W obliczu rosnącego ryzyka cyberataków każda firma, niezależnie od wielkości, musi inwestować w odpowiednią ochronę danych i systemów informatycznych. Zagrożenia cybernetyczne stają się coraz bardziej zaawansowane, a ich skutki mogą być katastrofalne dla stabilności przedsiębiorstwa, zarówno w kontekście finansowym, jak i reputacyjnym. Bez odpowiednich zabezpieczeń, firmy są narażone na straty wynikające z utraty danych, złośliwego oprogramowania czy ataków ransomware. Eksperci z DNR Group pokazują na przykładach ile kosztuje w Polsce zabezpieczenie danych IT firm produkcyjnych.
- Koszty zabezpieczeń IT dla firm produkcyjnych - przykłady
- Zabezpieczenie danych IT dla małej firmy produkcyjnej - analiza kosztów
- Zabezpieczenie danych IT dla średniej firmy produkcyjnej - analiza kosztów
- Zabezpieczenie danych IT dla dużej firmy produkcyjnej – przykład analizy kosztów
- Współpraca z ekspertami od cyberbezpieczeństwa
Eksperci od cyberbezpieczeństwa podkreślają, że skuteczna ochrona wymaga kompleksowego podejścia. Współpraca z profesjonalistami, którzy pomogą opracować odpowiednią strategię ochrony danych, jest niezbędna. Damian Rokicki, Architekt Systemów Bezpieczeństwa IT w DNR Group, zwraca uwagę, że "Cyberbezpieczeństwo to proces, który powinien obejmować zarówno technologie, jak i edukację pracowników. Nawet najlepszy system ochrony nie uchroni firmy przed zagrożeniami, jeśli pracownicy nie będą świadomi, jak rozpoznawać potencjalne ataki."
Koszty zabezpieczeń IT dla firm produkcyjnych - przykłady
Zabezpieczenie danych IT różni się w zależności od wielkości firmy oraz poziomu zaawansowania jej infrastruktury IT. Dla małych, średnich i dużych firm produkcyjnych koszty zabezpieczeń IT mogą być znaczne, a ich struktura zróżnicowana.
Zabezpieczenie danych IT dla małej firmy produkcyjnej - analiza kosztów
Mała firma produkcyjna (zatrudniająca około 5 pracowników) prawdopodobnie dysponuje ograniczoną infrastrukturą IT, obejmującą kilka indywidualnych stacji roboczych, wspólne łącze internetowe przez router (który może mieć podstawowe funkcje firewall) i ewentualnie niektóre usługi chmurowe do obsługi poczty e-mail lub przechowywania plików. Ich potrzeby w zakresie bezpieczeństwa są fundamentalne i koncentrują się na ochronie przed powszechnym złośliwym oprogramowaniem i podstawowym tworzeniu kopii zapasowych danych.
Oprogramowanie Antywirusowe: Niezbędne do ochrony wszystkich stacji roboczych przed złośliwym oprogramowaniem. Koszty dla małych firm w Polsce mogą wynosić od około 100 PLN do 300 PLN za urządzenie rocznie, w zależności od dostawcy i funkcji . Niektórzy dostawcy oferują pakiety dla niewielkiej liczby urządzeń (np. 5-10) po obniżonej cenie . Małe firmy powinny szukać rozwiązań antywirusowych zaprojektowanych specjalnie dla firm, ponieważ często zawierają one funkcje takie jak centralne zarządzanie, które może uprościć administrację nawet w przypadku niewielkiej liczby urządzeń.
Firewall: Większość nowoczesnych systemów operacyjnych i routerów ma wbudowane funkcje firewall, które mogą zapewnić podstawowy poziom ochrony sieci. Dla bardzo małej firmy może to być początkowo wystarczające. Jednak bardziej zaawansowane urządzenie firewall może kosztować od 500 PLN do 2000 PLN jednorazowo, z potencjalnymi rocznymi opłatami subskrypcyjnymi za aktualizacje i zaawansowane funkcje. Inwestycja w dedykowany firewall zapewnia znaczną warstwę obrony przed atakami sieciowymi i może być wartościową inwestycją w zależności od wrażliwości przetwarzanych danych.
