Podatek dochodowy od osób fizycznych rozliczany jest zasadniczo w systemie zaliczkowym. Do poboru zaliczek często zobowiązani są płatnicy tego podatku. Płatnik jest również często zobowiązany do rozliczenia zryczałtowanego podatku od różnych świadczeń. Konsekwencją tych obowiązków jest obowiązek sporządzenia przez płatników informacji podatkowych, które organom podatkowym oraz podatnikom pozwalają na weryfikację:
• wielkości przychodów uzyskanych w danym roku przez podatnika,
• prawidłowości ich rozliczenia.
Płatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych są:
• zakłady pracy, które są zobowiązane do obliczenia i poboru zaliczki na podatek od dochodów uzyskiwanych w tych zakładach pracy z tytułu: stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy, pracy nakładczej, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenie społecznego wypłacanych przez zakład pracy, udziału w nadwyżce bilansowej (dotyczy spółdzielni pracy),
• komornik, który przejął wypłatę wynagrodzeń pracowniczych,
• rolnicze spółdzielnie produkcyjne, które pobierają zaliczki od dokonywanych na rzecz członków spółdzielni lub ich domowników wypłat: dniówek obrachunkowych, udziału w dochodzie podzielnym spółdzielni, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego,
• organy rentowe, które pobierają zaliczki od wypłacanych emerytur i rent, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych oraz socjalnych,
• osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, które dokonują wypłaty emerytur i rent z zagranicy (w praktyce są to najczęściej banki) - od wypłacanych przez nie emerytur i rent,
• jednostki organizacyjne uczelni, placówki naukowe, zakłady pracy oraz inne jednostki organizacyjne - od wypłacanych przez nie stypendiów,
• organy zatrudnienia - od świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy,
• biura terenowe Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - od świadczeń wypłacanych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• areszty śledcze oraz zakłady karne - od należności za pracę przypadających tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,
• spółdzielnie - od oprocentowania wkładów pieniężnych członków spółdzielni, zaliczonego w ciężar kosztów spółdzielni,
• oddziały Wojskowej Agencji Mieszkaniowej - od wypłacanych żołnierzom świadczeń pieniężnych wynikających z przepisów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
• centrum integracji społecznej - od wypłacanych świadczeń integracyjnych i motywacyjnej premii integracyjnej, przyznanych na podstawie ustawy z 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U. Nr 122, poz. 1143 z późn.zm.),
• podmioty przyjmujące na praktykę absolwencką - od świadczeń pieniężnych wypłacanych z tytułu praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich,
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej - mają oni obowiązek pobierać zaliczki od dochodów wypłacanych osobom, które uzyskują za ich pośrednictwem przychody w ramach działalności wykonywanej osobiście oraz z praw autorskich i majątkowych.
Kiedy sporządzać informacje oraz jak prawidłowo wypełnić PIT-11, PIT-4R, PIT-8AR, PIT-8C, PIT-8C, IFT-1/IFT-1R przeczytasz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Roczne informacje PIT sporządzane przez płatników za 2010 r.
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1478
Grzegorz Ziółkowski
doradca podatkowy