Księgowi muszą pamiętać o odmiennych zasadach dokonywania amortyzacji dla celów podatkowych niż rachunkowych. W odróżnieniu od przepisów podatkowych, które nakazują rozpoczęcie amortyzacji w miesiącu następującym po miesiącu, w którym środek trwały wprowadzono do ewidencji, przepisy prawa bilansowego zezwalają na rozpoczęcie dokonywania odpisów już w miesiącu, w którym środek trwały został przyjęty do używania, lecz z pewnością nie później niż w miesiącu, w którym środek trwały po raz pierwszy wygenerował dla przedsiębiorstwa korzyści ekonomiczne związane z jego posiadaniem. Amortyzację dla celów bilansowych reguluje przede wszystkim art. 32 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
Rozpoczęcie amortyzacji
Aneta Parafiniuk, menedżer w dziale audytu TPA Horwath Horodko Audit, zwraca uwagę na konieczność dotrzymywania tego terminu szczególnie w przypadku środków trwałych o dużej wartości. W praktyce bowiem spotkała się z sytuacją, w której dokument przyjęcia budowli do używania OT - pochodził z sierpnia i od tego momentu spółka naliczała amortyzację bilansową. Natomiast po rozmowach z pracownikami i zarządem okazało się, że w rzeczywistości budynek był użytkowany już w styczniu. Z punku widzenia audytora powstał więc problem, gdyż zgodnie z ustawą o rachunkowości rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż w momencie przyjęcia do używania.
Spełnianie warunków
W podanym przykładzie rozpoczęcie używania nastąpiło w styczniu, nie zostały jednak spełnione wymogi formalne (wystawienie dokumentu przyjęcia środka trwałego do używania - OT). Już w styczniu po faktycznym (a nie formalnym) przyjęciu do użytkowania środek trwały zaczął generować przychody, w związku z tym zgodnie z zasadą współmierności koszty w postaci amortyzacji powinny być rozpoznawane począwszy od stycznia.
- Moim zdaniem amortyzacja powinna być naliczana właśnie od tego momentu - twierdzi rozmówczyni.
Wyjaśnia, że w praktyce nie miałoby to znaczenia, gdyby środek trwały miał stosunkowo małą wartość. Miesięczna amortyzacja budowli o wielomilionowej wartości jest wartością istotną, a jej nieuwzględnienie wpłynęłoby na wynik finansowy spółki, który byłby zawyżony.
AGNIESZKA POKOJSKA