W ramach analiz opublikowanego projektu zmian w podatku od nieruchomości, chwilę uwagi należy poświęcić obiektom sportowym. Jako że standardowo ich wartość nie należy do niskich, ewentualne ruchy w tym zakresie, mogą generować istotne skutki podatkowe. Aczkolwiek, akurat w tym obszarze, MF zaproponował też trochę korzyści. Niekorzyści też.
- Obiekt sportowy – i budynek, i budowla
- Całość techniczno-użytkowa w kontekście obiektów sportowych
- Klasyfikacja obiektu chyba nie tylko na podstawie ustawy podatkowej
- Place zabaw do opodatkowania?
Obiekt sportowy – i budynek, i budowla
Zgodnie z projektem zmian ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, budowlą ma być w szczególności wykonany z użyciem wyrobów budowlanych obiekt wymieniony w załączniku do ustawy, a także instalacje i urządzenia, jeżeli stanowią wraz z tym obiektem całość techniczno-użytkową (szerzej o zmianach pisaliśmy w: Zmiany w podatku od nieruchomości. Podatnicy mogą zapłacić więcej od 2025 roku).
W pozycji nr 1 ww. załącznika wskazano na otwarte obiekty sportowe oraz obiekty rekreacji. Z założenia zatem, np. stadion, ma stanowić budowlę. Jednak tu należy wspomnieć wyjątek, który m.in. jest dedykowany właśnie obiektom sportowym. W tym celu należy przenieść się z definicji budowli do definicji budynku.
Budynek, zgodnie z projektem, to obiekt, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, wykonany z użyciem wyrobów budowlanych, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach, również w przypadku gdy jest on częścią obiektu wymienionego w poz. 1–6 załącznika nr 4 do ustawy.
Z powyższego wynika, że choć projekt zdaje się wprowadzać prymat definicji budowli nad definicją budynku, to w kilku przypadkach (dotyczy to poz. 1-6 z załącznika) możliwe jest uznanie obiektu i za budowlę, i za budynek – jeśli część obiektu spełnia cechy konstrukcyjne budynku.
Stadion stadionowi nierówny, ale można wskazać przykładowo takie, które składają się tylko z płyty boiska i otwartych trybun. Ale są i takie, które w swojej koronie mają części ,,budynkowe”. W tych miejscach nierzadko odbywają się konferencje, wystawy czy inne eventy.
Powyższe zostało dostrzeżone na etapie formułowania projektu, bo jeśli przepisy wejdą w życie w zaproponowanym kształcie, to będzie zgoda na to, aby opodatkować stadion w części jako budowlę, a w części jako budynek. To dobra informacja, bo jak już zostało wskazane, i jak podpowiada intuicja – nie są to obiekty niskiej wartości, a przy budowlach to ona wyznacza podstawę opodatkowania.
A dotychczas było w tym temacie różnie (por. wyrok NSA z dnia 7 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 295/15).
Całość techniczno-użytkowa w kontekście obiektów sportowych
W kontekście obiektów sportowych pojawiają się również złe informacje, których źródłem jest kontrowersyjna całość techniczno-użytkowa (pisaliśmy o niej więcej w: Podatek od nieruchomości 2025: Czym jest całość techniczno-użytkowa budowli?).
Zgodnie z powyższym, obiekt sportowy może być i budowlą, i budynkiem. A co jeśli istnieje coś więcej, tj. urządzenia i instalacje związane z głównym obiektem?
W uzasadnieniu projektu MF typuje wprost kolejki liniowe i wyciągi narciarskie jako odbiorców całości techniczno-użytkowej. Swoją drogą, jest to kolejny przykład na to, że projekt uderza w te obszary, w których podatnicy odnosili dotychczas sukcesy na drodze sądowej. W niedawnym wyroku NSA z dnia 20 marca 2023 r., sygn. akt FSK 617/22, sąd uznał bowiem, że:
,,(…) prawnopodatkowej kwalifikacji spornych obiektów infrastruktury ośrodka narciarskiego nie jest wystarczające stwierdzenie przez Sąd pierwszej instancji, że wymienione w art. 3 pkt 3 p.b. budowle sportowe zostały wskazane jako "całe".”