Podstawowe Rozwiązania do Tworzenia Kopii Zapasowych: Wykorzystanie zewnętrznych dysków twardych do regularnego tworzenia kopii zapasowych jest powszechnym i stosunkowo niedrogim podejściem. Dysk zewnętrzny o pojemności 1 TB może kosztować około 200-400 PLN. Przechowywanie w chmurze niezbędnych plików (np. za pomocą usług takich jak Backblaze, Wasabi lub dedykowanych dostawców usług backupowych) może kosztować od 50 PLN do 200 PLN miesięcznie, w zależności od potrzebnej pojemności . Zalecane jest połączenie lokalnych i chmurowych kopii zapasowych w celu zapewnienia redundancji. Lokalne kopie zapasowe oferują szybkie przywracanie, a kopie zapasowe w chmurze chronią przed fizycznym uszkodzeniem lub kradzieżą sprzętu na miejscu.
Szkolenia z Zakresu Bezpieczeństwa: Niezbędne do edukowania pracowników na temat phishingu, złośliwego oprogramowania i innych zagrożeń. Platformy szkoleniowe online oferują kursy dla małych firm, a koszty wahają się od około 50 PLN do 150 PLN na pracownika rocznie. Nawet podstawowe szkolenie z zakresu bezpieczeństwa może znacząco zmniejszyć ryzyko udanych cyberataków. Koszt jest stosunkowo niski w porównaniu z potencjalnymi szkodami wynikającymi z naruszenia bezpieczeństwa.
Potencjalny Koszt Outsourcingu Wsparcia IT: Małe firmy mogą nie mieć dedykowanego personelu IT i polegać na zewnętrznych usługach wsparcia IT rozliczanych godzinowo (około 150-400 PLN za godzinę) lub w ramach miesięcznego abonamentu. Dla bardzo małej firmy produkcyjnej outsourcing podstawowych zadań z zakresu bezpieczeństwa IT i wsparcia może być bardziej opłacalny niż zatrudnienie pełnoetatowego specjalisty IT.
Zabezpieczenie danych IT dla średniej firmy produkcyjnej - analiza kosztów
Firma średnia (zatrudniająca około 80 pracowników) będzie miała bardziej złożoną infrastrukturę IT, prawdopodobnie obejmującą wiele serwerów (do przechowywania plików, aplikacji itp.), bardziej zaawansowaną konfigurację sieci i potencjalnie dedykowany zespół IT lub korzystanie z usług zarządzanych dostawców. Wolumen przetwarzanych danych jest znacznie wyższy, a profil ryzyka wzrasta, co wymaga bardziej solidnych środków bezpieczeństwa.
Ulepszona Ochrona Punktów Końcowych: Biznesowe rozwiązania antywirusowe z zaawansowanymi funkcjami, takimi jak ochrona przed ransomware, analiza behawioralna i centralne zarządzanie, są kluczowe. Koszty za punkt końcowy mogą wynosić od 150 PLN do 500 PLN rocznie. Centralne zarządzanie ochroną punktów końcowych jest niezbędne dla firmy tej wielkości, aby zapewnić spójną ochronę i ułatwić aktualizacje oraz egzekwowanie polityk na wszystkich urządzeniach.
Zaawansowany Firewall z Funkcjami Wykrywania Włamań (IDS): Bardziej zaawansowane urządzenie firewall z funkcjami takimi jak głęboka inspekcja pakietów, kontrola aplikacji i zintegrowany IDS jest niezbędny do ochrony obwodu sieci. Koszty mogą wynosić od 3000 PLN do 15 000 PLN jednorazowo, a roczne opłaty subskrypcyjne za aktualizacje i kanały informacji o zagrożeniach mogą wynosić dodatkowo od 1000 PLN do 5000 PLN rocznie. Inwestycja w NGFW z funkcjami IDS zapewnia znaczną poprawę bezpieczeństwa sieci, nie tylko blokując znane zagrożenia, ale także wykrywając podejrzaną aktywność, która może wskazywać na trwający atak.
