Projekt ustawy dotyczący programu „Aktywny rodzic” (babciowe) zakłada wprowadzenie do systemu prawnego trzech nowych świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu i rozwoju małego dziecka: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” oraz „aktywnie w domu”.
- „Aktywny rodzic” (babciowe) - założenia programu
- Świadczenie „aktywni rodzice w pracy”
- Świadczenie „aktywnie w żłobku”
- Świadczenie „aktywnie w domu”
- Kiedy program "Aktywny rodzic" wejdzie w życie?
„Aktywny rodzic” (babciowe) - założenia programu
Co zawiera projekt ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu małego dziecka „Aktywny rodzic” (babciowe), przyjęty przez rząd 9 kwietnia?
Ustawodawca informuje, że projekt ustawy będzie częścią programu „Aktywny Rodzic” – systemowej strategii wspierania rodziców w łączeniu ról zawodowych z rolami rodzicielskimi. Projektowana ustawa stanowi kompleksowe podejście do wspierania rodziców dzieci w tzw. wieku żłobkowym, zapewniając im różnorodne formy wsparcia w zależności od ich potrzeb i sytuacji życiowej.
Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu i rozwoju małego dziecka: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” oraz „aktywnie w domu”.
Świadczenie „aktywni rodzice w pracy”
Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” jest kierowane do aktywnych zawodowo rodziców dziecka w wieku od 12 do 35 miesiąca życia. W ustawie zdefiniowana zostanie aktywność zawodowa, której poziom/rodzaj będzie uprawniał do otrzymywania ww. świadczenia. Świadczenie to będzie przysługiwać w wysokości 1500 zł miesięcznie przez okres 24 miesięcy od 12 do 35 miesiąca życia dziecka. Od rodziców będzie zależało na co przeznaczą te środki – będą mogli np. sfinansować z nich opiekę sprawowaną przez babcię (w tym emerytkę) na podstawie umowy uaktywniającej (to jest umowy zawieranej z nianią). W przypadku wykorzystania przez rodziców umowy uaktywniającej, składki od tej umowy będą dodatkowo finansowane. Pozwoli to na dokonywanie corocznej waloryzacji wysokości emerytury osoby zatrudnianej na te umowę. Jest to szczególnie istotne dla osób w wieku emerytalnym.
Świadczenie „aktywnie w żłobku”
Zamiast funkcjonującego obecnie dofinansowania w wysokości do 400 zł do opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna wprowadzone zostanie świadczenie „aktywnie w żłobku”. Świadczenie to wynosić będzie 1500 zł, nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzic ponosi za pobyt dziecka w instytucji opieki.
Świadczenie „aktywnie w domu”
Świadczenie „aktywnie w domu” będzie stanowiło wsparcie dla rodziców dzieci w wieku od 12 do 35 miesiąca życia, którzy nie będą uprawnieni lub z własnej woli nie zdecydują się na skorzystanie z dwóch wyżej opisanych świadczeń. Będzie to w szczególności dotyczyć sytuacji, gdy rodzice pozostaną nieaktywni zawodowo i nie będą mogli uzyskać prawa do świadczenia „aktywni rodzice w pracy” lub ich dziecko nie będzie uczęszczało do instytucji opieki i nie będą mogli pobierać świadczenia „aktywnie w żłobku”. Świadczenie „aktywnie w domu” będzie przysługiwało na analogicznych zasadach, jak obecnie funkcjonujący rodzinny kapitał opiekuńczy, z tą różnicą, że świadczenie „aktywnie w domu” będzie można uzyskać na każde, w tym na pierwsze i jedyne dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca życia oraz świadczenie „aktywnie w domu” będzie przysługiwało wyłącznie w wysokości 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące (nie będzie możliwości pobierania świadczenia w wysokości 1000 zł przez 12 miesięcy, jak ma to miejsce w przypadku rodzinnego kapitału opiekuńczego). Wprowadzenie świadczenia „aktywnie w domu” skutkuje koniecznością uchylenia dotychczas obowiązującej ustawy z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz. U. z 2023 r. poz. 883).
Rodzic będzie miał możliwość, w miarę potrzeb i indywidualnej sytuacji, zmiany, nawet wielokrotnej, jednego świadczenia na inne. Przy czym na to samo dziecko, za dany miesiąc, może być pobierane tylko jedno świadczenie wspierające rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu i rozwoju małego dziecka.
Kiedy program "Aktywny rodzic" wejdzie w życie?
Projektem ustawy w sprawie programu "Aktywny rodzic" rząd przyjął we wtorek 9 kwietnia br. Za opracowanie projektu odpowiada wiceministra rodziny Aleksandra Gajewska.
Ustawa wprowadzająca nowe świadczenia dla rodziców przewidziane w programie "Aktywny rodzic" ("babciowe") ma wejść w życie 1 października 2024 roku.