Od mniej więcej czerwca 2006 r. otrzymujemy faktury na gumy do żucia ze stawką 7%, PKWiU 15.89.14-90.99. Czy możemy stosować obniżoną stawkę, skoro według PKWiU mają one swoją odrębną klasyfikację – 15.84.23 i podlegają stawce 22%? Dostawca twierdzi, że wystawia faktury z właściwą stawką. Czy ma rację? Jak prawidłowo zaewidencjonować zakup i sprzedaż gum do żucia, żeby nie narazić się na konflikt z US?
RADA
Firma powinna przede wszystkim ustalić, na jakiej podstawie dostawca stosuje taką klasyfikację, albo wystąpić sama o jej dokonanie do urzędu statystycznego. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Dla celów ustawy o VAT zastosowanie ma Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU). Zarówno w ustawie o VAT, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przy nazwie towarów i usług, do których przewidziana jest obniżona stawka opodatkowania VAT, są podawane w zdecydowanej większości symbole PKWiU. Tylko w nielicznych przypadkach symbole te nie są przywołane, a towar lub usługa o obniżonej stawce VAT określone są innymi cechami.
Przepisy nakładają również na sprzedawcę obowiązek, przy stosowaniu obniżonej stawki VAT, podania na fakturze symbolu PKWiU towaru lub usługi, a w przypadku ich braku - podstawy prawnej uprawniającej do jej zastosowania (§ 9 ust. 7 rozporządzenia w sprawie faktur).
Wynika z tego, że aby sprzedawca mógł zastosować prawidłową stawkę VAT, musi najpierw zakwalifikować dany towar lub usługę do właściwego grupowania PKWiU. Obowiązek ten najczęściej spoczywa na producentach towarów. Posiadają wszystkie niezbędne informacje do zaliczenia danego towaru do odpowiedniego grupowania, takie jak: rodzaj użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu itp. Należy mieć jednak na uwadze, że klasyfikacja, jaką posługuje się producent, nie daje całkowitej gwarancji jej poprawności. Jeżeli dokona jej nieprawidłowo, błąd ten jest powielany w kolejnych fazach obrotu.
WAŻNE!
Sprzedawca ponosi konsekwencje zaniżenia VAT należnego, jeżeli zastosuje błędną klasyfikację PKWiU podaną przez producenta.
Taka sytuacja może mieć miejsce w przedstawionej sytuacji. Nie jest do końca jasne, na jakiej podstawie dostawca stosuje stawkę VAT 7% dla gum do żucia, posługując się symbolem PKWiU 15.89.14-90.99. Pod symbolem tym są sklasyfikowane przetwory spożywcze pozostałe, gdzie indziej niewymienione. Gumy do żucia sklasyfikowane zostały w PKWiU 15.84.23-10. Przepisy ustawy nie przewidują dla nich preferencyjnej stawki VAT w wysokości 7%. Nie powinny zatem znaleźć się w grupowaniu, które przeznaczone jest do wyrobów nieposiadających odrębnego symbolu PKWiU. Wątpliwości firmy są w pełni uzasadnione.
Niezależnie od tego, czy dostawca zastosował przy sprzedaży właściwą klasyfikację, czy też nie, firma powinna ustalić, na jakiej podstawie jest ona stosowana, gdyż w przeciwnym razie poniesie skutki błędnego opodatkowania własnej sprzedaży. W tym celu powinna się zwrócić do dostawcy gumy o podanie źródła zastosowanej klasyfikacji (np. opinię urzędu statystycznego). Jeżeli nie będzie to możliwe, firma sama powinna wystąpić do organu statystycznego o wydanie opinii w tej sprawie i zastosować się do niej przy sprzedaży gumy. Opinia ta będzie też dowodem dla organu podatkowego, że stosowana klasyfikacja (oraz stawka VAT) jest zgodna z posiadaną opinią, co przesądza o jej prawidłowości.
Dokonanie właściwego sklasyfikowania danego towaru do odpowiedniego grupowania PKWiU leży wyłącznie w kompetencji urzędu statystycznego i nikt inny nie może tego dokonać autorytatywnie. Z wnioskiem o wydanie opinii należy się zwrócić do:
Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych
Urząd Statystyczny w Łodzi
ul. Suwalska 20
93-176 Łódź
Stosowanie natomiast przy sprzedaży zaniżonej stawki VAT może wywołać niezwykle dotkliwe skutki dla firmy. Przede wszystkim powstanie zaniżenie kwoty podatku należnego, co w konsekwencji może spowodować (w zależności od końcowego rozliczenia VAT w deklaracji) zaniżenie zobowiązania podatkowego, powstanie zaległości podatkowej, powstanie odsetek za zwłokę lub zawyżenie kwoty zwrotu.
Podstawa prawna:
- art. 41 ust. 1 i 2, 13 i 14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029
- § 9 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 95, poz. 798
Mariusz Darecki
ekspert w zakresie VAT