Jak ująć w księgach rachunkowych rozliczenie zaliczki wpłaconej dostawcy unijnemu

Izabela Grochola
rozwiń więcej
inforCMS
Nasza spółka prowadzi inwestycję budowy linii produkcyjnej. W jej ramach zawarliśmy umowę z kontrahentem z Niemiec na dostawę wraz z montażem jednej z maszyn. W kwietniu otrzymaliśmy dokument wzywający nas do zapłaty zaliczki. Wskazaną w nim kwotę wpłaciliśmy na początku maja. W tym samym miesiącu została zrealizowana dostawa oraz wystawiona faktura końcowa na całość dostawy (nie otrzymaliśmy faktury na dokonaną wpłatę zaliczki). Czy zakup ten stanowi u nas wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów? W którym momencie spółka powinna rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT oraz według jakiego kursu ująć powyższe operacje w księgach rachunkowych?

RADA

Autopromocja

Dostawa towarów wraz z ich montażem podlega opodatkowaniu w kraju, w którym są one montowane, a więc w Państwa przypadku w Polsce. Jednak operacja ta nie stanowi dla Państwa (jako polskiej spółki) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Jest to dostawa towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca. Gdy przed dostawą wpłacili Państwo zaliczkę, to obowiązek podatkowy w tej części powstaje w momencie zapłaty zaliczki. Samo otrzymanie wezwania do zapłaty nie stanowi o konieczności wykazania operacji w deklaracji VAT. Szczegóły w wraz z przykładem liczbowym - w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Generalną zasadą w VAT jest, że zakup od podatnika unijnego towarów, które są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu (przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz), stanowi dla kupującego wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.

Gdzie jest miejsce opodatkowania dostawy towarów wraz z montażem

W przypadku dostawy towarów z ich montażem ustawodawca określił odrębne zasady opodatkowania. Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT w przypadku towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz, miejscem opodatkowania jest miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane. Dostawa taka w rozpatrywanym przypadku będzie zatem podlegała opodatkowaniu w Polsce.

Należy zwrócić uwagę również na to, że zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT podatnikami są również podmioty nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju. To polska spółka zobowiązana jest więc do rozliczenia dokonanej dostawy w składanej deklaracji VAT.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kiedy powstaje obowiązek opodatkowania wpłaconej zaliczki, gdy nie otrzymano faktury

Wątpliwości Czytelnika budzi obowiązek odrębnego opodatkowania wpłaconej zaliczki. Stanowisko w tej sprawie zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy. W interpretacji indywidualnej z 24 stycznia 2008 r. (nr ITPP1/443-590B/07/MM) stwierdza, że:

(...) Moment powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów ustawodawca uregulował w art. 19 powołanej ustawy. Zasada ogólna powstania obowiązku podatkowego, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1, została zawarta w ust. 1 wskazanego artykułu. Natomiast w ust. 11 tegoż artykułu zapisano, iż jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

W treści art. 19 ust. 20 cyt. ustawy wskazano, iż m.in. przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca.

Analiza opisanego stanu faktycznego w konfrontacji z powołanymi przepisami prowadzi do wniosku, że faktury, o których mowa w złożonym wniosku, nie dokumentują żadnych zdarzeń gospodarczych podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W efekcie ich wystawienie przez kontrahentów unijnych nie powoduje w Spółce powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten powstaje natomiast w dacie zapłaty zaliczki (uiszczenia przedpłaty). (...)

W rozpatrywanym przypadku, gdy przed dokonaniem dostawy polska spółka wpłaciła zaliczkę, obowiązek podatkowy w tej części powstaje w momencie zapłaty zaliczki. Konieczne będzie więc wystawienie faktury wewnętrznej przez polskiego nabywcę. W omawianej sytuacji spółka nie otrzymała faktury na wpłaconą zaliczkę, a więc przeliczenia dokonuje według kursu średniego NBP z dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli dnia przekazania zaliczki.

 

Według jakiego kursu przeliczyć dostawę towaru z montażem dla celów VAT

Zasady przeliczenia kwot zaliczki i dostawy towaru z montażem przedstawia poniższy schemat

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD

W kwietniu spółka zawarła umowę na dostawę przez niemieckiego kontrahenta części linii produkcyjnej. 15 kwietnia otrzymała dokument wzywający do zapłaty 15 000 euro zaliczki na poczet przyszłej dostawy. Zapłaty spółka dokonała 4 maja według kursu sprzedaży banku w wysokości 3,55/EUR (spółka nie posiada własnego rachunku walutowego).

