Sprzedaż akcji pracowniczych - opodatkowanie PIT

Rafał Styczyński
Doradca podatkowy, prawnik, ekspert w dziedzinie podatków.
rozwiń więcej
inforCMS
Żona w 1999 r. nabyła akcje pracownicze banku na preferencyjnych zasadach. Od różnicy pomiędzy ceną emisyjną a ceną nabycia zapłaciła podatek w wysokości 19%. W ubiegłym roku akcje zostały sprzedane. Czy osiągnięty przychód podlegał opodatkowaniu? Jeśli tak, to co jest w takim przypadku kosztem? Czy mogą nim być: cena nabycia, opłaty biura maklerskiego, zapłacony poprzednio podatek? Urząd skarbowy twierdzi, że przychód należy opodatkować tak jak w przypadku sprzedaży akcji nabytych po 1 stycznia 2004 r.

Jak opodatkować sprzedaż akcji pracowniczych

RADA

Autopromocja

Dochody ze sprzedaży akcji pracowniczych trzeba opodatkować stawką 19% i wykazać w deklaracji PIT-38. Kosztami uzyskania przychodu będzie wartość akcji z dnia zakupu, stanowiąca sumę kwoty dofinansowania i kwoty poniesionej na ich zakup oraz koszty ogólne związane z obsługą transakcji.

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 202, poz. 1956 ze zm.) przepisów ustawy o podatku dochodowym nie stosuje się do opodatkowania dochodów uzyskanych po 31 grudnia 2003 r. m.in. z:

- odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi - pod warunkiem że papiery te zostały nabyte przed 1 stycznia 2004 r.

Jak wynika z przytoczonego przepisu, aby sprzedaż akcji korzystała ze zwolnienia, konieczne jest, by akcje były nabyte na podstawie oferty publicznej oraz dopuszczenie ich do obrotu publicznego.

WAŻNE!

Aby sprzedaż akcji korzystała ze zwolnienia, konieczne jest, by akcje były nabyte na podstawie oferty publicznej oraz dopuszczenie ich do obrotu publicznego.

W opisywanym przypadku warunek ten nie jest spełniony, co zdaniem organów podatkowych bezwzględnie wyklucza możliwość skorzystania ze zwolnienia. Przykładowo w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Kielcach z 17 lipca 2007 r., nr PD1-4151-61/07, możemy przeczytać:

(...) prawo nabycia przedmiotowych akcji przysługiwało wyłącznie pracownikom i osobom fizycznym wchodzącym w skład władz spółek należących do Grupy Kapitałowej „P.”.

W związku z powyższym brak jest podstaw do przyjęcia, że akcje sprzedane przez Podatnika nabyte zostały na podstawie oferty publicznej.

W konsekwencji uznać należy, że dochód ze sprzedaży imiennych pracowniczych akcji, uzyskany przez pana Zdzisława Z. w 2006 r., nie korzysta ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12.11.2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (...).

Tak więc urząd skarbowy ma rację, stwierdzając konieczność opodatkowania przychodu ze sprzedaży akcji. Potwierdzenie takiego stanowiska można znaleźć również w innych interpretacjach organów podatkowych (zob. pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego Poznań-Jeżyce z 2 sierpnia 2005 r., sygn. SD/415-37/05).

W związku z tym, że Czytelniczka nabyła akcje po preferencyjnej cenie, to uzyskała przychód. Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest bowiem różnica pomiędzy wartością tych świadczeń a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (w tym przypadku różnica pomiędzy ceną emisyjną akcji a ceną nabycia).

WAŻNE!

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (w tym przypadku różnica pomiędzy ceną emisyjną akcji a ceną nabycia).

Od tego przychodu (dofinansowania) zakład pracy odprowadził podatek, co oznacza, że w przypadku sprzedaży tych akcji kosztem uzyskania przychodu będzie ich wartość z dnia zakupu, stanowiąca sumę kwoty dofinansowania oraz kwoty poniesionej na ich zakup. Wynika to z art. 22 ust. 1d updof. Na jego podstawie:

W przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw, a także innych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych świadczeń, w związku z którymi określony został przychód, kosztem uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia jest wartość przychodu powiększona o wydatki na nabycie częściowo odpłatnie rzeczy lub praw albo innych świadczeń.

