Podatkowe Grupy Kapitałowe - zmiany w ramach Polskiego Ładu

Czym jest Podatkowa Grupa Kapitałowa?

Prowadzenie działalności gospodarczej w formie podatkowej grupy kapitałowej jest atrakcyjnym modelem biznesowym, którego zaletą jest możliwość wspólnego rozliczania dochodów i strat przez spółki wchodzące w skład grupy. Obecnie PGK mogą teraz utworzyć spółki kapitałowe, których przeciętna wysokość kapitału zakładowego wynosi 500 tys. zł.

Podatkowa Grupa Kapitałowa (PGK) może być odrębnym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych na zasadach określonych w art. 1a ustawy o CIT. Przepis ten definiuje PGK jako grupę co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych.

PGK - aktualne wymogi prawne

Aktualnie w polskim systemie podatkowym PGK może być podatnikiem CIT, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

1) podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć wyłącznie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:

a) przeciętny kapitał zakładowy, określony w sposób, o którym mowa w ust. 2b, przypadający na każdą z tych spółek, jest nie niższy niż 500 000 zł,

b) jedna ze spółek, zwana dalej „spółką dominującą”, posiada bezpośredni 75% udział w kapitale zakładowym lub w tej części kapitału zakładowego pozostałych spółek, zwanych dalej „spółkami zależnymi”, która na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji nie została nieodpłatnie lub na zasadach preferencyjnych nabyta przez pracowników, rolników lub rybaków albo która nie stanowi rezerwy mienia Skarbu Państwa na cele reprywatyzacji,

c) spółki zależne nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym innych spółek tworzących tę grupę,

d) w spółkach tych nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa;

2) umowa o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej, zwana dalej „umową”:

a) została zawarta przez spółkę dominującą i spółki zależne, w formie aktu notarialnego, na okres co najmniej 3 lat podatkowych,

b) została zarejestrowana przez naczelnika urzędu skarbowego;

3) po utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej spółki tworzące tę grupę spełniają warunki wymienione w pkt 1 lit. a–c, a ponadto:

a) nie korzystają ze zwolnień podatkowych określonych w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a oraz ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw,

b) w przypadku dokonania transakcji kontrolowanej w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 6 z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4, niewchodzącymi w skład podatkowej grupy kapitałowej, nie ustalają lub nie narzucają warunków różniących się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3;

4) podatkowa grupa kapitałowa osiągnie za każdy rok podatkowy udział dochodów, określonych zgodnie z art. 7 ust. 1, w przychodach – w wysokości co najmniej 2%.

Warunek określony w pkt 1 lit. d uważa się za spełniony również wtedy, gdy spółka po przystąpieniu do podatkowej grupy kapitałowej dokona korekty deklaracji podatkowej i ureguluje tę zaległość wraz z należnymi odsetkami w terminie 14 dni od dnia złożenia korekty deklaracji albo w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji organu pierwszej instancji, określającej wysokość zobowiązania, ureguluje tę zaległość wraz z należnymi odsetkami.

Wartość kapitału zakładowego, o której mowa w pkt 1 lit. a, określa się bez uwzględnienia tej części tego kapitału, jaka nie została na ten kapitał faktycznie przekazana lub jaka została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek (kredytów) oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek (kredytów), przysługującymi udziałowcom (akcjonariuszom) wobec tej spółki, a także wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a–16m.

Ponadto w art. 1a ustawy o CIT określono w szczególności:
- co powinna zawierać umowa o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej;
- zasady zgłoszenia tej umowy do naczelnika urzędu skarbowego;
- zasady rozliczania podatku dochodowego przez PGK;
- zasady zgłaszania zmian podmiotowych i kapitałowych w PGK;
- zasady przedłużenia okresu funkcjonowania PGK;
- zasady rozliczeń po utracie statusu PGK;

Zmiany w PGK w ramach Polskiego Ładu - co proponuje Ministerstwo Finansów

Minimalny kapitał zakładowy

Podatkową grupę kapitałową mogą teraz utworzyć spółki kapitałowe, których przeciętna wysokość kapitału zakładowego wynosi pół miliona zł. MF proponuje zmniejszenie tej wartości o połowę, do 250 tys. zł. Dzięki temu możliwość założenia grupy podatkowej będzie otwarta dla mniejszych podmiotów.

Powiązania spółek

Aktualnie spółki zależne wchodzące w skład PGK nie mogą posiadać udziału w innych spółkach zależnych tworzących PGK. Ministerstwo Finansów chce zlikwidować ten warunek. Chce również dopuścić połączenia, przekształcenia oraz podziały spółek w grupie. Pozostawiony ma zostać jedynie warunek, że w wyniku takich przekształceń w grupie pozostać muszą przynajmniej dwie spółki.

Warunek rentowności

PGK musi teraz osiągać rentowność na poziomie 2% udziału dochodu w przychodach. Jej brak skutkuje automatyczną utratą przez nią statusu podatnika. Ministerstwo Finansów proponuje całkowite zlikwidowanie tego warunku. Zdaniem MF jest to odpowiedź na wyzwania, które stanęły przed PGK w trakcie epidemii, kiedy trudno było zagwarantować osiągnięcie takiego poziomu.

Rozliczanie Strat

Spółki, które tworzą PGK nie mogą rozliczać strat, które zakumulowały przed wejściem do Grupy. Ministerstwo Finansów proponuje otwarcie im takiej możliwości, ale tylko z własnym dochodem, który samodzielnie osiągnęły w trakcie trwania w PGK.

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Ministerstwo Finansów nie wskazało planowanego terminu wejścia w życie zmian dot. PGK. Możliwe więc, że stanie się to albo od początku 2022 roku, albo w trakcie 2022 roku.

PGK VAT (Grupy VAT)

Ministerstwo Finansów planuje też stworzenie możliwości wspólnego rozliczania VAT przez spółki wchodzące w skład PGK - już od stycznia 2022 roku. Spółki należące do PGK VAT nie musiały w transakcjach między sobą rozliczać VAT-u. Żeby nie musiały sobie wzajemnie wystawiać faktur i składać oddzielnie JPK. MF planuje aby w Grupach VAT nie było limitu minimalnej wysokości kapitału zakładowego, a kryterium udziałowe zostanie ustalone na poziomie 50% (a nie tak jak w Grupach CIT 75%). Więcej na ten temat: Polski Ład. Tworzenie Grup VAT.

oprac. Paweł Huczko