W maju kontrahent dostarczył zamówione urządzenie, dokonując również jego montażu. Faktura w wysokości 49 000 euro została wystawiona 16 maja. Spółka dokonała jej zapłaty 26 maja, zakupując w tym celu walutę w banku według kursu sprzedaży 3,51/EUR.

Kurs średni NPB wynosił odpowiednio:

4 maja - 3,47/EUR,

15 maja - 3,49/EUR,

16 maja - 3,54/EUR.

1. Wpłata zaliczki na poczet dostawy urządzenia (15 000,00 x 3,55) = 53 250,00

Wn konto 202„Rozrachunki z dostawcami” 53 250,00 zł

Ma konto 131„Bieżący rachunek bankowy” 53 250,00 zł

2. Podatek VAT związany z dokonaną wpłatą (15 000,00 x 3,47) x 22% = 11 451,00

Wn konto 223„Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 11 451,00 zł

Ma konto 222„Rozliczenie podatku VAT należnego” 11 451,00 zł

3. Faktura dokumentująca całość dostawy i jej rozliczenie (49 000,00 x 3,49/EUR) = 171 010,00

a)

Wn konto 300„Rozliczenie zakupu” 171 010,00 zł

Ma konto 202„Rozrachunki z dostawcami” 171 010,00 zł

b)

Wn konto 081„Środki trwałe w budowie” 171 010,00 zł

Ma konto 300„Rozliczenie zakupu” 171 010,00 zł

4. Podatek VAT związany z pozostałą po potrąceniu zaliczki częścią dostawy (34 000,00 x 3,54) x 22% = 26 479,20

Wn konto 223„Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 26 479,20 zł

Ma konto 222„Rozliczenie podatku VAT należnego” 26 479,20 zł

5. Zapłata pozostałej kwoty zobowiązania (34 000,00 x 3,51) = 119 340,00

Wn konto 202„Rozrachunki z dostawcami” 119 340,00 zł

Ma konto 131„Bieżący rachunek bankowy” 119 340,00 zł

6. Różnica kursowa ujemna

Wn konto 081„Środki trwałe w budowie” 1 580,00 zł

Ma konto 202„Rozrachunki z dostawcami” 1 580,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 17 ust. 1 pkt 5, art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 74, poz. 444

• § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 97, poz. 970; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 249, poz. 1861

Izabela Grochola

główna księgowa w spółce z o.o.

Księgowość
Rośnie liczba niewypłacalnych firm Polsce w 2024 r. Tych co ogłosiły upadłość lub wszczęły restrukturyzację. Będzie rekord na koniec grudnia
17 paź 2024

Od początku 2024 roku do końca września niewypłacalność ogłosiło 4 465 polskich firm. Firma Coface, która co kwartał przygotowuje raport na ten temat, podkreśla, że to aż 95% wszystkich przedsiębiorstw, które podjęły działania insolwencyjne w 2023 roku. Do końca roku pozostały jeszcze 3 miesiące, a eksperci już dziś prognozują, że w grudniu liczba niewypłacalności osiągnie rekord i wyniesie 5 tysięcy. W których sektorach dynamika wzrostu była największa i jakie branże ucierpiały najbardziej?

Ryzykowne fakturowanie po wyroku TSUE. Prof. Modzelewski: Znalezienie fakturzystki może być bardzo trudne
17 paź 2024

Pomysł autorstwa Trybunału Sprawiedliwości UE, aby pracownik fizycznie wystawiający puste faktury w imieniu pracodawcy musiał zapłacić VAT z tych faktur, jest zapewne nie ostatnim kuriozum jurysdykcyjnym w jego historii – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Można oczywiście zrozumieć pogląd (który nie przyjął się w przypadku naszych sądów), że nie można obciążać na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT formalnego wystawcę tego dokumentu, gdy pracownik wystawiający fakturę jest oczywistym oszustem, który w sposób udowodniony fałszował te dokumenty; należy więc obciążyć go z tego tytułu. 

