Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.
- Księgowi bez rewolucji: jaki był 2024 rok
- Jak księgowi widzą 2025 rok? Dobra koniunktura, ale brak specjalistów
- Księgowi: największe wyzwania prawne w 2025 roku
- Księgowi: barometr to dopiero początek
Jedynie 23% czuje się gotowych na KSeF, niemal 42% ma problem ze znalezieniem wykwalifikowanego specjalisty, a połowa nie spodziewa się po 2025 roku większych zmian.
To tylko kilka faktów z pierwszego w Polsce Barometru nastrojów księgowych – ogólnobranżowego badania, które odsłania zarówno twarde dane, jak i cały wachlarz emocji oraz napięć towarzyszących w codziennej pracy przedstawicielom jednej z najbardziej obciążonych zmianami grup zawodowych.
Raport powstał z inicjatywy marki fillup k24 we współpracy z SW Research, OLX Praca i Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce
Księgowi bez rewolucji: jaki był 2024 rok
Zdania na temat minionego roku są podzielone (z niewielką przewagą pozytywnych ocen – 38,1% zadowolonych księgowych), a księgowi mówili w zasadzie jednym głosem, bez względu na miejsce pracy i stanowisko. Interesującą zmienną, która decydowała o stosunku do 2024 roku, były zmiany w przepisach. Możemy mówić o pewnym paradoksie stabilizacji.
Prognozy
Prognozy
Materiały prasowe
Dla niektórych stabilność przepisów zaważyła na pozytywnej ocenie roku, dla innych to właśnie ich niestabilność przelała czarę goryczy. Te skrajne oceny pokazały, że podejście do regulacji zależało nie tyle od faktycznych zmian w literze prawa, ile od indywidualnego nastawienia czy przestrzeni, by sobie ze zmianami poradzić (np. wystarczającego czasu na wdrożenia, dobrej organizacji zespołu).
– W praktyce życia księgowego stabilnością nazywa się różne stany, a zmiana w przepisach zawsze idzie w parze z jej subiektywnym odczuwaniem. Całościowa ocena prawa podatkowego okazuje się więc nie tylko oceną formalną, ale i… emocjonalną. Krótko mówiąc, mocno zależy od odporności konkretnego księgowego. Zauważyliśmy, że osobiste odczuwanie zmiany i jej konsekwencji było wypadkową trzech doświadczeń: skali (księgowi oceniają liczbę zmian, stosując różne punkty odniesienia, np. w porównaniu z poprzednim rokiem czy poprzednimi latami), przedmiotu (księgowi oceniają, w jakim stopniu zmiana dotyczyła specjalizacji ich firmy lub profilu obsługiwanych klientów), tempa (księgowi oceniają, ile mieli czasu na adaptację oraz jak szybko dodawano kolejne zmiany) – wyjaśnia Wojciech Jagodziński.
Zatrudnienie
Zatrudnienie
Materiały prasowe
Jak księgowi widzą 2025 rok? Dobra koniunktura, ale brak specjalistów
Wśród badanych przeważa umiarkowany optymizm: 50,7% księgowych uważa, że sytuacja w branży nie ulegnie zmianie, 27,6% czuje, że ten rok będzie lepszy niż poprzedni, 21,6% zaś, że będzie gorszy.
Księgowi nie spodziewają się rewolucyjnych zmian w wynagrodzeniach i kadrze – jeśli już, to branża idzie raczej w kierunku podwyżek i rozwój zespołu: raptem tylko 4% przewiduje obniżenie wynagrodzenia, a 8% spodziewa się redukcji etatów.
Legislacja
Legislacja
Materiały prasowe
Firmy planujące powiększenie zespołu księgowych mają jednak twardy orzech do zgryzienia. Aż 41,3% księgowych sygnalizuje trudności w znalezieniu specjalisty, zaś wśród księgowych pełniących funkcje zarządcze odsetek wzrasta do prawie 55%. Jedynie dla 16,3% badanych znalezienie odpowiednio wykwalifikowanego pracownika nie stanowi wyzwania.
– Największe problemy z dostępnością doświadczonych księgowych na rynku deklarowali przedstawiciele wyspecjalizowanych usług wsparcia księgowości i doradczych, a relatywnie najmniejsze – kancelarie księgowe w firmach. W zakresie oceny tego aspektu rynku biura księgowe uplasowały się pomiędzy dwiema powyższymi grupami – mówi Wojciech Jagodziński, ekspert ds. badań w e-file.
