obaw wyrażanych przez przedsiębiorców oraz reakcje producentów oprogramowania do wystawiania faktur zdają się ujawniać, jak bardzo powszechnym zjawiskiem jest poprawienie faktur bez użycia faktury korygującej.

Konsolidacja sprawozdań finansowych – czy warto przekazać przygotowywanie skonsolidowanych SF firmie outsourcingowej?
12 lis 2025

Konsolidacja sprawozdań finansowych, czyli przygotowanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego (SSF), to proces wymagający precyzji, wiedzy i czasu. Wraz ze wzrostem złożoności grup kapitałowych oraz częstymi zmianami regulacyjnymi, coraz więcej przedsiębiorstw staje przed pytaniem: czy proces konsolidacji realizować własnymi siłami, czy powierzyć go zewnętrznym ekspertom?

KSeF obejmie nawet rolników. Ale nie wszystkich
12 lis 2025

Z sygnałów spływających do redakcji Infor.pl wynika, że podatnicy VAT chyba nie mają entuzjazmu co do przejścia na KSeF. Może się jednak okazać, że nie taki diabeł straszny. I pod koniec 2026 r. większa część przedsiębiorców będzie chwaliła nowe rozwiązanie. Dziś jednak każda grupa zawodowa zwolniona z KSeF jest traktowana jako szczęściarze. I taką grupą są rolnicy. Ale tylko „ryczałtowi” (transakcje dokumentują fakturami VAT RR). Ta kategoria rolników może przystąpić do KSeF dobrowolnie.

Jaka inflacja w Polsce w latach 2025-2026-2027. Projekcja NBP i prognozy ekspertów
10 lis 2025

Opublikowana przez Narodowy Bank Polski 7 listopada 2025 r. projekcja inflacji i PKB w Polsce przewiduje, że inflacja CPI w 2025 r. znajdzie się na poziomie 3,7 proc., w 2026 r. wyniesie 2,9 proc., a w 2027 r. spadnie do 2,5 proc.. Natomiast PKB wzrośnie w 2025 r. ok. 3,4 proc., w 2026 r. ok. 3,7 proc., a w 2027 r. ok. 2,6 proc.

Harmonogram posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej w 2026 roku
10 lis 2025

Narodowy Bank Polski opublikował harmonogram posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej i publikacji opisów dyskusji z posiedzeń decyzyjnych w 2026 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...