Debata poświęcona była zwiększeniu efektywności pobierania podatku VAT, a zorganizowano ją w ramach programu "Przeciwdziałanie szarej strefie 2014-20" programu Global Compact ONZ i BCC.
Prezes BCC Marek Goliszewski zwracał uwagę, że problem jest poważny, bo w 2013 roku do budżetu nie wpłynęło 42 mld zł z tytułu podatku VAT, a udział luki z roku na rok rośnie. Szacunki za 2014 rok mówią już o 50 mld zł.
Także prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski zaznaczył podczas debaty, że według danych izby w latach 2012-13 można zaobserwować pogarszanie się jakości pobierania podatków, z roku na rok coraz gorsze jest wypełnianie zapisanych w budżecie planów podatkowych. Z kolei relacje dochodów podatkowych do PKB drugi rok z rzędu są poniżej 15 procent. "To pokazuje, jak wiele jest do zrobienia, by szarą strefę ograniczyć" - mówił Kwiatkowski.
Dodał jednak, że według danych NIK powodem przechodzenia do szarej strefy jest czasem nadmierna działalność regulacyjna państwa. Zwrócił uwagę, że w 2014 roku powstało 9 tys. stron nowego prawa, odnoszącego się do firm.
Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)
Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)
Stąd w samym BCC przeprowadzono sondaż na temat tego, co zrobić z tym problemem. Jego wyniki pokazują między innymi, mówił Goliszewski, że zdaniem przedsiębiorców z BCC powinno się wprowadzić jedną stawkę VAT, monitorować przepływ towarów, wprowadzić odpowiedzialność urzędu skarbowego za zwrot VAT, by uczciwi przedsiębiorcy nie ponosili konsekwencji za działalność oszustów.
Na możliwe rozwiązania poprawiające pobór VAT zwracał uwagę odchodzący wiceminister gospodarki Mariusz Haładyj. Wskazał m.in na centralny rejestr transakcji i faktur, centralny rejestr rachunków bankowych, standaryzację ewidencji danych, wprowadzenie statusu certyfikowanego podatnika polegającego na ułatwieniach w rozliczeniach w zamian za poddanie się audytowi.
Potwierdzał, że obecnie największym problemem są wyłudzenia VAT. Dochodzi do nich najczęściej, mówił z kolei Krzysztof Komorniczak z BCC, przy tzw. transakcjach karuzelowych, gdy towary wywożone są z Polski.
Na centralny rejestr faktur jako najlepsze remedium na wyłudzenia zwracał też uwagę inny ekspert BCC Robert Krawczyk. Według niego podobne rozwiązania wprowadziło kilka krajów, np. Czechy, Słowacja i Portugalia. "Efekty tego konkretnego narzędzia są mierzalne, namacalne i zachęcające" - mówił.
Z kolei Kamil Wyszkowski z programu GC ONZ w Polsce zapowiedział, że realizatorzy programu przygotowują raport na temat poboru podatków w Polsce, który zamierzają przedstawić nowemu rządowi. (PAP)