PRZYKŁAD

Pracownik spółki akcyjnej X nabył po preferencyjnej cenie akcje spółki. Spółka, pokrywając za pracownika różnicę między ceną rynkową a poniesioną przez niego odpłatnością, potraktowała różnicę jako przychód pracownika ze stosunku pracy. Pracodawca (płatnik) pobrał należną zaliczkę na podatek dochodowy.

Jedna akcja kosztowała 20 zł, pracodawca pokrywał 15 zł.

W przypadku sprzedaży akcji kosztem uzyskania przychodów będzie wartość określonego przychodu, od którego pracodawca pobrał podatek (15 zł), powiększona o wydatki na nabycie częściowo odpłatnych świadczeń (5 zł). W przedmiotowej sprawie będzie to iloczyn kwoty 20 zł (5 zł - wydatek na nabycie akcji poniesiony przez pracowników + 15 zł - wartość przychodu z tytułu dopłaty spółki) i ilości sprzedawanych akcji.

Przypomnijmy, że dochodów uzyskanych ze sprzedaży akcji nie łączy się z innymi dochodami, np. z dochodem z pracy.

Na Pana żonie ciążył również obowiązek złożenia zeznania na formularzu PIT-38. W związku z tym należy jak najszybciej złożyć PIT-38 i wpłacić ewentualnie zaległy podatek z odsetkami. Przychodem będzie kwota należna ze sprzedaży akcji. Należy pamiętać, że przychód powstaje również wtedy, gdy nabywca akcji nie uiściłby ceny. Kosztami uzyskania przychodu będzie wartość akcji z dnia zakupu, stanowiąca sumę kwoty dofinansowania i kwoty poniesionej na ich zakup, oraz koszty ogólne związane z obsługą transakcji.

• art. 17 ust. 1 pkt 6, art. 22 ust. 1d, art. 30b, art. 52 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243

Rafał Styczyński, doradca podatkowy

Księgowość
Od 1 lutego 2026 r. obligatoryjny KSeF dla podatników czynnych i zwolnionych z VAT. Znamy plany Ministerstwa Finansów
07 maja 2024

Projekt nowelizacji ustawy o VAT, który 2 maja 2024 r. wpłynął do Sejmu przewiduje tylko jedną datę wdrożenia obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) – 1 lutego 2026 r. Od tego dnia obowiązek stosowania KSeF i wystawiania za pomocą tego systemu faktur ustrukturyzowanych będą mieli wszyscy podatnicy VAT (czynni i zwolnieni). W innej nowelizacji ustawy resort finansów zamierza wprowadzić drugi termin wdrożenia obowiązkowego KSeF dla mniejszych firm (1 kwietnia 2026 r.), o czym mówił minister finansów Andrzej Domański w dniu 26 kwietnia 2024 r. na brefingu prasowym w Ministerstwie Finansów.

Jak rozliczyć kartę podarunkową dla pracownika? Podatki, składki, księgowanie
07 maja 2024

Karty podarunkowe to coraz popularniejszy benefit pracowniczy. Najczęściej wręcza się go okazjonalnie jako prezent świąteczny. To też narzędzie doceniania, które można wykorzystywać z innych okazji: jubileuszy, Dnia Dziecka, Dnia Kobiet, świąt branżowych czy jako specjalne nagrody pracownicze. Sprawdź, czy karty podarunkowe wiążą się z obowiązkiem podatkowym i jak je rozliczyć. 

Transport drogowy 2024 – zmiana przepisów dot. pojazdów wynajmowanych
07 maja 2024

Gotowy jest projekt ustawy, który umożliwi przewoźnikom prowadzącym działalność na terytorium Polski na czasowe korzystanie z pojazdu najmowanego, zarejestrowanego na terytorium innego państwa UE. Do tej pory nasz kraj nie dopuszczał takiej możliwości, obecnie chcemy dostosować polskie prawo do unijnego. Najmowanie pojazdów niesie ze sobą szereg korzyści, które mogą poprawić elastyczność operacyjną firm transportowych. 

