Nowelizacja przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn doprecyzowała zakres zwolnienia odnoszącego się do nabycia gospodarstwa rolnego lub jego części. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) zwalnia się od podatku nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, pod warunkiem że w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy. Kolejny warunek to konieczność prowadzenia gospodarstwa przez nabywcę przez co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Definicja gospodarstwa
Ustawa nie definiuje pojęcia gospodarstwa rolnego, lecz odsyła wprost do postanowień przepisów ustawy o podatku rolnym (t.j. DzU. z 2006 r. nr 136, poz 969 z późn. zm.). Zgodnie z jej przepisami za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
Dla skorzystania ze zwolnienia od podatku nie jest konieczne nabycie gospodarstwa rolnego w całości. Wystarczy także nabyć jego część, a więc udział we współwłasności bądź też nieruchomość, która ze względów obszarowych nie może stanowić samodzielnie gospodarstwa rolnego, ale wejdzie w skład gospodarstwa rolnego nabywcy z chwilą jej nabycia.
Ważne!
Podatek od spadków i darowizn musi zapłacić nabywca, który nie jest właścicielem gospodarstwa rolnego, a który poprzez nabycie gruntu rolnego utworzy gospodarstwo rolne poprzez połączenie go z posiadanym już gruntem rolnym o obszarze poniżej 1ha
Trzeba spełnić warunki
Warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest konieczność prowadzenia nabytego gospodarstwa rolnego przez okres 5 lat, licząc od dnia jego nabycia. Konsekwencją zbycia nieruchomości objętej zwolnieniem, wyłączenia jej poza gospodarstwo rolne bądź zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego przed upływem 5 lat jest powstanie u nabywcy zobowiązania do zapłaty podatku według zasad ogólnych.
Zwolnienie nie obejmuje budynków mieszkalnych znajdujących się na nabywanej nieruchomości oraz niektórych innych budynków i urządzeń przeznaczonych na cele specjalistycznej produkcji rolnej. Ustawa przewiduje jednak inne zwolnienia, które mogą mieć wpływ na wysokość podatku. Przykładowo zwalnia z podatku nabywane przez rolnika pojazdy i maszyny rolnicze oraz budynki mieszkalne o powierzchni do 110 metrów kwadratowych.
JOLANTA NOWAK
Pracownik Izby Skarbowej w Poznaniu