VAT-OSS - czym będzie?
Jednym z głównych rozwiązań jakie przewiduje pakiet VAT dla sektora e-commerce jest rozszerzenie oraz modyfikacja, znanej już dla części podatników, procedury szczególnej dla usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług świadczonych drogą elektroniczną - “usługi TBE” (funkcjonującej dotychczas jako mały punkt kompleksowej obsługi, tzw. Mini One Stop Shop, “MOSS”).
Docelowo, od 1 lipca 2021 r. dotychczasowy system VAT-MOSS zostanie rozszerzony na inne usługi B2C, wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, a także na niektóre krajowe dostawy towarów i stanie się One Stop Shop “OSS”. Ponadto dodany zostanie “moduł” dla nowej procedury importu (Import One Stop Shop).
Tym samym VAT-OSS będzie składał się z 3 schematów/modułów:
- Schematu nieunijnego, tzw. non-union scheme - dotyczącego usług B2C, których miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego konsumpcji, świadczonych przez podmioty spoza UE;
- Schematu unijnego, tzw. union scheme - obejmującego wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość (“WSTO”), wewnątrzwspólnotowe świadczenie usług oraz niektóre krajowe dostawy towarów - w relacjach B2C;
- Schematu importowego, tzw. Import One Stop Shop (“IOSS”) będącego nowym schematem zgłaszania i płatności VAT od sprzedaży (B2C) na odległość towarów o niskiej wartości (do 150 EUR) importowanych z krajów trzecich lub terytoriów trzecich.
Warto mieć na uwadze, że stosowanie ww. schematów ma charakter fakultatywny, alternatywą jest standardowa rejestracja na VAT w państwach członkowskich konsumpcji.
Schemat nieunijny
Schemat ten odnosił się będzie wyłącznie do podmiotów spoza UE i obejmie usługi TBE oraz inne usługi świadczone na rzecz konsumentów, dla których miejscem świadczenia będzie terytorium państwa członkowskiego konsumpcji. Mowa tu o usługach, do których nie ma zastosowania ogólna zasada określona w art. 28c ustawy o VAT (zgodnie, z którą miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada, co do zasady, siedzibę działalności gospodarczej).
Przykładowe rodzaje usług B2C, które będzie można rozliczać w ramach procedury poza unijnej, to:
- usługi noclegowe,
- usługi wstępu na wydarzenia kulturalne, artystyczne, sportowe,
- usługi transportowe,
- usługi związane z nieruchomościami,
- wynajem środków transportu.
Schemat unijny / OSS
Schemat unijny odnosił się będzie do:
- Podmiotów mających siedzibę na terytorium UE, w celu rozliczenia VAT:
- z tytułu świadczonych przez nich usług na rzecz konsumentów mieszkających w innych państwach UE,
- z tytułu dokonywanej WSTO.
- Podmiotów nieunijnych z tytułu dokonywanej WSTO.
- Podmiotów pośredniczących, jeżeli zostały uznane za dostawcę towarów (m.in. platform elektronicznych, mających siedzibę w UE lub poza UE), z tytułu:
- dokonywania WSTO,
- dokonywania krajowych dostaw towarów (przykładowo, sytuacja, w której towary zamawiane będą przez platformę od dostawcy mającego siedzibę poza UE, gdy towary wysyłane zostaną z kraju konsumenta (tzn. gdy były już wcześniej zaimportowane).
Podmioty te przed skorzystaniem z procedury unijnej i zapłatą VAT w jednym państwie członkowskim identyfikacji, zobowiązane będą do rejestracji i uzyskania numeru VAT niezbędnego do skorzystania z VAT-OSS. Istotne jest przy tym, że podobnie jak w schemacie nieunijnym, również tutaj, wybór deklarowania i płacenia VAT w ramach OSS obejmuje konsekwentnie wszystkie usługi lub dostawy będące przedmiotem tej procedury (nie jest możliwe wybiórcze stosowanie VAT-OSS).
Schemat importowy / IOSS (Import One Stop Shop)
Importowy OSS jest procedurą szczególną, która umożliwia rozliczenie VAT należnego państwu członkowskiemu konsumpcji z tytułu sprzedaży na odległość towarów importowanych (“SOTI”), za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji. Dla samego rozpoznania SOTI istotne jest miejsce, w którym znajdują się towary w momencie ich sprzedaży (dostawy), gdyż muszą znajdować się poza terytorium UE, skąd są następnie wysyłane lub transportowane do konsumenta na terytorium UE.
W założeniach, zastosowanie IOSS sprawi, że import towarów w przesyłkach o niskiej wartości (w przesyłkach do 150 euro) do UE będzie zwolniony z VAT importowego, gdyż VAT zostanie zapłacony w momencie sprzedaży do konsumenta.
Schemat importowy odnosił się będzie do:
- Podmiotów mających siedzibę na terytorium UE, w celu rozliczenia VAT z tytułu dokonywanej SOTI.
- Podmiotów nieunijnych z tytułu dokonywanej SOTI, przy czym podmioty te mogą korzystać ze schematu importowego:
- bezpośrednio - jeżeli kraj trzeci, w którym mają siedzibę zawarł z UE porozumienie w sprawie wzajemnej pomocy w odniesieniu do podatku VAT,
- pośrednio - wyznaczając pośrednika mającego siedzibę w UE.
- Podmiotów pośredniczących (m.in. platform elektronicznych) w SOTI, które zostały uznane za dostawcę, bez względu na kraj siedziby. Jeżeli platforma nie ma siedziby w Państwie UE, wówczas będzie zobowiązana do wyznaczenia pośrednika (wyjątek odnosi się do państw, z którymi UE podpisała porozumienie o wzajemnej pomocy w zakresie VAT).
W odniesieniu do poruszonej powyżej kwestii ustanowienia pośrednika należy wskazać, że podatnik z państwa członkowskiego UE może ustanowić pośrednika. Zgodnie z projektowanymi przepisami polskiej ustawy o VAT, w Polsce pośrednik będzie musiał spełnić wymogi przewidziane dla przedstawiciela podatkowego.
Jeżeli podmiot zdecydował się na rozliczanie VAT przez IOSS to obowiązek jego stosowania rozciąga się na wszystkie SOTI. Podatnik zainteresowany rozliczeniem VAT w IOSS będzie zobowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego, nadany mu zostanie numer identyfikacyjny VAT na potrzeby korzystania z procedury importu.
Podstawa prawna:
- Dyrektywa Rady UE nr 2017/2455 z 5 grudnia 2017 r.,
- Dyrektywa Rady UE nr 2019/1995 z 21 listopada 2019 r.,
- Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - (druk sejmowy 1114), dotyczący dostosowania polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej dotyczących tzw. Pakietu VAT e-commerce; uszczelnienia VAT i pokonania barier w transgranicznym handlu elektronicznym pomiędzy przedsiębiorcami i konsumentami,
- Noty wyjaśniające dot. zasad opodatkowania VAT handlu elektronicznego.
Iwona Jaskułowska, Manager
Mateusz Ziaja, Manager
Patryk Kulak, Associate
PwC Polska