Solidne Rozwiązania do Tworzenia Kopii Zapasowych i Odzyskiwania Danych: Wdrożenie kompleksowej strategii tworzenia kopii zapasowych, opartej na metodologii GFS (Grandfather-Father-Son), obejmującej regularne tworzenie kopii zapasowych wszystkich krytycznych danych (serwerów, stacji roboczych, baz danych) zarówno w lokalizacji, jak i poza nią (w chmurze), jest niezbędne. Metoda GFS pozwala na efektywne zarządzanie cyklami backupu w ujęciu dziennym, tygodniowym i miesięcznym, co zapewnia optymalną ochronę danych oraz możliwość szybkiego odzyskiwania informacji historycznych z różnych okresów. Rozwiązania te mogą obejmować dedykowane oprogramowanie do zarządzania kopiami zapasowymi oraz usługi backupu w chmurze. Koszty takich rozwiązań mogą wynosić od 2000 PLN do 10 000 PLN rocznie, zależnie od ilości danych, wymaganych funkcji oraz liczby objętych ochroną serwerów.
Dodatkowo należy uwzględnić systematyczne planowanie oraz testowanie procedur odzyskiwania po awarii, co może nieznacznie zwiększyć koszty, ale znacząco redukuje ryzyko utraty danych. Potencjalne koszty przestojów spowodowanych utratą danych lub cyberatakiem mogą być znaczące dla średniej wielkości firmy produkcyjnej, dlatego inwestycja w sprawdzone, niezawodne i regularnie testowane rozwiązania do tworzenia kopii zapasowych oraz odzyskiwania danych jest kluczowym elementem zapewniającym ciągłość działania biznesowego.
Szyfrowanie Danych: Szyfrowanie wrażliwych danych zarówno w spoczynku (na serwerach i stacjach roboczych), jak i w transmisji (np. podczas przesyłania danych) jest niezbędne do ochrony ich poufności. Należy wdrożyć oprogramowanie do szyfrowania dysków i bezpieczne protokoły komunikacyjne (takie jak HTTPS). Koszt oprogramowania do szyfrowania może być zawarty w pakietach ochrony punktów końcowych lub może stanowić oddzielny zakup, potencjalnie kosztujący od kilkuset do kilku tysięcy PLN rocznie. Wdrożenie szyfrowania danych stanowi znaczącą warstwę bezpieczeństwa, uniemożliwiając nieautoryzowanym osobom korzystanie z danych nawet w przypadku uzyskania dostępu. Jest to kluczowy wymóg zgodności z RODO i ochrony wrażliwych informacji biznesowych.
Systemy Wykrywania Włamań (IDS) i Systemy Zapobiegania Włamaniom (IPS): Chociaż niektóre rozwiązania firewall zawierają te funkcje, średniej wielkości firma może rozważyć dedykowane urządzenia lub usługi IDS/IPS w celu bardziej szczegółowego monitorowania i kontroli ruchu sieciowego. Koszty mogą się znacznie różnić w zależności od dostawcy i funkcji, wahając się od 2000 PLN do 10 000 PLN rocznie lub więcej. Dedykowany IDS/IPS może zapewnić głębszy wgląd w aktywność sieciową i proaktywnie blokować złośliwe próby, zwiększając ogólny poziom bezpieczeństwa poza podstawowe możliwości firewall.
