Już od bieżącego 2025 roku przedsiębiorcy zyskali nowe narzędzie optymalizacji podatkowej. Ustawodawca wprowadził do systemu podatkowego możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania w związku z zatrudnianiem szczególnej grupy pracowników. Poniżej kompleksowe omówienie tej preferencji wraz ze szczegółowymi zasadami jej rozliczania. Ulga będzie dostępna także w 2026 roku.
- Kto może skorzystać z odliczenia i na jakich zasadach?
- Kluczowe ograniczenia – kogo ulga nie obejmuje?
- Podwyższone kwoty odliczenia – dodatkowe korzyści dla mniejszych firm
- Techniczne aspekty rozliczenia w deklaracji rocznej
- Ulga dostępna również dla podatników CIT
- Kiedy pierwsze rozliczenie ulgi? Nie zapomnij o tym w 2026!
- Skąd taka "ulga na żołnierza"?
Kto może skorzystać z odliczenia i na jakich zasadach?
Zgodnie z art. 26he ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z preferencji mogą skorzystać podatnicy osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Odliczenie następuje od podstawy obliczenia podatku określonej na podstawie art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2. Preferencja dotyczy zatrudniania pracowników, którzy zatrudniają żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej lub żołnierzy aktywnej rezerwy.
Wysokość odliczenia uzależniona jest od stażu służby żołnierza:
okres nieprzerwanej służby: | kwota odliczenia: |
|---|---|
co najmniej 1 rok | 12000 zł |
co najmniej 2 lata | 15000 zł |
co najmniej 3 lata | 18000 zł |
co najmniej 4 lata | 21000 zł |
co najmniej 5 lat | 24000 zł |
Powyższe kwoty dotyczą obydwu grup, to jest zarówno żołnierzy pełniących terytorialną służbę wojskową, jak i żołnierzy służących w aktywnej rezerwie.
Istotna informacja: staż służby weryfikowany jest według stanu na 31 grudnia danego roku podatkowego. W sytuacji, gdy stosunek pracy ustał wcześniej – decydujący jest ostatni dzień zatrudnienia żołnierza w danym roku, w którym zakończył się stosunek pracy.
Kluczowe ograniczenia – kogo ulga nie obejmuje?
Warto podkreślić zasadniczy warunek: preferencja dotyczy wyłącznie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy. Osoby współpracujące z przedsiębiorcą na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia czy umowy o dzieło) nie uprawniają do skorzystania z tego odliczenia.
Kolejne istotne ograniczenie dotyczy formy opodatkowania działalności. Z ulgi mogą korzystać przedsiębiorcy rozliczający się:
- według skali podatkowej (PIT-36),
- podatkiem liniowym 19% (PIT-36L).
Przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zostali wykluczeni z możliwości stosowania tej preferencji – brak jest bowiem stosownego odesłania do art. 26he ustawy PIT w przepisach regulujących tę formę opodatkowania.
Podwyższone kwoty odliczenia – dodatkowe korzyści dla mniejszych firm
Przepisy przewidują możliwość zwiększenia podstawowych kwot odliczenia przy zastosowaniu określonych mnożników. Na podstawie art. 26he ust. 3 ustawy PIT, mikroprzedsiębiorcy oraz mali przedsiębiorcy (w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców) uprawnieni są do podwyższenia kwoty odliczenia o współczynnik 1,5x.
Dla przypomnienia:
Definicja mikroprzedsiębiorcy – podmiot, który w przynajmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych łącznie:
- zatrudniał średniorocznie poniżej 10 pracowników, oraz
- wygenerował roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości 2 mln euro, lub posiadał sumę aktywów bilansowych nieprzekraczającą tej kwoty.
Definicja małego przedsiębiorcy – podmiot niebędący mikroprzedsiębiorcą, który w przynajmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych łącznie:
- zatrudniał średniorocznie poniżej 50 pracowników, oraz
- wygenerował roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości 10 mln euro, lub posiadał sumę aktywów bilansowych nieprzekraczającą tej kwoty.
Pan Sławomir prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną według stawki liniowej 19%. Poza tym, ze względu na kryterium osób zatrudnianych oraz przychodowe, spełnia kryteria mikroprzedsiębiorcy. W ramach stosunku pracy zatrudnia pracownika, który od pięciu lat nieprzerwanie pełni służbę w Wojskach Obrony Terytorialnej (pięć pełnych lat liczonych na koniec grudnia).
