Likwidacja działalności spółki a niespłacone pożyczki – co z CIT?
W przywołanej interpretacji wnioskodawca powziął wątpliwość dotyczącą tego czy w przypadku zakończenia działalności, na dzień zakończenia likwidacji w związku z niespłaceniem zawartych pożyczek powstanie z tego tytułu przychód podatkowy, powodujący powstanie obowiązku w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.
Czym jest przychód?
Na wstępie wskazać należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych pojęcie przychodu obejmuje wszystkie zdarzenia, których wynikiem jest konkretna korzyść finansowa dla podatnika. Nie jest istotne źródło tej korzyści, a fakt że w wyniku tej korzyści dochodzi do wzrostu wartości majątku lub zmniejszenia ciążących na nim zobowiązań.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji pojęcia "przychód podatkowy". Art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest katalogiem otwartym. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.
Powyższy stan prawny wskazuje, że aby powstał przychód podatkowy, konieczne jest przede wszystkim, aby po stronie podatnika doszło do faktycznego przysporzenia majątkowego.
Wykreślona z KRS spółka nie może otrzymać przysporzenia
Zdaniem spółki (potwierdził to Dyrektor KIS), nie można przyjąć, aby spółka (wnioskodawca) miała otrzymać w związku z zakończeniem likwidacji i wykreśleniem jej z rejestru przedsiębiorców KRS jakiekolwiek nieodpłatne (lub częściowo odpłatne) świadczenie (realne przysporzenie). W związku z czym nie można mówić o przychodzie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W momencie wykreślenia spółki z rejestru przedsiębiorców KRS, spółka przestanie istnieć jako osoba prawna. A zatem niemożliwe będzie przypisanie jej - jako podmiotowi już nieistniejącemu - jakiegokolwiek przysporzenia, a tym samym przychodu z tego tytułu.
Przedmiotowe pożyczki należy również zbadać pod kątem tego czy w związku z likwidacją nie dojdzie do potrącenia, odnowienia czy zwolnienia z długu. W przypadku niezawierania takich uzgodnień z pożyczkodawcą, brak jest podstaw do stwierdzenia, że do takich rozwiązań dojdzie, a więc po stronie pożyczkobiorcy nie powstanie przychód z tytułu umorzonych zobowiązań.
Podsumowując, w przypadku niezawierania przez pożyczkobiorcę żadnych dodatkowych ustaleń, które wypływałyby na przedmiotowe zobowiązania, na dzień likwidacji działalności, niezapłacone pożyczki nie będą stanowiły przychodu podatkowego, powodującego powstanie obowiązku w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.
Mateusz Chrzanowski, młodszy konsultant podatkowy
Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp.k.