Programy Szkoleniowe dla Pracowników: Kompleksowe programy szkoleń z zakresu bezpieczeństwa z regularnymi aktualizacjami, symulowanymi atakami phishingowymi i szkoleniami specyficznymi dla ról są niezbędne dla siły roboczej tej wielkości. Koszty mogą wynosić od 200 PLN do 500 PLN na pracownika rocznie, w zależności od platformy i treści . Dobrze skonstruowany i angażujący program szkoleniowy, regularnie aktualizowany w celu odzwierciedlenia bieżących zagrożeń, ma kluczowe znaczenie dla budowania kultury bezpieczeństwa w organizacji i zmniejszenia ryzyka błędu ludzkiego prowadzącego do naruszeń.
Potencjalny Koszt Outsourcingu Wsparcia IT lub Funkcji Bezpieczeństwa: Dla średniej wielkości firmy produkcyjnej bardziej opłacalne jest skorzystanie z usług specjalistycznych firm zewnętrznych przy administracji systemów informatycznych, zabezpieczaniu danych oraz implementacji nowych rozwiązań informatycznych, niż utrzymanie tych funkcji całkowicie we własnym zakresie. Outsourcing specjalistycznych funkcji, takich jak testy penetracyjne, monitorowanie bezpieczeństwa czy zarządzane usługi bezpieczeństwa (MSSP), może zapewnić dostęp do zaawansowanej wiedzy i narzędzi, które często są zbyt drogie lub trudne do utrzymania samodzielnie. Koszty takich usług mogą wahać się od kilku tysięcy do dziesiątek tysięcy PLN miesięcznie, zależnie od zakresu usług.
W organizacji powinna jednak być zatrudniona osoba odpowiedzialna za koordynowanie prac IT oraz niezależna osoba zajmująca się strategią bezpieczeństwa informacji, działająca jako łącznik między działem IT a biznesem. Takie podejście gwarantuje, że decyzje związane z IT i bezpieczeństwem są optymalnie dopasowane do strategicznych celów biznesowych firmy.
Zabezpieczenie danych IT dla dużej firmy produkcyjnej – przykład analizy kosztów
Duża firma produkcyjna (zatrudniająca około 400 pracowników) będzie miała wysoce złożoną infrastrukturę IT, prawdopodobnie obejmującą liczne serwery, rozległą segmentację sieci, różne aplikacje korporacyjne (ERP, MES, CRM) i dedykowany zespół ds. bezpieczeństwa IT lub silne poleganie na zewnętrznych dostawcach usług bezpieczeństwa. Wolumen i wrażliwość danych są znaczne, co wymaga kompleksowego i wielowarstwowego podejścia do bezpieczeństwa.
Rozwiązania Bezpieczeństwa Klasy Enterprise (UTM, XDR): Duże organizacje wymagają zintegrowanych platform bezpieczeństwa, które zapewniają ujednolicone zarządzanie zagrożeniami (UTM) lub rozszerzone wykrywanie i reagowanie (XDR). Te rozwiązania często łączą funkcje takie jak zaawansowany firewall, zapobieganie włamaniom, ochrona przed złośliwym oprogramowaniem i zapobieganie utracie danych. Koszty mogą się wahać od dziesiątek tysięcy do setek tysięcy PLN rocznie, w zależności od dostawcy, funkcji oraz liczby użytkowników i urządzeń . Wdrożenie platformy bezpieczeństwa klasy enterprise zapewnia holistyczne podejście do cyberbezpieczeństwa, oferując lepszą widoczność, kontrolę i ochronę przed wyrafinowanymi zagrożeniami w porównaniu z samodzielnymi produktami zabezpieczającymi.
Firewalle Nowej Generacji (NGFW) z Zaawansowanymi Funkcjami: Solidna infrastruktura NGFW o wysokiej przepustowości i zaawansowanych funkcjach, takich jak głęboka inspekcja pakietów, kontrola aplikacji i integracja z kanałami informacji o zagrożeniach, jest niezbędna. Koszty mogą wynosić od 10 000 PLN do 50 000 PLN lub więcej jednorazowo, z znacznymi rocznymi opłatami subskrypcyjnymi za aktualizacje i usługi.
