Umowy o dzieło w Polsce pozostają domeną krótkich zleceń – aż 28 proc. trwa jeden dzień, a najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat. Dane ZUS za pierwsze półrocze wskazują na rosnący udział sektorów kreatywnych, takich jak informacja i komunikacja.
- 620 tys. umów o dzieło
- Kim są wykonawcy
- Ukraińcy i Białorusini na czele statystyk
- Mniej zgłoszeń niż w 2024 r.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeanalizował dane z rejestru umów o dzieło za pierwsze półrocze 2025 r. Do zgłoszenia umowy o dzieło służy formularz RUD. Tam zawierający umowę wpisuje dane swoje oraz wykonawcy umowy o dzieło, datę jej rozpoczęcia, zakończenia oraz jej przedmiot. Na jednym formularzu RUD zamawiający może wpisać maksymalnie 10 umów zawartych z tym samym wykonawcą. Formularz można wypełnić i złożyć w formie elektronicznej za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS/eZUS lub w formie papierowej. ZUS zapisuje formularze RUD w rejestrze umów o dzieło.
620 tys. umów o dzieło
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. do ZUS wpłynęło 519,1 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono ponad 620,1 tys. umów o dzieło. Za tymi liczbami stoi 47 tys. podmiotów, które zgłosiły umowy zawarte z 204 tys. wykonawców. Choć liczby te są nieco niższe niż w analogicznym okresie 2024 r. (spadek o 4,35 proc. w formularzach i 10,08 proc. w umowach), raport wciąż potwierdza, że umowy o dzieło pozostają istotnym narzędziem uelastyczniającym rynek pracy.
- Od stycznia do końca czerwca tego roku na Opolszczyźnie zarejestrowaliśmy nieco ponad 5,2 tysięcy umów o dzieło, a ich wykonawcami było 2336 osób. W naszym regionie zawarcie umów o pracę zadeklarowało w tym okresie 756 podmiotów, czyli 1,64 procent ogółu zgłaszających umowy o dzieło w Polsce. W liczbach bezwzględnych i procentowo były to najniższe wyniki w kraju – informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.
Kim są wykonawcy
Wśród 204 tys. wykonawców umów o dzieło przeważają mężczyźni (52,02 proc.), a najliczniejszą grupę wiekową stanowią osoby w wieku 30–39 lat (około 25 proc.). Co ciekawe, aż 28,28 proc. umów zawarto na jeden dzień, a kolejne 7,19 proc. na 2 dni, co daje medianę długości umowy na poziomie zaledwie 6 dni. Jednak średnia długość trwania umowy wynosi aż 38,3 dnia, co wskazuje na różnorodność projektów – od błyskawicznych zleceń po bardziej złożone zadania.
Najwięcej umów o dzieło realizowano w następujących sektorach:
• informacja i komunikacja (22,36 proc., 53,65 tys. wykonawców),
• działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (18,01 proc, 43,19 tys. osób),
• kultura, rozrywka i rekreacja (14,34 proc., 34,38 tys. osób).
W województwie opolskim dominujące sekcje Polskiej Klasyfikacji Działalności wśród zgłaszających umowę o dzieło wyglądają następująco:
• działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 17,86 proc.,
• przetwórstwo przemysłowe – 11,9 proc.,
• działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 10,71 proc.,
• handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych i motocykli – 8,6 proc.,
• administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne – 7,94 proc.
Ukraińcy i Białorusini na czele statystyk
Wśród wykonawców umów o dzieło znalazło się ok. 12 tys. cudzoziemców, co stanowi 5,88 proc. wszystkich zgłoszonych osób. Największą grupę tworzą obywatele Ukrainy (43,12 proc.) i Białorusi (30,47 proc.), choć udział Ukraińców w łącznej liczbie cudzoziemców wykonujących umowę o działo spadł o ponad 10 proc. w porównaniu do 2024 r. Obywatele Ukrainy dominują w sektorach takich jak budownictwo (55,82 proc. cudzoziemców) czy usługi (29,92 proc.). W maju zgłoszono najwięcej cudzoziemców – 4020 osób, z czego 40,3% stanowili Ukraińcy.
Mniej zgłoszeń niż w 2024 r.
W porównaniu do pierwszego półrocza 2024 r. ZUS zanotował spadek liczby formularzy RUD o 23,6 tys. (4,35 proc.) oraz umów o 69,5 tys. (10,08 proc.). W odniesieniu do 2023 r. spadek jest jeszcze wyraźniejszy – odpowiednio 14,34 proc. dla formularzy i 26,71 proc. dla umów. Liczba unikalnych podmiotów zgłaszających umowy zmalała o 3,98 proc., a wykonawców o 3,42 proc. Jeśli jednak porównamy wyniki do 2021 r., to okaże się, że formularzy jest więcej aż o 61,2 tys.
Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego