Nie zawiesiłam działalności gospodarczej i po ustaleniu prawa do emerytury nadal chcę ją prowadzić. Czy dla prawa do wcześniejszej emerytury ma znaczenie, od jakiej kwoty są opłacane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z umowy o pracę (w tym przypadku z umowy o pracę 500 zł, a z działalności około 1600 zł)? Czy przy ustalaniu prawa do emerytury ma znaczenie, że przez cały czas będę opłacała składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z działalności gospodarczej? Czy mogę złożyć wniosek o przyznanie prawa do emerytury przed rozwiązaniem umowy o pracę i po jej rozwiązaniu dostarczyć do ZUS świadectwo pracy? Czy też wniosek o emeryturę mogę złożyć dopiero po rozwiązaniu umowy o pracę?
RADA
Wniosek o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury pracowniczej musi Pani złożyć przed rozwiązaniem umowy o pracę. Dla przyznania wcześniejszej emerytury nie ma znaczenia, że z umowy o pracę opłaca Pani składki na ubezpieczenie emerytalne od podstawy wymiaru 500 zł. Na prawo do emerytury nie ma również wypływu to, że równocześnie prowadzi Pani działalność gospodarczą. Może Pani ją nadal prowadzić po rozwiązaniu stosunku pracy. Jeżeli jest Pani członkiem otwartego funduszu emerytalnego, wypełniając wniosek o emeryturę, musi Pani złożyć do ZUS wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa.
UZASADNIENIE
Jeżeli złoży Pani wniosek o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury pracowniczej po rozwiązaniu stosunku pracy, to nie będzie Pani miała prawa do tej emerytury. Pani ostatnim ubezpieczeniem przed złożeniem wniosku o emeryturę nie będzie ubezpieczenie pracownicze, tylko działalność gospodarcza. Nie będzie miało znaczenia to, że spełniła Pani warunek podlegania ubezpieczeniu pracowniczemu przez co najmniej 6 miesięcy w okresie ostatnich 24 miesięcy ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
Prawo do wcześniejszej emerytury pracowniczej przysługuje kobiecie urodzonej po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r., jeżeli (łącznie):
• nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyła wniosek do ZUS o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa oraz
• spełni warunki do uzyskania emerytury (dotyczące stażu, wieku, a w niektórych przypadkach powstania całkowitej niezdolności do pracy) nie później niż do 31 grudnia 2008 r.
Kobieta, która nie ukończyła 60 lat, może przejść na emeryturę po ukończeniu 55 lat, jeżeli ma co najmniej 30-letni okres składkowy i nieskładkowy albo ma co najmniej 20-letni okres składkowy i nieskładkowy i została uznana za całkowicie niezdolną do pracy.
Wcześniejsza emerytura pracownicza przysługuje kobiecie, jeżeli:
• ostatnio, przed zgłoszeniem wniosku, była pracownikiem oraz
• w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom społecznym pozostawała w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy. Tego warunku nie musi spełniać osoba, która w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę była uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Warunek pozostawania ostatnio w ubezpieczeniu pracowniczym, nie jest wymagany od kobiety, która udowodniła okres ubezpieczenia pracowniczego w wymiarze koniecznym do przyznania wcześniejszej emerytury pracowniczej (30 lat lub 20 lat w przypadku całkowitej niezdolności do pracy).
WAŻNE!
Warunek pozostawania ostatnio w ubezpieczeniu pracowniczym, nie jest wymagany od kobiety, która udowodniła okres ubezpieczenia pracowniczego w wymiarze koniecznym do przyznania wcześniejszej emerytury pracowniczej (30 lat lub 20 lat w przypadku całkowitej niezdolności do pracy).
Pani ma wymagany ponad 30-letni okres składkowy i nieskładkowy i ukończyła 55 lat. Oznacza to, że przed 31 grudnia 2008 r. spełni Pani wszystkie warunki do przyznania wcześniejszej emerytury pracowniczej.
Nie udokumentowała Pani 30 lat ubezpieczenia pracowniczego, dlatego do przyznania prawa do wcześniejszej emerytury musi Pani udokumentować okres pozostawania ostatnio w ubezpieczeniu pracowniczym, i to przez co najmniej 6 miesięcy w okresie ostatnich 24 miesięcy ubezpieczenia społecznego lub ubezpieczeń społecznych. Jest Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę i z tego tytułu podlega Pani obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jeżeli wniosek o wcześniejszą emeryturę pracowniczą złoży Pani, będąc zatrudnioną w ramach stosunku pracy, to spełni Pani również warunek bycia ostatnio pracownikiem. Dołączenie przez Panią świadectwa pracy po rozwiązaniu stosunku pracy będzie skutkować podjęciem przez ZUS wypłaty emerytury.
Jednocześnie prowadzi Pani działalność gospodarczą i z tego tytułu podlega również obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wynagrodzenie z umowy o pracę jest niższe od minimalnej płacy, dlatego musi Pani opłacać składki na ubezpieczenia społeczne również z działalności. Gdyby złożyła Pani wniosek o emeryturę po rozwiązaniu stosunku pracy, to ZUS odmówiłby prawa do wcześniejszej emerytury pracowniczej, ponieważ ostatnim ubezpieczeniem byłoby ubezpieczenie z tytułu działalności.
Kolejny warunek uprawniający do wcześniejszej emerytury pracowniczej to nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego. Jeżeli jednak przystąpiła Pani do OFE, to ubiegając się o emeryturę, powinna Pani dodatkowo złożyć do ZUS wniosek o przekazanie składek zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa.
• art. 46 w związku z art. 29, art. 103 ust. 2a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 67, poz. 411
Łukasz Rafalski
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych