Jesteśmy spółką, która została postawiona w stan likwidacji. Dotychczas użytkowaliśmy kilka budynków i maszyn. Jednakże w związku z likwidacją działalności część z nich nie będzie już używana. Będziemy chcieli je w przyszłości sprzedać. Czy musimy dalej amortyzować te środki trwałe aż do zupełnej likwidacji?
Sytuację opisaną w pytaniu należy rozpatrzyć zarówno w kwestii bilansowej, jak i podatkowej. Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o rachunkowości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie – nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka trwałego.
Oznacza to, że dla celów bilansowych zaprzestanie dokonywania amortyzacji może nastąpić dopiero w momencie, jeśli wystąpi jedna ze wskazanych powyżej przesłanek. Tak więc dopiero z chwilą sprzedaży budynków i maszyn będziecie mogli Państwo zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
Trochę inaczej wygląda to od strony podatkowej. Z treści art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od środków trwałych, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek trwały wprowadzono do ewidencji, do końca miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Jednakże, zgodnie z art. 16c pkt 5 ustawy podatkowej, amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są używane na skutek zaprzestania działalności, w której te składniki były używane. W tym wypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaprzestano tej działalności.
Jak więc widać, pomimo że zapisy w obu ustawach brzmią podobnie, to różni je właśnie ten jeden szczegół. Prawo podatkowe wyłącza z amortyzacji składniki, o których mowa w Państwa pytaniu.
Powyższe oznacza, że dla celów podatkowych nie będą już Państwo dokonywali odpisów amortyzacyjnych. Natomiast dla celów bilansowych będzie ona dokonywana aż do czasu sprzedaży przedmiotowych budynków i maszyn. Chyba że wcześniej zaistnieje któraś z okoliczności wskazanych w art. 32 ustawy o rachunkowości, wówczas mogliby Państwo zaprzestać dokonywania amortyzacji jeszcze przed sprzedażą tych składników majątku.
Leszek Wójcik
Podstawa prawna:
• art. 32 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
• art. 16c i art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).