Ceny prądu w górę o 30% a gazu o 15% - od lipca 2024 r. w Polsce. Jak wpłynie to na inflację?
07 maja 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje, że na mocy projektowanej ustawy o bonie energetycznym (zakładającej częściowe "odmrożenie" cen za energię elektryczną i gaz), od 1 lipca 2024 r. dla odbiorców taryfowanych rachunki za energię elektryczną mogą wzrosnąć o 29 proc., a za gaz o 15 proc. - o ile zajdzie odpowiednie obniżenie cen w taryfach. Proponowanie przez MKiŚ częściowe odmrożenie cen prądu i gazu podbije ścieżkę inflacji o ok. 1 pp., a CPI w grudniu może wynieść ok. 5,5 proc. - oceniają ekonomiści ING. Zdaniem ministra finansów Andrzeja Domańskiego działania osłonowe w zakresie cen energii (np. bon energetyczny) spowodują, że średnioroczna inflacja CPI w Polsce może być niższa przynajmniej o 1 pkt proc. w 2024 r. i o ok. 0,9 pkt. proc. w 2025 r. niż zakładają prognozy zawarte w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa.

Dwadzieścia lat unijnego VAT-u w Polsce. Prof. Modzelewski: ciszej nad tą trumną
07 maja 2024

Czy unijna wersja VAT jest aż tak patologiczna, że państwa członkowskie były skazane na masową grabież środków publicznych? Zdaniem prof. Modzelewskiego nie, bo część państw UE umiejętnie implementowała dyrektywę VAT. Ale – zdaniem Profesora – nam się to nie udało.

Preferencje w podatku u źródła - NSA orzeka na niekorzyść podatników
07 maja 2024

Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach zapadłych pod koniec 2023 r. (sygn. II FSK 27/23, II FSK 28/23, II FSK 29/23) oddalił trzy skargi kasacyjne w sprawach rozstrzygniętych przez WSA w Lublinie na niekorzyść podatników i zgodził się z sądem pierwszej instancji w kwestii odmowy wydania opinii o stosowaniu preferencji w podatku u źródła (WHT). W lutym 2024 r. NSA opublikował pisemne uzasadnienia tych wyroków. Wnioski płynące z ich analiz potwierdzają nieprzychylne stanowisko organów podatkowych w kwestii możliwości korzystania ze zwolnienia WHT przez spółki holdingowe oraz fundusze inwestycyjne.

Dofinansowanie z PFRON 2024 do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego - wyższe kwoty od lipca
07 maja 2024

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje kolejną nowelizację ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Tym razem ma nastąpić wzrost wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego finansowanego ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), a także zmiana wysokości dotacji celowej z budżetu państwa na realizację tego zadania. Ta nowelizacja ma wejść w życie od lipca 2024 r. razem ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Pieniądze wpłyną na konto do 1 sierpnia. Roczne rozliczenie składki zdrowotnej za 2023 r. ZUS przypomina, że pozostały już ostatnie dni.
06 maja 2024

Termin rozliczenia składki zdrowotnej za 2023 r. upłynie 20 maja. Po wykazaniu nadpłaty płatnikowi będzie przysługiwał zwrot. Pieniądze wpłyną na konto do 1 sierpnia.

Zapomniałeś o złożeniu deklaracji PIT lub zapłaceniu podatku w terminie? Ratunkiem będzie czynny żal
02 maja 2024

Zapomniałeś o złożeniu deklaracji podatkowej PIT lub zapłaceniu podatku w terminie? Złóż czynny żal, dzięki temu możesz uniknąć kary. Aby czynny żal był skuteczny, musisz wypełnić obowiązki wobec naczelnika urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego, w szczególności złożyć zaległe deklaracje podatkowe lub zapłacić w całości należności publicznoprawne, wraz z odsetkami.

Sprzedałeś towar i organizujesz dostawę? Ale czy wiesz, jak wystawić fakturę i jaką stawkę VAT zastosować? Uważaj na pułapki w VAT.
02 maja 2024

Sprzedałeś towar i organizujesz dostawę? Ale czy wiesz, jak wystawić fakturę i jaką stawkę VAT zastosować? Gdy koszt transportu obciąża kupującego, po stronie sprzedawcy powstaje obowiązek udokumentowania transakcji i to jego obciążą konsekwencje błędu.

pokaż więcej
Proszę czekać...