Projekt nowelizacji powstał w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niekonstytucyjne zapisy, według których budżet państwa opłaca składki za rolników bez względu na ich faktyczne dochody. Na zmianę tych przepisów TK dał 15 miesięcy, czyli do 4 lutego 2012 r.
Propozycje zamieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia zakładają, że wysokość składki zdrowotnej jest zależna od dochodów. Ale na 2012 r. autorzy projektu zaproponowali przepisy przejściowe. W przyszłym roku wysokość składki zdrowotnej rolników i domowników w gospodarstwach wiejskich byłaby związana z powierzchnią gospodarstwa.
Według projektowanych przepisów, za rolnika, którego gospodarstwo wynosi mniej niż 6 ha przeliczeniowych, składkę zdrowotną będzie - jak dotąd - opłacał budżet. W gospodarstwach rolnych o powierzchni od 6 do 15 ha składkę opłacałby rolnik w wysokości 18 zł, a pozostałą część Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). Rolnik, który ma gospodarstwo 15-hektarowe i większe, będzie płacił 36 zł miesięcznie, a resztę dopłaci KRUS. Obciążenie w wysokości 36 zł jest porównywalne z faktycznym obciążeniem składką osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą - napisano w uzasadnieniu.
W styczniu 2012 r., czyli zanim ustawa zaczęłaby obowiązywać, składkę zdrowotną, którą określono na 155 mln zł 167 tys. 166 zł, zapłaci za rolników KRUS. Natomiast od 1 lutego do końca 2012 r. podstawa wymiaru tej składki wyniesie 33,4 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego.
W przypadku prowadzenia gospodarstwa specjalistycznego, tzw. działów specjalnych, a także dla osób pobierających emeryturę i rentę rolniczą, wysokość składek ma określić minister rolnictwa w rozporządzeniu.
Według resortu zdrowia, wprowadzenie rozwiązania docelowego (od 2013 r.) spowoduje zmniejszenie wydatków budżetu państwa na składki na ubezpieczenie zdrowotne rolników.
Ministerstwo Zdrowia przekazało projekt do konsultacji międzyresortowych i społecznych 8 grudnia. Resorty mają czas na ustosunkowanie się do projektu do 12 grudnia, organizacje społeczne - do 23 grudnia.
Projekt został przesłany do konsultacji związkom zawodowym rolników: Niezależnemu Samorządnemu Związkowi Zawodowemu Rolników Indywidualnych "Solidarność", Związkowi Zawodowemu Rolnictwa "Samoobrona" oraz Krajowemu Związkowi Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych. Zostanie on także skonsultowany z organizacjami pracodawców: Pracodawcami Rzeczypospolitej Polskiej, Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Związkiem Rzemiosła Polskiego, Business Centre Club.