Kompleksowe Rozwiązania do Tworzenia Kopii Zapasowych i Odzyskiwania po Awarii: Wdrożenie wysoce odpornej strategii tworzenia kopii zapasowych i odzyskiwania po awarii z wysoką dostępnością i redundancją ma kluczowe znaczenie dla minimalizacji przestojów. Może to obejmować zaawansowane oprogramowanie do tworzenia kopii zapasowych, dedykowane urządzenia do tworzenia kopii zapasowych i usługi odzyskiwania po awarii w chmurze. Koszty mogą wynosić od 20 000 PLN do ponad 100 000 PLN rocznie, w zależności od złożoności i docelowych czasów przywracania . Nawet krótki okres przestoju może skutkować znacznymi stratami finansowymi i zakłóceniami w łańcuchu dostaw dla dużej firmy produkcyjnej. Inwestycja w solidny i dobrze przetestowany plan odzyskiwania po awarii jest kosztem niepodlegającym negocjacjom.
Systemy Zapobiegania Utracie Danych (DLP): Rozwiązania DLP są niezbędne do monitorowania i kontrolowania przepływu wrażliwych danych w organizacji oraz zapobiegania nieautoryzowanemu wyciekowi. Koszty mogą wynosić od 5000 PLN do 30 000 PLN rocznie lub więcej, w zależności od zakresu i funkcji . Ochrona wrażliwych danych, takich jak własność intelektualna i informacje o klientach, wymaga dedykowanych narzędzi DLP, które mogą identyfikować i zapobiegać wyciekom danych różnymi kanałami (e-mail, udostępnianie plików, pamięci USB).
Systemy Zarządzania Informacjami i Zdarzeniami Bezpieczeństwa (SIEM): System SIEM jest niezbędny do zbierania, analizowania i korelowania dzienników bezpieczeństwa z różnych źródeł w celu wykrywania i reagowania na zagrożenia. Koszty mogą się znacznie różnić w zależności od ilości przetwarzanych danych i złożoności rozwiązania, wahając się od dziesiątek tysięcy do setek tysięcy PLN rocznie. SIEM zapewnia niezbędną widoczność stanu bezpieczeństwa dużej organizacji, umożliwiając zespołowi ds. bezpieczeństwa terminowe identyfikowanie i reagowanie na zagrożenia. Koszt jest znaczącą inwestycją, ale kluczową dla ograniczenia ryzyka naruszeń na dużą skalę.
Dedykowany Personel ds. Bezpieczeństwa lub Outsourcingowe Centrum Operacji Bezpieczeństwa (SOC): Duża firma produkcyjna prawdopodobnie będzie potrzebować dedykowanego zespołu specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa do zarządzania i monitorowania swojej infrastruktury bezpieczeństwa lub rozważy outsourcing tych funkcji do dostawcy usług SOC. Koszt zatrudnienia zespołu ds. cyberbezpieczeństwa może być znaczny, obejmując wynagrodzenia, świadczenia i szkolenia. Outsourcing do SOC może kosztować od 50 000 PLN do kilkuset tysięcy PLN rocznie, w zależności od poziomu usług . Wiedza specjalistyczna wymagana do zarządzania złożonymi potrzebami w zakresie bezpieczeństwa dużej firmy produkcyjnej często wymaga dedykowanego zespołu wewnętrznego lub współpracy z zewnętrznym dostawcą SOC. Stanowi to znaczną część ogólnego budżetu na bezpieczeństwo.
Regularne Testy Penetracjne i Audyty Bezpieczeństwa: Przeprowadzanie regularnych testów penetracyjnych i audytów bezpieczeństwa ma kluczowe znaczenie dla identyfikacji słabych punktów w infrastrukturze bezpieczeństwa. Koszt może wynosić od 5000 PLN do 50 000 PLN za test, w zależności od zakresu i złożoności oceny.