Biegły rewident i audyt finansowy: nowy kierunek studiów pod patronatem PIBR na Wydziale Zarządzania UŁ od 2024 r.
17 paź 2024

Kierunek Biegły rewident i audyt finansowy na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego to nowa propozycja edukacyjna dla osób pragnących pracować jako biegły rewident. Kierunek ten uzyskał patronat Polskiej Izby Biegłych Rewidentów (PIBR). Biegli rewidenci są cenionymi ekspertami, którzy nie tylko nadzorują i zarządzają, ale również często doradzają w sprawach biznesowych. Zawód biegłego rewidenta to zawód zaufania publicznego, chroniony prawnie i regulowany ustawowo - stanowi on potwierdzenie wiedzy i umiejętności, często jest także wymogiem koniecznym do zatrudnienia. 

Minister Finansów: UE jest potężnie niedoinwestowana; przegrywa wyścig technologiczny z USA i krajami Azji Pd-Wsch.
17 paź 2024

Europa (Unia Europejska) jest potężnie niedoinwestowana, a inwestycje są niezbędne, aby ożywić wzrost gospodarczy – powiedział 17 października 2024 r. minister finansów Andrzej Domański na Europejskim Forum Nowych Idei w Sopocie. Jego zdaniem brak wzrostu jest największą bolączką UE, tymczasem dla wielu decydentów UE jest on tylko "produkcją uboczną".

Podatek od garażu 2024/2025: Jakie zmiany od nowego roku?
16 paź 2024

Ile wynoszą stawki podatku od nieruchomości od garaży w 2024 roku a ile wyniosą w 2025 roku. Kilka dni temu Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która zakłada korzystne dla podatników zmiany w opodatkowaniu garaży podatkiem od nieruchomości. Co się zmieni od nowego roku?

Dopłaty do ubezpieczeń rolnych w 2025 r. W jakiej wysokości?
16 paź 2024

Wysokość dopłat z budżetu państwa do składek ubezpieczeń rolnych upraw i zwierząt w 2025 roku pozostanie na niezmienionym poziomie, czyli 65 proc. składki ubezpieczeniowej. Takie rozwiązanie zakłada projekt rozporządzenia, który został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Kiedy Twoja firma potrzebuje księgowego? To zależy od kilku spraw
16 paź 2024

Czy trzeba zatrudnić księgowego? To zależy od Twojej sytuacji. Jeśli masz proste sprawy finansowe – jedno źródło dochodu, brak skomplikowanych ulg – być może poradzisz sobie sam. Jednak gdy Twoje sprawy są nieco bardziej skomplikowane – wiele źródeł dochodu, własna firma, różne ulgi – księgowy będzie niezastąpiony. Pomoże Ci znaleźć najlepszą drogę, by uniknąć problemów z fiskusem.

Podatek od nieruchomości 2025: Zmiany już niemal pewne. Czego możemy się spodziewać?
17 paź 2024

Projekt zmian w podatku od nieruchomości, które mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2025 r., został 14 października 2024 r. przyjęty przez rząd i skierowany do Sejmu – w kształcie odpowiadającym tzw. wersji projektu 3.0. Z pewną rezerwą można przyjąć, że w tej właśnie formie podatnicy będą mierzyć się z tym podatkiem w nowym roku. Na jakie zmiany trzeba się przygotować?

Podatek od garaży do zmiany. Rząd przyjął projekt ustawy, który dotyczy opodatkowania podatkiem od nieruchomości
15 paź 2024

Rząd wprowadza nowe przepisy dotyczące opodatkowania podatkiem od nieruchomości garaży w budynkach mieszkalnych. W efekcie zmian wszystkie pomieszczenia przeznaczone do przechowywania pojazdów w budynkach mieszkalnych (niezajęte na działalność gospodarczą) będą opodatkowane jednakową stawką podatku.

Podatki 2025. Zmiany w podatku od nieruchomości, podatku rolnym, opłacie uzdrowiskowej i opłacie skarbowej
15 paź 2024

W dniu 14 października 2024 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej, przedłożony przez Ministra Finansów. Jak wskazuje rząd, ta nowelizacja ma charakter techniczny. Jej celem jest m.in. wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych przez doprecyzowanie przepisów ww. ustaw. Największe zmiany dotyczą podatku od nieruchomości. Nowe przepisy mają obowiązywać od początku 2025 roku.

pokaż więcej
Proszę czekać...