W takim przypadku, kalkulacja ulgi przedstawia się następująco:
- Kwota bazowa ulgi za 5 lat służby to: 24000 zł;
- Mnożnik dla mikroprzedsiębiorcy, którym jest pracodawca (pan Sławomir): 1,5x;
- Przysługujące odliczenie to: 24000 zł x 1,5 = 36000 zł
Ustawa o PIT przewiduje także współczynnik 1,2x dla większych pracodawców. Art. 26he ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadza taką preferencję dla przedsiębiorców, którzy:
- przez cały rok podatkowy zatrudniali minimum 5 pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty), oraz
- nie kwalifikują się jako mikroprzedsiębiorca lub mały przedsiębiorca.
Tacy podatnicy mogą zastosować współczynnik 1,2x do podstawowych kwot odliczenia.
Pan Waldemar prowadzi od lat rodzinne przedsiębiorstwo, nadal w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, które jednak przez lata się rozrosło. Obecnie zatrudnia 150 osób, z czego 130 w ramach stosunku pracy w przeliczeniu na pełne etaty. Ze względu na kryterium zatrudnienia oraz dochodowe, jest uznawany za średniego przedsiębiorcę. Zatrudnia w ramach stosunku pracy 3 osoby, z których 2 pełnią służbę od co najmniej 2-óch lat w WOT, a 1 jest w aktywnej rezerwie od 4 lat. To oznacza, że przysługujące odliczenie w jednym roku podatkowym wynosi:
- Kwota bazowa ulgi za 2-óch żołnierzy WOT za 2 lata służby oraz 1-ego żołnierza aktywnej rezerwy za 4 lata służby to: 2 x 15000 zł + 1 x 21000 zł = 51000 zł;
- Mnożnik dla pracodawcy: 1,2x;
- Przysługujące odliczenie to: 51000 zł x 1,2 = 61200 zł
Proporcjonalne odliczenie przy niepełnym roku zatrudnienia
Preferencja przysługuje odrębnie na każdego zatrudnionego żołnierza terytorialnej służby wojskowej lub aktywnej rezerwy. W przypadku, gdy żołnierz pozostawał w stosunku pracy tylko przez część roku podatkowego, odliczenie kalkulowane jest proporcjonalnie: 1/12 rocznej kwoty za każdy pełny miesiąc kalendarzowy zatrudnienia.
Techniczne aspekty rozliczenia w deklaracji rocznej
Stosownie do art. 26he ust. 5 ustawy PIT, kwota odliczenia limitowana jest wysokością dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej osiągniętego w danym roku podatkowym.
Co jednak w sytuacji, gdy podatnik wykazał stratę ze źródła, lub dochód jest niższy niż przysługująca kwota odliczenia?
W takich przypadkach ustawodawca przewidział możliwość przeniesienia niewykorzystanej części odliczenia na kolejne 5 lat podatkowych. W każdym z tych lat kwota odliczenia również nie może przekroczyć wysokości osiągniętego dochodu z działalności gospodarczej.
Jakie dane należy podać w zeznaniu? Rozliczenia dokonuje się w formularzu PIT-36 lub PIT-36L, wskazując:
- numery PESEL zatrudnionych żołnierzy,
- liczbę miesięcy oraz lat nieprzerwanej służby wojskowej,
- status podatnika (mikroprzedsiębiorca, mały przedsiębiorca, podmiot zatrudniający minimum 5 pracowników).
Organ podatkowy może zażądać przedstawienia zaświadczeń, oświadczeń lub innych dokumentów potwierdzających prawo do odliczenia.
Ulga dostępna również dla podatników CIT
Analogiczna preferencja została wprowadzona dla podmiotów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób prawnych. Art. 18eg ust. 1 ustawy CIT umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania (z wyłączeniem przychodów z zysków kapitałowych) kwot obliczonych na identycznych zasadach jak w przypadku podatku PIT (stosuje się również mnożniki).
Kiedy pierwsze rozliczenie ulgi? Nie zapomnij o tym w 2026!
Regulacje art. 26he ustawy PIT oraz art. 18eg ustawy CIT obowiązują w odniesieniu do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2025 roku. Ponieważ przepisy nie przewidują możliwości uwzględnienia ulgi na etapie kalkulacji miesięcznych lub kwartalnych zaliczek na podatek, pierwsza faktyczna możliwość odliczenia przypadnie przy składaniu zeznań rocznych za 2025 rok:
- do 30 kwietnia 2026 roku (PIT-36, PIT-36L),
- do 31 marca 2026 roku (CIT-8).
Skąd taka "ulga na żołnierza"?
Wprowadzona preferencja stanowi element szerszej polityki państwa wspierającej obronność. Ustawodawca dąży do zachęcenia pracodawców do zatrudniania osób łączących pracę zawodową ze służbą wojskową poprzez oferowanie wymiernych korzyści fiskalnych. Dla przedsiębiorcy oznacza to potencjalne zmniejszenie obciążeń podatkowych przy jednoczesnym pozyskaniu pracownika o często ponadprzeciętnych kompetencjach w zakresie dyscypliny, organizacji i odporności na stres.