Odsetki 2016 – rewolucyjne zmiany
Z kolei odsetki w obrocie innym niż profesjonalny, czyli np. między osobami cywilnymi czy w relacjach konsumenckich, po zmianach wynosiłyby odpowiednio, przy obecnych stopach: odsetki kapitałowe – 5,5 proc., odsetki za opóźnienie – 7,5 proc. Obecnie odsetki ustawowe, naliczane na podstawie Kodeksu cywilnego, niezależnie od tego jaką pełnią funkcję, wynoszą 8 proc.
Zmiana w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wynika z potrzeby dostosowania wysokości odsetek za opóźnienie w transakcjach w obrocie profesjonalnym do wymogów dyrektywy unijnej.
W celu utrzymania spójności systemowej w zakresie odsetek w obrocie cywilnoprawnym, w projekcie zaproponowano wprowadzenie jednego mechanizmu ich naliczania także w obrocie nieprofesjonalnym i w transakcjach z udziałem konsumentów. Mechanizm uwzględniający stopę referencyjną NBP planuje się zatem wprowadzić również w odniesieniu do odsetek ustawowych naliczanych na podstawie Kodeksu cywilnego.
Odsetki ustawowe, o których mowa w Kodeksie cywilnym, określane są obecnie przez Radę Ministrów w rozporządzeniu. Brak jednak w Kodeksie mechanizmu, na podstawie którego byłyby one naliczane.
Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)
"Brak ściśle sprecyzowanych przesłanek określania wysokości odsetek ustawowych sprawia, że co jakiś czas dochodzi do +zachwiania+ relacji (różnic w wysokości) zarówno między odsetkami ustawowymi a podatkowymi, oraz między odsetkami ustawowymi a maksymalnymi. Takie +zachwiania+ powodują każdorazowo konieczność zmiany rozporządzenia określającego wysokość odsetek ustawowych" - napisano w uzasadnieniu.
Ponieważ odsetki ustawowe w KC mogą być odsetkami kapitałowymi lub odsetkami za opóźnienie, MG proponuje wprowadzić zróżnicowanie w wysokości tych odsetek.
„Odsetki ustawowe za opóźnienie byłyby – z uwagi na ich funkcję +sankcyjną+ – wyższe, co wyraźnie zróżnicowałoby zachowanie zgodne z umową (korzystanie z kapitału), od naruszania umów (opóźnienia). Zmiana byłaby zatem wyraźnym sygnałem, że dla ustawodawcy istotny jest aspekt moralności płatniczej” – wskazało Ministerstwo Gospodarki.
Konsekwencją ww. zmiany byłoby również odpowiednie dostosowanie mechanizmu ustalania wysokości odsetek maksymalnych. Mechanizm ten oparty byłby także na stopie referencyjnej, zamiast – jak obecnie – na lombardowej. Proponuje się, by odsetki maksymalne – zarówno odsetki kapitałowe, jak i odsetki za opóźnienie – stanowiły dwukrotność wysokości odsetek ustawowych. Rozwiązanie to zapewni prostotę oraz odpowiednią równowagę między odsetkami ustawowymi a umownymi odsetkami maksymalnymi.
Resort gospodarki zaproponował, by zmiany weszły w życie 1 stycznia 2016 r.
Propozycje Ministerstwa Gospodarki zamieszczono na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji. Na uwagi zgłoszone w trakcie konsultacji społecznych resort gospodarki czeka do 11 maja 2015 r. (PAP)