Wysokość oraz warunki ustalania należności z tytułu podróży służbowej odbywanej na obszarze kraju określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ze zmianami).
Pracodawca może jednak ustalić własne zasady rozliczania delegacji służbowych. Jeśli zdecyduje się na takie rozwiązanie, powinien uregulować warunki wypłacania należności z tytułu podróży służbowej w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę.
Powinien jednak pamiętać, że swobodne określanie kwot z tytułu zwrotu wydatków ponoszonych w czasie podróży służbowej nie dotyczy minimalnej wysokości diet. Pracodawca nie może ustalić diety za dobę krajowej podróży służbowej w wysokości niższej niż dieta z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju określona dla pracownika sfery budżetowej w rozporządzeniu.
Dieta ma rekompensować wyższy koszt wyżywienia poza gospodarstwem domowym i stanowić pokrycie zwiększonych wydatków. Zgodnie z przepisami rozporządzenia dieta wynosi 23 zł za dobę podróży.
Jak liczyć diety
Należności z tytułu diet oblicza się za czas od rozpoczęcia podróży (wyjazdu) do powrotu (przyjazdu) po wykonaniu zadania, a jej wysokość zależy od czasu trwania podróży służbowej.
Jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi od 8 do 12 godzin – pracownikowi przysługuje połowa diety (11,50 zł).
W przypadku podróży trwającej ponad 12 godzin, ale nie dłużej niż doba - przysługuje dieta w pełnej wysokości (23 zł).
Jeżeli podróż służbowa trwa dłużej niż dobę, za każdą dobę przysługuje dieta w pełnej wysokości.
Za niepełną, ale rozpoczętą dobę (do 8 godzin) - przysługuje połowa diety, a jeżeli niepełna, ale rozpoczęta doba trwa ponad 8 godzin – pracownikowi wypłacimy za ten dzień dietę w pełnej wysokości.
Czy możemy wypłacić pracownikowi diety w kwotach wyższych niż przewidziane w rozporządzeniu
Pracodawca może ustalić wyższe stawki diet dla pracowników z tytułu podróży, niż ustalone w rozporządzeniu. Kwoty wypłacone z tytułu diet zaliczy do kosztów uzyskania przychodów w pełnej, podwyższonej stawce. Ważne jest jednak, że jeżeli pracodawca wypłaci pracownikowi dietę w kwotach wyższych niż określone w rozporządzeniu, kwota przekraczająca określone stawki będzie stanowić przychód pracownika podlegający opodatkowaniu, a pracodawca będzie musiał pobrać zaliczkę na podatek oraz naliczyć składki ZUS.
Kiedy dieta nie przysługuje pracownikowi
Pracodawca nie wypłaci pracownikowi diety za czas podróży służbowej jeżeli:
- podróż służbowa trwa krócej niż 8 godzin,
- za czas delegowania do miejscowości pobytu stałego lub czasowego pracownika,
- w czasie podróży służbowej trwającej co najmniej 10 dni pracownik przebywał w miejscowości swojego stałego lub czasowego pobytu i otrzymał zwrot kosztów przejazdu do tej miejscowości i z powrotem w dniu wolnym od pracy,
- pracownikowi zapewniono w czasie podróży służbowej bezpłatne całodzienne wyżywienie.
Gdy mimo zapewnienia wyżywienia pracodawca dokona wypłaty diet, wówczas powinny zostać one opodatkowane, nie ma bowiem podstaw do przyznania tego typu świadczenia pracownikowi.
Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ze zmianami).