Nasza spółka z o.o. świadczy dla spółki powiązanej usługi administracyjne, w tym księgowe. Podczas realizacji naszych usług księgowych nie dostrzegliśmy konieczności uiszczenia podatku przez spółkę powiązaną. Aby zadośćuczynić szkodom poniesionym na skutek naszego błędu, postanowiliśmy zwrócić zapłacony przez nią podatek wraz z odsetkami. Czy zwrócona kwota będzie stanowić w tym wypadku nasz koszt uzyskania przychodu?
RADA
Nie. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie pozwalają na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu odszkodowań z tytułu wad wykonanych usług.
UZASADNIENIE
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 471 k.c.). Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnym wyłączają z katalogu kosztów uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów lub wykonanych robót i usług. Zwrot zapłaconego z Państwa winy przez klienta podatku należy traktować jako odszkodowanie z tytułu wad wykonanych usług.
Powyższe uwagi dotyczą odszkodowań z tytułu wad wykonanych usług, ale już koszty robót poprawkowych, związanych z usunięciem wad (naprawy) w ramach gwarancji lub rękojmi, jako koszty bezpośrednio związane z osiągnięciem przychodów, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów. Omawiany przepis (art. 16 ust. 1 pkt 22 updop) należy interpretować bardzo ściśle, co zilustrować można następującym przykładem.
PRZYKŁAD
Spółka przewozowa XYZ nie mogła wykonać zleconej przez firmę ABC usługi transportu, ponieważ podczas załadunku towaru doszło do jego uszkodzenia. Zaginęły także dokumenty przewozowe. W tej sytuacji firma XYZ wypłaciła firmie ABC odszkodowanie. Mając na uwadze fakt, iż zlecona spółce XYZ usługa przewozowa nie została wykonana, nie ma tu zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 updop. A zatem wydatek związany z odszkodowaniem z tytułu niewykonania umowy przewozu może stanowić koszt uzyskania przychodu, w dacie jego poniesienia, jeśli zostały spełnione przesłanki wymienione w art. 15 ust. 1 updop, tj. jego poniesienie miało wpływ na możliwość powstania lub zwiększenia przychodu.
• art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
Sławomir Biliński
specjalista w zakresie podatku dochodowego