W uchwale 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2016 roku, która została wydana pod sygn. akt: III CZP 44/16, przesądzono, że w przypadku stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, sąd obowiązany jest wezwać powoda do uiszczenia pozostałej części opłaty od pozwu w terminie tygodniowym, pod rygorem jego zwrotu.
Sąd Najwyższy uznał jednocześnie, iż wykluczone jest stosowanie tutaj mechanizmu usuwania braku fiskalnego poprzez stosowanie art. 1303 § 2 kpc (dotyczy orzekania, w sytuacjach wskazanych w tym przepisie, o obowiązku uiszczenia opłaty w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, w przypadku gdy zobowiązany, wezwany do uiszczenia należnej opłaty, nie uiści jej w terminie), wskazując, iż przepis ten ma zastosowanie dopiero po nadaniu sprawie biegu.
W uchwale zwrócono uwagę, że samo stwierdzenie przez sąd braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym nie może być traktowane jako nadanie biegu sprawie. Poza tym, dopuszczenie stosowania tutaj art. 1303 § 2 kpc mogłoby prowokować powodów do obchodzenia przepisów. Złożenie bowiem wniosku o rozpoznanie dowolnej sprawy o zapłatę w postępowaniu nakazowym, prowadziłby de facto do obniżenia opłaty sądowej, w stosunku do wysokości opłaty obliczonej na zasadach ogólnych.
Wobec braku przepisu, który regulowałby omawianą sytuację procesową w postępowaniu odrębnym, Sąd Najwyższy wskazał, że posiłkować się należy przepisem ogólnym w postaci art. 130 § 1 kpc i stosować go przez analogię. Po pierwsze- pozwoli to najpełniej oddać zasadę wyrażoną w art. 1262 § 1 kpc, stanowiącą, że sąd nie podejmuje żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata, a po drugie- pozwoli urzeczywistnić zasadę dyspozycyjności, jeżeli powód, po stwierdzeniu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, nie będzie zainteresowany kontynuowaniem postępowania.
Polecamy: INFORLEX Ekspert
Polecamy: INFORLEX Biznes