Cash pooling jest kompleksową usługą zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów, polegającą na koncentrowaniu środków z jednostkowych rachunków (sald) poszczególnych jednostek (rachunki uczestników) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą przy wykorzystaniu korzyści skali.
Usługa cash poolingu oferowana przez Bank ma na celu optymalizację zarządzania środkami finansowymi uczestników danej umowy cash poolingu dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu sumy dziennych sald (dodatnich i ujemnych) na rachunkach bankowych każdego uczestnika. Dzięki temu rozwiązaniu wynik odsetkowy grupy jest bardziej korzystny niż w przypadku oddzielnego inwestowania nadwyżek i ponoszenia kosztów finansowania przez posiadaczy poszczególnych rachunków w tym systemie. Konstrukcja umowy cash poolingu może przyjąć zarówno formę faktycznego transferu środków, jak i potrącania sald bez fizycznego przelewu środków pieniężnych pomiędzy rachunkami uczestników umowy cash poolingu (tzw. notional cash pooling). W przedstawionym stanie faktycznym bilansowanie sald w ramach cash poolingu opiera się na faktycznym transferze środków pomiędzy rachunkami.
Z punktu widzenia natomiast Banku cash pooling jest produktem bankowym oferowanym klientom w celu podniesienia atrakcyjności propozycji ofertowej i stanowi (korzystniejszą dla klienta, a więc chętniej kupowaną) alternatywę dla systemu rachunków bankowych prowadzonych oddzielnie dla niektórych podmiotów z obsługiwanej grupy finansowej spółek - klientów.
Ponieważ przepisy polskiego prawa podatkowego nie regulują szczegółowo instytucji prawnej, jaką jest cash pooling, zdaniem Banku zastosowanie mają ogólne zasady prawa podatkowego. Opierając się na obowiązujących przepisach prawa oraz orzecznictwie organów podatkowych, Spółka stoi na stanowisku, iż usługi cash poolingu wykonywane przez Bank w ramach Umowy korzystają ze zwolnienia z VAT jako usługi pośrednictwa finansowego. W związku z tym czynności te nie podlegają opodatkowaniu pcc.
Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o pcc nie podlegają opodatkowaniu pcc czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem VAT lub jest z niego zwolniona.
Zgodnie natomiast z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT zwolnione są usługi wymienione w załączniku 4 do ustawy o VAT, w tym wymienione w pozycji 3 usługi pośrednictwa finansowego według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) oznaczone symbolem w sekcji J ex 65-67, z wyłączeniem:
• działalności lombardów (z wyjątkiem usług świadczonych przez banki),
• usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
• usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
• usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
• usług ściągania długu oraz factoringu,
• usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
• usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
• transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
• transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.
W opinii Banku usługa oferowana przez Bank w ramach Umowy cash poolingu stanowi kompleksową usługę pośrednictwa finansowego, niewymienioną w katalogu wyłączeń, i tym samym korzysta ze zwolnienia z opodatkowania VAT. (...) zdaniem Banku Umowa zawarta przez Bank z Klientami nie podlega opodatkowaniu pcc.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 9 grudnia 2008 r., nr IPPB2/436-393/08-2/MZ
oprac. Katarzyna Wojciechowska