W kwestiach inwestycji na 2025 rok nic nie zapowiada gwałtownych ruchów. Księgowi samozatrudnieni i pełniący funkcje zarządcze przychylnie myślą o inwestycjach i wydatkach rozwojowych (63,5%), ale nie będą to spektakularne zmiany. Ponad ⅓ badanych na razie nie wyda na rozwój. Zdecydowana większość z tej grupy musi zwolnić tempo ze względu na przeszkody finansowo-gospodarcze.
Księgowi: największe wyzwania prawne w 2025 roku
Królują VAT i KSeF. Oba były najczęściej wymieniane w spontanicznych odpowiedziach otwartych.
– Klimat wokół KSeF-u od dawna charakteryzuje się głęboką niepewnością, a tegoroczne badanie tylko potwierdziło, że obawy księgowych są wciąż spore – zaledwie 23% czuje się gotowych na nadchodzące zmiany. Dominuje strach przed chaosem organizacyjnym, awariami technicznymi oraz nieprzygotowaniem klientów. Księgowi z biur rachunkowych deklarują większą gotowość na zmiany niż ich koledzy zatrudnieni w firmach i organizacjach, co może wynikać z ich roli doradczej i konieczności przygotowania się z wyprzedzeniem – komentuje Artur Kaczmarek, dyrektor ds. komunikacji w e-file.
Doświadczenie księgowych w pracy z klientami jasno mówi, że najpowszechniejsza wśród klientów okazuje się postawa zachowawcza: 41,2% klientów wybiera pewne, klasyczne rozwiązania, 38,3% oczekuje od księgowych absolutnego minimum, bo chce mieć po prostu zadania księgowe z głowy, a tylko 20,5% zachęca księgowych do proponowania rozwiązań out of the box.
Chociaż oczekiwania klientów są rozproszone, z praktyki księgowych wynika, że do najważniejszych należą: niskie koszty usług, wysokie kompetencje specjalistów, rzetelność, terminowość, dostępność i doradztwo.
Trudności
Trudności
Materiały prasowe
– Badania na potrzeby tegorocznego barometru oraz naszego raportu z 2024 r. („Księgowy jako kluczowy doradca klienta?”) unaoczniają interesujące napięcie dotyczące wizerunku zawodu księgowego. Z jednej strony księgowi są postrzegani jako strategiczni doradcy, a z drugiej jako osoby wykonujące techniczne, rutynowe czynności. To tworzy pewien dysonans zarówno dla księgowych, jak i klientów. Współczesny księgowy musi balansować między dwiema skrajnościami – byciem strategicznym partnerem biznesowym, który zapewnia kompleksowe doradztwo, a jednocześnie sprawnym rzemieślnikiem dostarczającym szybko i tanio gotowe rozwiązania – tłumaczy Artur Kaczmarek.
Jaką przyjąć strategię w sytuacji takiego napięcia?
– Po pierwsze, jasno określać zakres usług i oczekiwań już na początku współpracy. Po drugie, edukować klientów odnośnie do rzeczywistej wartości usług księgowych. Wielu nie zdaje sobie sprawy z potencjału, jaki niesie ze sobą współpraca z wykwalifikowanym księgowym. Po trzecie, warto uczynić z technologii swojego sojusznika. Automatyzacja rutynowych zadań pozwala księgowym poświęcić więcej czasu na doradztwo i analizy strategiczne – dodaje Artur Kaczmarek.
Księgowi: barometr to dopiero początek
Zainteresowanie księgowych udziałem w badaniu pokazuje, że diagnoza polskiej księgowości od dawna była potrzebna.
– Stan, który opisujemy w „Barometrze nastrojów księgowych 2025”, będzie punktem wyjścia dla całego cyklu badań. Co roku chcemy uchwycić to, co najistotniejsze dla ogólnej kondycji branży. Nie tylko po to, żeby lepiej rozumieć teraźniejszość, ale też po to, by mieć wgląd w przyszłość. Wiedza na temat potrzeb i wyzwań księgowych daje nam lepsze pojęcie o tym, dokąd zmierza (i powinien zmierzać) polski biznes – podsumowuje Artur Kaczmarek.