- WIBOR – co to za wskaźnik?
- Co oznacza WIBOR 1M?
- Czym jest WIBOR 3M?
- Co oznacza WIBOR 6M?
- Czym jest WIBOR 12M (WIBOR 1Y)?
- WIBOR O/N, WIBOR T/N, WIBOR SW, WIBOR 2W
- Jak wyliczany jest WIBOR?
- Ile wynosi aktualny WIBOR? Gdzie sprawdzać aktualny WIBOR?
- Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu hipotecznego?
- Który WIBOR jest lepszy przy kredycie hipotecznym?
- Jak obliczyć odsetki kredytu według stawki WIBOR? WIBOR a rata kredytu
- WIBOR a inflacja – co trzeba wiedzieć?
- WIBOR a stopy procentowe NBP
WIBOR – co to za wskaźnik?
WIBOR to skrót od angielskiego wyrażenia Warsaw Interbank Offered Rate, oznaczające. Wskaźniki WIBOR określają średnie stopy procentowe (w stosunku rocznym), wg których banki komercyjne w Polsce są gotowe udzielić pożyczki innym bankom w złotówkach na poszczególne okresy (WIBOR 1M - na 1 miesiąc, WIBOR 3M - na 3 miesiące itd.). WIBOR to wskaźnik referencyjny stopy procentowej w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 22 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 (dalej: Rozporządzenie o Wskaźnikach Referencyjnych).
Gdy bank komercyjny chce pozyskać pieniądze (depozyty) od swoich klientów (deponentów), musi za złożone depozyty (lokaty, pieniądze na kontach) zapłacić klientom określony procent od przyjętych depozytów. Bank komercyjny może również poży czać środki pieniężne od innych banków komercyjnych i wówczas za taką pożyczkę płaci oprocentowanie wg stopy WIBOR, która wyznacza cenę pieniądza na międzybankowym rynku pieniężnym.
WIBOR jest kluczowym wskaźnikiem referencyjnym w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 25 Rozporządzenia o Wskaźnikach Referencyjnych, odzwierciedlający poziom stopy procentowej, po jakiej Depozyty na określone Terminy Fixingowe byłyby składane przez podmioty (największe banki w Polsce) spełniające Kryteria Uczestnika Fixingu w innych podmiotach, spełniających Kryteria Uczestnika Fixingu.
Uczestnikami Fixingu (czyli procesu ustalania wartości) WIBOR (a także WIBID) są następujące banki:
- Bank Gospodarstwa Krajowego
- Bank BGŻ BNP Paribas S.A.
- Bank Handlowy w Warszawie SA (Citi Handlowy)
- Bank Millennium SA
- Bank Polska Kasa Opieki S.A.
- Santander Bank Polska SA
- Deutsche Bank Polska S.A.
- ING Bank Śląski S.A.
- mBank SA
Co oznacza WIBOR 1M?
Wskaźnik referencyjny WIBOR jest wyznaczany m.in. dla depozytów (pożyczek) międzybankowych na 1 miesiąc.
WIBOR1M, to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na 1 miesiąc.
Czym jest WIBOR 3M?
Wskaźnik referencyjny WIBOR jest wyznaczany m.in. dla depozytów (pożyczek) międzybankowych na 3 miesiące.
WIBOR 3M, to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na 3 miesiące.
Co oznacza WIBOR 6M?
Wskaźnik referencyjny WIBOR jest wyznaczany m.in. dla depozytów (pożyczek) międzybankowych na 6 miesięcy.
WIBOR 6M, to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na 6 miesięcy.
Czym jest WIBOR 12M (WIBOR 1Y)?
Wskaźnik referencyjny WIBOR jest wyznaczany m.in. dla depozytów (pożyczek) międzybankowych na 1 rok.
WIBOR 1Y, to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na 1 rok.
WIBOR O/N, WIBOR T/N, WIBOR SW, WIBOR 2W
Wskaźnik referencyjny WIBOR jest wyznaczany także dla depozytów (pożyczek) międzybankowych na 1 dzień, 1 tydzień, czy 2 tygodnie.
WIBOR O/N (overnight), to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na 1 dzień od dnia zawarcia transakcji (od dzisiaj na jeden dzień).
WIBOR T/N ( tomorrow/next), to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na 1 dzień od dnia następnego dnia roboczego po zawarciu transakcji (od jutra na jeden dzień).
WIBOR SW (ang. spot week), to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na tydzień, począwszy od od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji (od daty spot na tydzień).
WIBOR 2W, to oprocentowanie pożyczki (depozytu) międzybankowego na 2 tygodnie, począwszy od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji (od daty spot na 2 tygodnie).
Jak wyliczany jest WIBOR?
Ustalenie wartości (tzw. Fixing) stawek WIBOR a także WIBID odbywa się każdego dnia roboczego o godzinie 11:00 dla Terminów Fixingowych SW, 2W, 1M, 3M, 6M, 1Y, a o godzinie 17:00 dla Terminów Fixingowych O/N i T/N.
Procedura ustalania stawek WIBOR jest dokładnie określona w Regulaminie Fixingu Stawek Referencyjnych WIBID i WIBOR (wersja od 7 marca 2022 r.). Ważnym dokumentem dotyczącym wyznaczania stawek WIBOR jest też Kodeks Postępowania Uczestników Fixingu WIBID® i WIBOR® – wersja od 7 marca 2022.
Ile wynosi aktualny WIBOR? Gdzie sprawdzać aktualny WIBOR?
Aktualne stawki WIBOR (także WIBID) są publikowane każdego dnia roboczego o godzinie 23:00 na gpwbenchmark.pl - tj. stronie internetowej administratora stawek WIBID i WIBOR czyli GPW Benchmark S.A.
Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu hipotecznego?
Na podstawie art. 29 ust. 2 ustawy z 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz.U. 2017 poz. 819), jeżeli strony umowy kredytowej nie uzgodniły stałej stopy oprocentowania kredytu hipotecznego, sposób ustalania stopy procentowej kredytu hipotecznego określa się jako wartość wskaźnika referencyjnego (np. WIBOR) oraz wysokość marży banku ustalonej w umowie o kredyt hipoteczny.
Zatem suma jednego ze wskaźników WIBOR (najczęściej WIBOR 3M i WIBOR 6M) i marży banku wyznacza stawkę procentową, jaką oprocentowany jest kredyt hipoteczny.
Który WIBOR jest lepszy przy kredycie hipotecznym?
Jeżeli w umowie kredytowej został wskazany wskaźnik referencyjny WIBOR 3M, to oprocentowanie kredytu hipotecznego będzie się zmieniać co 3 miesiące. W takim przypadku rata kredytu hipotecznego będzie ustalana raz na 3 miesiące wg wskaźnika WIBOR 3M na dany dzień miesiąca (np. 10. stycznia, 10. maja, 10. września).
Jeżeli w umowie kredytowej został wskazany wskaźnik referencyjny WIBOR 6M, to oprocentowanie kredytu hipotecznego będzie się zmieniać co 6 miesięcy. W takim przypadku rata kredytu hipotecznego będzie ustalana raz na pół roku wg wskaźnika WIBOR 6M na dany dzień miesiąca (np. 10. maja i 10. listopada).
Zatem w przypadku zastosowania WIBOR 6M w umowie kredytowej mamy taką samą ratę kredytu przez kolejne 6 miesięcy bez względu na to jakie w tym czasie zachodzą zmiany we wskaźniku WIBOR, czy stopach procentowych NBP.
Może to być korzystne albo niekorzystne w zależności od trendu zmian samego wskaźnika WIBOR. Jeżeli mamy ustaloną ratę kredytu w oparciu o wysoki wskaźnik WIBOR 6M, a od dnia zmiany wysokości raty wskaźnik ten zaczął gwałtownie spadać, to oczywiście w korzystniejszej sytuacji są osoby, których kredyt został oparty o wskaźnik WIBOR 3M - bo u nich wcześniej rata kredytu się obniży.
Natomiast, gdy od dnia zmiany wysokości raty wskaźnik WIBOR 6M zaczął gwałtownie rosnąć, to oczywiście cieszymy się, że przez pół roku rata kredytu nam nie wzrośnie.
Jak obliczyć odsetki kredytu według stawki WIBOR? WIBOR a rata kredytu
W uproszczeniu można wskazać, że oprocentowanie naszego kredytu są liczone wg wzoru: WIBOR + marża banku = oprocentowanie kredytu. Przykładowo, gdy WIBOR 6M wynosi 5% a marża banku 2%, to oprocentowanie nominalne kredytu wynosi 7% w skali roku. Zaś odsetki od kredytu są w uproszczeniu liczone wg wzoru: oprocentowanie x kwota kredytu. Oczywiście kredyty, zwłaszcza hipoteczne są zaciągane na wiele lat i ten czynnik czasu, oraz zmienność w tym czasie wskaźników WIBOR dodatkowo komplikuje obliczenia.
W praktyce raty kredytu są obliczane przez bank. I jest to dość skomplikowany algorytm, bo musi uwzględniać nie tylko rodzaj rat (równe albo zmienne) ale także kwoty kredytu już spłaconego, kwoty ew. nadpłat kredytu i oczywiście kwotę kredytu pozostałą do spłaty oraz okres na jaki został udzielony kredyt i zmienność wskaźników WIBOR.
WIBOR a inflacja – co trzeba wiedzieć?
Wskaźniki WIBOR są ustalane rynkowo przez banki komercyjne, na wyżej opisanym fixingu a zatem uwzględniają istotne dla banków wskaźniki makroekonomiczne - w szczególności inflację.
WIBOR a stopy procentowe NBP
Największe znaczenie dla WIBORU ma stopa referencyjna NBP, która określa poziom rentowności bonów pieniężnych emitowanych przez Narodowy Bank Polski. NBP emituje bony pieniężne, jeśli chce zmniejszyć ilość płynnych środków na rynku międzybankowym. Krótkoterminowe (najczęściej 7-dniowe) transakcje kupna/sprzedaży bonów pieniężnych służą regulowaniu płynności na rynku międzybankowym i nazywają się operacjami otwartego rynku.
Jak wyjaśnia NBP, poziom stopy referencyjnej wpływa bezpośrednio na poziom WIBOR. Dlatego stopa referencyjna wpływa na koszt kredytów udzielanych przez banki komercyjne. Im niższy poziom stopy referencyjnej, tym niższe są koszty kredytów bankowych dla klientów instytucjonalnych oraz detalicznych i odwrotnie.
Jak zauważają niektórzy eksperci, z reguły WIBOR 3M jest ok. 0,25 pkt. proc. wyższy od stopy referencyjnej NBP. Natomiast jeżeli banki spodziewają się wzrostu stopy referencyjnej (tak jak to np. miało miejsce przed posiedzeniem Rady Polityki Pieniężnej w dniu 6 kwietnia 2022 r.), to ustalają już wcześniej na fixingach taką wysokość wskaźników WIBOR, która odpowiada ich oczekiwaniom odnośnie przyszłej wysokości stopy referencyjnej.
oprac. Paweł Huczko
Źródło: GPW Benchmark S.A., Narodowy Bank Polski