Darowizna od rodziców: Jak uniknąć podatku? Decyduje jeden szczegół!

• Darowizna pieniężna od rodziców 61 000 EUR na konto osoby trzeciej
• Darowizna musi wpłynąć na konto obdarowanego lub na jego subkonto. Taki jest warunek
• Zwolnienie podatkowe nie będzie miało zastosowania
• Warunek udokumentowania otrzymania darowizny nie został spełniony
• Zgłoszenie nabycia środków pieniężnych od rodziców

Darowizna pieniężna od rodziców wpłynęła na konto osoby trzeciej. Czy w związku z tym istnieje konieczność zapłaty podatku od darowizny? Czy możliwe jest zwolnienie, jeżeli darowizna została zapłacona przelewem i prawidłowo zgłoszona do urzędu skarbowego oraz nastąpiła w „zerowej” grupie podatkowej? Odpowiedzi na te pytania znajdujemy w interpretacji podatkowej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Darowizna pieniężna od rodziców 61 000 EUR na konto osoby trzeciej

Z treści wniosku o interpretację wynika, że podatniczka podpisała – jako obdarowana – umowę darowizny z rodzicami na kwotę 61 000 euro. Środki te były przeznaczone na zakup samochodu dla firmy. Kwota do zapłaty była w walucie euro. Podatniczka nie posiada rachunku w walucie euro, dlatego wskazała rodzicom rachunek, na który mają zrobić przelew i w jej imieniu zapłacić za fakturę wystawioną za zakup samochodu. Umowę darowizny zgłosiła do urzędu skarbowego w wymagalnym terminie.

Podatniczka miała wątpliwości czy w opisanej sytuacji – nabycia środków pieniężnych w drodze darowizny od rodziców przekazanych bezpośrednio na rachunek osoby trzeciej (rachunek wskazany przez podatniczkę) – zaistniał obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn. Jej daniem, w opisanej sytuacji powinna być zwolniona z zapłaty podatku od spadków i darowizn z uwagi na fakt, że darowizna została dokonana przelewem, zgłoszona do urzędu skarbowego oraz nastąpiła w „zerowej” grupie podatkowej.

Darowizna musi wpłynąć na konto obdarowanego lub na jego subkonto. Taki jest warunek

Dyrektor KIS nie zgodziła się jednak z takim podejściem. Wyjaśniając, że w przypadku darowizny środków pieniężnych, dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, środki pieniężne muszą zostać przekazane w sposób ściśle w przepisie określony, a zatem na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Warunek określony we wskazanym przepisie uważa się za spełniony również wtedy, gdy wpłata dokonywana jest na rachunek bankowy osoby trzeciej, ale na subkonto wyodrębnione w ramach tego rachunku dla osoby obdarowanej. Takie subkonta wyodrębniane są w ramach rachunków prowadzonych dla deweloperów czy spółdzielni mieszkaniowych. W analizowanym przypadku taka sytuacja jednak nie występuje. A zatem środki pieniężne mają wpłynąć na konto obdarowanego (czy też jego subkonto w przypadkach powyżej wskazanych).

Zwolnienie podatkowe nie będzie miało zastosowania

Urząd skarbowy wskazał, że literalne brzmienie przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie pozwala więc skorzystać ze zwolnienia podatkowego w przypadku wpłaty przez darującego na rzecz osoby trzeciej, gdyż nabycie nie jest udokumentowane tak, jak wskazuje przepis art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli więc przedmiot darowizny został przekazany bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek wierzyciela osoby obdarowanej (w tym przypadku sprzedawcy samochodu), zwolnienie określone w art. 4a ustawy od spadków i darowizn nie będzie miało zastosowania.

Nie można bowiem odstąpić od jednoznacznego brzmienia ww. przepisu i stosować go z pominięciem warunków wprost w nim wyrażonych, czyli z pominięciem fragmentu przepisu (określającego wprost jak darowane środki mają być przekazane), który musiałby zostać uznany nie tyle za zbędny, co za niedopuszczalny, rażąco naruszający Konstytucję PR.

Warunek udokumentowania otrzymania darowizny nie został spełniony

Udokumentowaniem – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne – jest ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym” należy rozumieć w ten sposób, że dowód ten dokumentuje dokonanie wpłaty lub przelewu środków pieniężnych, będących przedmiotem czynności prawnej darowizny (art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego), przez darczyńcę na konto obdarowanego, a nie wpłatę lub przelew na konto innego podmiotu.

Według Dyrektora KIS przedmiotowej sprawie nie został spełniony jeden z warunków zastosowania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem środki pieniężne przekazane tytułem darowizny zostały wpłacone na konto osoby trzeciej, a nie na rachunek bankowy obdarowanego (na Pani rachunek bankowy).

Zgłoszenie nabycia środków pieniężnych od rodziców

Podatnicy podatku są obowiązani złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Obowiązek składania zeznań podatkowych nie dotyczy przypadków, w których podatek jest pobierany przez płatnika.

A zatem - jak uznał organ skarbowy - skoro otrzymana darowizna środków pieniężnych nie korzysta ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, podatniczka powinna złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 2068) i wykazać w nim nabycie środków pieniężnych od rodziców.

„PODATKI 2025”. Komplet 11 publikacji o zmianach w podatkach