Rozwiązania do Zarządzania Tożsamością i Dostępem (IAM): Wdrożenie solidnego systemu IAM jest niezbędne do zarządzania dostępem użytkowników i uprawnieniami w systemach IT organizacji. Koszty mogą się różnić w zależności od dostawcy i funkcji, potencjalnie wahając się od kilku tysięcy do dziesiątek tysięcy PLN rocznie.
Zaawansowane Szkolenia z Zakresu Cyberbezpieczeństwa: Kompleksowe i specyficzne dla ról szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa dla wszystkich pracowników, w tym specjalistyczne szkolenia dla zespołów IT i ds. bezpieczeństwa, są niezbędne. Koszty mogą wynosić od 200 PLN do 500 PLN lub więcej na pracownika rocznie, z dodatkowymi kosztami za specjalistyczne szkolenia dla personelu ds. bezpieczeństwa.
Koszty Zgodności z Przepisami: Duże firmy mogą również ponosić koszty związane z określonymi przepisami branżowymi i ramami zgodności wykraczającymi poza RODO, takimi jak NIS 2, które mogą wymagać określonych kontroli bezpieczeństwa i audytów, co zwiększa ogólne wydatki . Rosnące zainteresowanie rządu cyberbezpieczeństwem i wdrażanie przepisów takich jak NIS 2 prawdopodobnie przyczynią się do dalszych inwestycji w bezpieczeństwo przez duże firmy produkcyjne w Polsce.
Współpraca z ekspertami od cyberbezpieczeństwa
Współpraca z profesjonalistami od cyberbezpieczeństwa jest niezbędna, aby zapewnić odpowiednią ochronę przed zagrożeniami cyfrowymi. Audyt bezpieczeństwa, dostosowanie rozwiązań do specyfiki firmy oraz stały monitoring zagrożeń to kluczowe elementy skutecznej ochrony. Damian Rokicki z DNR Group zauważa: "Cyberbezpieczeństwo to proces, a nie jednorazowe działanie. Firmy powinny wdrażać kompleksowe strategie ochrony, które obejmują zarówno zabezpieczenia technologiczne, jak i szkolenia dla pracowników."
Kluczowe aspekty skutecznej współpracy z ekspertami obejmują:
• Audyt bezpieczeństwa: Pierwszym krokiem powinna być analiza obecnych zabezpieczeń i identyfikacja słabych punktów, co pozwoli stworzyć skuteczną strategię ochrony.
• Indywidualne rozwiązania: Gotowe pakiety ochrony często nie są wystarczające. Zamiast tego warto wdrożyć systemy dostosowane do specyfiki firmy, np. zaawansowane firewalle czy szyfrowanie danych.
• Szkolenia dla pracowników: Regularne szkolenia, zwłaszcza w zakresie rozpoznawania ataków phishingowych, mogą znacząco zmniejszyć ryzyko udanych cyberataków.
• Stały monitoring i reakcja na zagrożenia: Cyberprzestępcy działają dynamicznie, dlatego ochrona powinna być ciągła, a firmy muszą współpracować z ekspertami, którzy na bieżąco monitorują zagrożenia i reagują na incydenty.
Koszty związane z zabezpieczeniem danych IT w firmach produkcyjnych mogą być znaczące, ale są one inwestycją w przyszłość przedsiębiorstwa. Małe firmy mogą ograniczyć wydatki do podstawowych środków, takich jak oprogramowanie antywirusowe czy firewall, ale średnie i duże firmy muszą wdrożyć bardziej zaawansowane systemy ochrony. Współpraca z ekspertami od cyberbezpieczeństwa, audyty bezpieczeństwa oraz edukacja pracowników stanowią kluczowe elementy skutecznej ochrony przed cyberzagrożeniami.
Natalia Olszewska-Rokicka, ekspertka ds. cyber-security, CEO DNR Group
Damian Rokicki, architekt systemów bezpieczeństwa IT, DNR Group