Zawarcie umowy ubezpieczenia jest potwierdzane polisą. Jej podpisanie nakłada na ubezpieczonego obowiązek opłacenia składki ubezpieczeniowej, która jest wnoszona przez niego „z góry”. Zwykle jest opłacana jednorazowo, chyba że został określony inny sposób i termin zapłaty składki, np. w dwóch ratach w terminach wskazanych w polisie. Z kolei obowiązkiem ubezpieczyciela jest wypłata odszkodowania na okoliczność wystąpienia szkody powstałej na skutek wypadku przewidzianego w umowie ubezpieczeniowej. Co do zasady, odszkodowanie to powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan sprzed zdarzenia, które spowodowało szkodę.
Wydatki na ubezpieczenia majątkowe jako koszty uzyskania przychodów
O możliwości zaliczenia wydatków na ubezpieczenie firmowego majątku do kosztów uzyskania przychodów decyduje przede wszystkim istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem tych wydatków a prowadzoną działalnością gospodarczą i osiąganymi w związku z nią przychodami.
Prowadzenie działalności gospodarczej nieodłącznie wiąże się z ryzykiem wystąpienia zdarzeń losowych lub wypadków powodujących wystąpienie szkody w firmowym majątku. Nie można ich wykluczyć, ale można się przed nimi zabezpieczyć. Zawarcie umowy ubezpieczenia chroni przedsiębiorcę przed negatywnymi skutkami tego typu zdarzeń w ten sposób, że jeśli w czasie jej trwania wystąpi przewidziane w tej umowie zdarzenie powodujące uszczerbek w majątku ubezpieczonego, to wówczas ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za straty w firmowym majątku. Za gotowość ubezpieczyciela do wypłaty odszkodowania w przypadku wystąpienia określonych umową szkód przedsiębiorca opłaca składkę ubezpieczeniową. Składka na ubezpieczenie majątku firmy (np. nieruchomości, maszyn i urządzeń czy samochodów) podlega wówczas zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów jako wydatek, który służy zachowaniu i zabezpieczeniu źródła przychodów (o których mowa w definicji kosztów uzyskania przychodów określonej w art. 15 ustawy o CIT oraz art. 22 ustawy o PIT). Służąc ochronie firmowego majątku, pozostaje ona w związku z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą.
Zasadność zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie firmowego majątku potwierdził m.in. Dyrektor IS w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 13 marca 2013 r. (sygn. IPPB1/415-1285/13-2/KS). Organ podatkowy, odnosząc się do ubezpieczenia składnika majątku użytkowanego przez przedsiębiorcę na podstawie umowy leasingu, wyjaśnił, że:
(...) przy umowie leasingu ubezpiecza się przedmiot leasingu. Z jednej strony zabezpiecza to korzystającego przed kosztami wynikającymi np. przy zniszczeniu przedmiotu leasingu. Z drugiej strony zabezpiecza finansującego-właściciela przed stratą przedmiotu leasingu, który sfinansował. Składki na ubezpieczenie środków trwałych stanowią, o ile są ponoszone przez korzystającego, jego koszt uzyskania przychodów. Jest to koszt związany z używaniem przedmiotu leasingu w celu osiągania przychodów z działalności gospodarczej. Składki płacone przez korzystającego pozwolą w razie zajścia przewidzianego w umowie ubezpieczenia wypadku na wypłatę przez ubezpieczyciela na rzecz uposażonego (finansującego) odszkodowania za szkodę powstałą w przedmiocie leasingu.
(...) Zatem wydatki związane z nabyciem ubezpieczeń majątkowych, jako mające związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, czyli służące zachowaniu czy też zabezpieczeniu źródła przychodów poprzez np. zmniejszenie ewentualnych negatywnych następstw zniszczenia przedmiotu leasingu, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, jednakże pod warunkiem ich należytego udokumentowania.
Aneta Szwęch
Cały artykuł na INFORFK: Ubezpieczenia majątkowe – w kosztach przedsiębiorców, rozliczanie składek i otrzymywanych świadczeń >>
Artykuł omawia kwestię rozliczania wydatków na ubezpieczenia majątkowe. Podpowiada jak ujmować w księgach rachunkowych koszty ubezpieczeń i rozrachunków z ubezpieczycielem oraz jak rozliczać przychody z tytułu otrzymania odszkodowania. Materiał poparty jest licznymi interpretacjami izb skarbowych i zawiera szereg praktycznych przykładów.
Czytaj także na INFORFK:
„Jak zaewidencjonować zwrot ubezpieczenia po sprzedaży samochodu” >>
„Czy można zaliczyć do kosztów odsetki zapłacone z tytułu nieterminowej zapłaty polisy OC” >>
„Czy odszkodowanie z polisy OC sprawcy stanowi przychód przedsiębiorcy” >>