Położono przy tym akcent na wzniesienie obiektu z użyciem wyrobów budowlanych. Skutek był taki, że części techniczne miały pozostać poza zakresem opodatkowania.
Filtrując wyrok przez pryzmat zmian (jeśli wejdą w życie w aktualnym kształcie):
- skoro zostanie przywrócona całość techniczno-użytkowa, której wcześniejsze usunięcie było sercem argumentacji,
- i skoro jednocześnie obiekty nie będą musiały powstać już w procesie budowalnym, co również
proponowane zmiany trudno ocenić jako korzystne dla tej branży.
Parafrazując, powrót do „całości techniczno-użytkowej” oraz wcale niesubtelna zmiana technologii powstania obiektu z wzniesionego z użyciem wyrobów budowlanych, na to, co zostało wykonane z użyciem wyrobów budowalnych, oznaczają szczególnie istotne konsekwencje (niekorzystne) np. dla wyciągów narciarskich i kolejek linowych.
Klasyfikacja obiektu chyba nie tylko na podstawie ustawy podatkowej
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 4 lipca 2023 r., sygn. SK 14/21 zauważył, że: ,,Wymienione w art. 217 Konstytucji elementy konstrukcji prawnej podatku, a w szczególności przedmiot opodatkowania, muszą wynikać z ustawy i być uregulowane na tyle precyzyjnie, aby podatnik wiedział czy ustawa łączy z dotyczącym go stanem faktycznym lub prawnym obowiązek podatkowy czy też nie.”.
Katalog obiektów sportowych nie został wyjątkowo precyzyjnie ustalony. Z załącznika wynika, że opodatkowaniu ma podlegać ,,odkryty: obiekt sportowy i obiekt rekreacji”. Kwalifikując daną rzecz niezbędne będzie zatem odwołanie się do reguł wykładni, a w prawie podatkowym pierwszeństwo ma językowa. Choć w uzasadnieniu wskazuje się, że w tym miejscu znajdzie również zastosowanie wykładnia systemowa. A wszystko po to, aby opodatkować to co w Prawie budowlanym i jeszcze więcej:
,,Dodatkowo będzie można posłużyć się wykładnią systemową, tj. przepisami ustawy – Prawo budowlane, w których jako obiekty sportowe i rekreacji objęto: stadiony, amfiteatry, skocznie i wyciągi narciarskie, kolejki linowe, odkryte baseny, zjeżdżalnie (kategoria V Załącznika do ustawy – Prawo budowlane). Rozwiązanie to pozwoli na objęcie tą kategorią, a tym samym na opodatkowanie podatkiem od nieruchomości jako budowle, wszelkich obiektów sportu i rekreacji, niezależnie od nazwy, w tym też przykładowo torów saneczkowych, które nie zostały wymienione w załączniku do ustawy – Prawo budowlane, oraz innych obiektów o charakterze sportowym i rekreacyjnym, pod warunkiem, że ze względu na swoją konstrukcję mają one charakter odkryty (np. odkryte baseny, odkryte korty tenisowe).”.
Mimo więc pojawienia się samodzielnej definicji budowli i ich wypunktowaniu, to obiektów niewymienionych z nazwy – trzeba będzie szukać. I tu kolejne problemy… co jest czym?
Place zabaw do opodatkowania?
Aktualna definicja budowli brzmi (tu jedynie fragment): obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury. Wyraźnie wyłączono z jej zakresu obiekty małej architektury, których przykładem są piaskownice, huśtawki czy drabinki (art. 3 pkt 4 lit. c PB). Co ważne – ustawa Prawo budowlane określa je jako ,,obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej”.
Patrząc na powyższe, skoro projekt przewiduje opodatkowanie otwartych obiektów rekreacji i nie wyłącza z opodatkowania obiektów małej architektury, czyli np. obiektów służących rekreacji codziennej, to place zabaw będą podlegały opodatkowaniu?
Oczywiście nie jest to zagwozdka dotycząca przydomowego placu zabaw, bo budowla podlega opodatkowaniu, gdy jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ale przy hotelach takie też się znajdują…
Paula Kołodziejska, radca prawny, manager LTCA
Łukasz Krasowski, radca prawny, doradca podatkowy