Jak to możliwe, że ta sama usługa może być opodatkowania dwiema różnymi stawkami VAT? Istotne są szczegóły i właściwe przygotowanie do transakcji. Przemyślane działania mogą obniżyć obciążenia podatkowe i cenę usługi.
Ustalenie właściwej stawki VAT dla świadczonych usług często sprawia podatnikom sporo problemów. Jest tak między innymi dlatego, że często postrzegają oni charakter wykonywanej przez siebie działalności inaczej niż organy podatkowe. O jakie przypadki chodzi? Dobrym przykładem obrazującym istotę problemu jest w tej sytuacji usługa wykonania tatuażu. Bo czy jest ona usługą kosmetyczną, czy może mamy do czynienia z udzieleniem licencji do majątkowych praw autorskich do wykonanego na ciele klienta utworu? Choć poszukiwanie odpowiedzi na tak sformułowane pytanie może w pierwszej chwili wydawać się przesadą, to obraz sytuacji zmieni się, gdy uświadomimy sobie, że od niej zależy wysokość stawki VAT, która znajdzie w tej sytuacji zastosowanie, a więc również będzie ona miał wpływ na cenę usługi.
Stosowanie obniżonej stawki VAT
Choć podstawową stawką VAT jest obecnie stawka 23%, to przepisy przewidują możliwość stosowania w określonych, ściśle wskazanych w przepisach przypadkach, stawek obniżonych. Mowa między innymi o stawce 8%, która na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146ef ust. 1 pkt 2 oraz poz. 63 załącznika nr 3 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług znajduje zastosowanie do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania. Jak odróżnić usługę wykonania tatuażu rozumianą jako usługę kosmetyczną od usługi twórcy? Tego rodzaju sprawy były już rozpatrywane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. W jednej z wydanych wiążących informacji stawkowych (z 31 lipca 2023 r., nr 0112-KDSL2-1.440.269.2023.1.BK) uznał on za możliwe stosowanie obniżonej stawki VAT, ale tylko w przypadku spełnienia określonych warunków. Po pierwsze, usługę musi świadczyć osobiście twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Po drugie, wykonywane tatuaże mają być przejawem działalności twórczej i mieć indywidualny charakter. Każdy wykonywany tatuaż muszą cechować doniosłe różnice w porównaniu z uprzednio wytworzonymi tatuażami. Oczywiście nie mogą one też być kopią istniejącego, ogólnodostępnego wzoru, a ich wykonanie nie może się sprowadzać do mechanicznego odwzorowania wzoru. Po trzecie, z umowy musi wynikać, że tatuaż będzie posiadał indywidualny charakter i będzie stanowił utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a twórca udziela klientowi zlecającemu wykonanie tatuażu niewyłącznej licencji do majątkowych praw autorskich do wykonanego na ciele klienta tatuażu (utworu) na użytek niekomercyjny, na czas nieokreślony, na nieograniczonym terytorium, na określonych polach eksploatacji. I wreszcie po czwarte, za wykonanie usługi i udzielenie licencji do majątkowego prawa autorskiego twórca otrzymuje wynagrodzenie - honorarium, w kwocie ustalonej indywidualnie z każdym klientem.
Polecamy: Kalendarz 2026
Twórca to tylko osoba fizyczna
Z kolei w wiążącej informacji stawkowej z 21 grudnia 2024 r. (nr 0112-KDSL2-2.440.402.2024.7.IC), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej rozpatrując analogiczną sprawę odmówił podatnikowi prawa do zastosowania obniżonej stawki VAT. Dlaczego? Bo jak wynikało ze złożonego wniosku, w tym wypadku usługę wykonywali artyści-autorzy projektu tatuażu, ale zatrudnieni przez podatnika-spółkę. Zdaniem organu w takim przypadku nie mamy do czynienia z usługą, o której mowa w poz. 63 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Z| treści wniosku złożonego przez podatnika wynikało, że tatuaż jest tworzony przez artystę tatuażu na indywidualne zamówienie klienta zgodnie z jego preferencjami oraz z dbałością o zaspokojenie potrzeb i oczekiwań tatuażu na skórze. Przebieg usługi jest jednak następujący: klient zleca artyście wykonanie tatuażu, następnie artysta osobiście szkicuje projekt lub projektuje go elektronicznie, klient akceptuje projekt tatuażu wykonany przez artystę, wypełnia i podpisuje niezbędne oświadczenia oraz przekazuje je bezpośrednio artyście. Następnie klient podpisuje z artystą umowę, w której artysta udziela mu licencji niewyłącznej na czas nieokreślony na użytek niekomercyjny wytworzonych przez siebie tatuaży. Artysta za pomocą specjalistycznego sprzętu wykonuje trwały tatuaż na skórze klienta. Wynagrodzenie z tytułu wykonanej usługi jest uiszczane na rzecz spółki zatrudniającej artystę-tatuażystę. Jak wskazał organ, z uwagi na to, że usługa opracowania projektu tatuażu oraz wykonania tego tatuażu na skórze klienta wykonywana jest przez artystów-osoby fizyczne, spółka nie może zostać uznana za twórcę w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do którego odnosi się poz. 63 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Tym samym warunek podmiotowości w rozpatrywanej sprawie nie jest spełniony. Podatnik wnioskujący o wydanie WIS niewątpliwie nie jest osobą fizyczną i nie można mu przypisać cech twórcy. Uwzględniając to, przedmiotową usługę należy klasyfikować do usług objętych grupowaniem PKWiU 96.09 „Pozostałe usługi świadczone dla ludności, gdzie indziej nie sklasyfikowane”.
art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146ef ust. 1 pkt 2 oraz poz. 63 załącznika nr 3 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 775)