Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.
- Przewóz towarów nie swoją ciężarówką – jak to możliwe?
- Zasada w dwie strony – kto skorzysta z pojazdu zarejestrowanego w PL?
- Nowa strategia egzekwowania kabotażu w Polsce
Przewóz towarów nie swoją ciężarówką – jak to możliwe?
Aktualizacja polskiej ustawy o transporcie drogowym jest efektem wdrożenia unijnych przepisów dotyczących użytkowania pojazdów najmowanych bez kierowców w celu przewozu drogowego rzeczy, które obowiązują od 31 grudnia 2024 r. Nowe regulacje wprowadzają możliwości korzystania przez polskich przewoźników z wynajmu pojazdów zarejestrowanych za granicą.
- Przed zmianą przepisów ciężarówki wykorzystywane w przewozach krajowych i międzynarodowych przez rodzime firmy transportowe musiały być zarejestrowane w Polsce. Aby spełnić wymogi znowelizowanych przepisów, pojazd musi być wynajmowany za opłatą, a umowa powinna zostać zawarta na czas określony i być sporządzona w języku polskim. Ponadto, auto musi być zarejestrowane w innym kraju Unii Europejskiej (UE) lub na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) – komentuje Mateusz Włoch, ekspert ds. rozwoju i szkoleń, Inelo z Grupy Eurowag.
Kto zdecyduje się skorzystać z nowych przepisów, powinien pamiętać o kilku ograniczeniach czasowych.
- W przypadku wykonywania zarobkowego transportu rzeczy zagraniczny pojazd może zostać wynajęty maksymalnie na trzy kolejne miesiące w roku kalendarzowym, licząc od dnia zgłoszenia tego faktu do właściwego organu. Z kolei ciężarówki wykorzystywane do niezarobkowego przewozu towarów mogą być użytkowane wyłącznie na okres dwóch następnych miesięcy w danym roku. Za naruszenie nowych przepisów przewoźnikowi grozi kara finansowa wynosząca 5 000 zł – dodaje ekspert Mateusz Włoch.
Zasada w dwie strony – kto skorzysta z pojazdu zarejestrowanego w PL?
Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym pozwala na wynajem polskich ciężarówek firmom zarejestrowanym w innych krajach Unii Europejskiej lub EOG (poza krajami członkowskimi UE do stowarzyszenia należą także Norwegia, Islandia i Liechtenstein) w celu wykonywania przewozów na terenie Polski. Także w tym przypadku obowiązują dodatkowe ograniczenia. Za niedopełnienie wskazanych poniżej warunków grozi kara finansowa w kwocie 5 000 zł, czyli w takiej samej wysokości jak w przypadku naruszenia przepisów o wynajmie zagranicznych pojazdów przez polskich przewoźników.
- Należy spełnić kilka warunków, aby skorzystać z możliwości wypożyczenia polskiej ciężarówki. Po pierwsze, wynajmowany pojazd powinien być używany zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1071/2009, które ustanawia wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego. Trzeba również przestrzegać przepisów rozporządzenia (WE) nr 1072/2009 dotyczących wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych, jeśli mają zastosowanie do wykonywanego transportu. Co więcej, umowa może dotyczyć wyłącznie najmu pojazdu, a kierowcą pożyczonej ciężarówki przez zagraniczną firmę może być jedynie osoba zatrudniona w przedsiębiorstwie najemcy. Pojazd przez cały okres obowiązywania umowy musi również pozostawać wyłącznie do dyspozycji podmiotu wynajmującego – wyjaśnia Mateusz Włoch, ekspert Inelo z Grupy Eurowag.
Nowa strategia egzekwowania kabotażu w Polsce
Unijne przepisy, będące źródłem zmian w polskiej ustawie o transporcie drogowym, nakładają na każde państwo członkowskie obowiązek przeprowadzania kontroli przewozów kabotażowych, jeśli zachodzi taka konieczność. W związku z tym w nowych przepisach zawarto zapis, na podstawie którego Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD) wraz z Komendantem Głównym Policji i Szefem Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) zostali zobowiązani do wprowadzenia jednolitej, krajowej strategii kontroli przepisów dotyczących przewozów kabotażowych. Na przygotowanie stosownej taktyki kontrolnej organy mają 60 dni od wejścia w życie znowelizowanej ustawy, więc zgodnie z przepisami pierwsza wersja strategii powinna zostać opublikowana jeszcze w pierwszym kwartale 2025 r. Natomiast dokument ten ma być aktualizowany, co dwa lata.