ZUS przypomina, że każdy, kto w 2024 r. prowadził pozarolniczą działalność i podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz był opodatkowany podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym - musi rozliczyć w skali roku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Należy to zrobić w dokumencie ZUS DRA lub ZUS RCA za kwiecień 2025 r., a termin minie 20 maja. Do tego dnia trzeba uiścić ewentualną niedopłatę.
- Rozliczenie roczne składki zdrowotnej w ZUS DRA lub ZUS RCA. Kogo dotyczy ten obowiązek
- Kto nie musi składać rocznego rozliczenia składki zdrowotnej
- Najpierw trzeba uzupełnić brakujące miesięczne dokumenty rozliczeniowe, a dopiero potem złożyć rozliczenie roczne.
- Niedopłatę trzeba zapłacić do 20 maja
- Gdy jest nadpłata, trzeba złożyć wniosek RZS-R do 2 czerwca. ZUS zwróci pieniądze do 1 sierpnia
- Kalkulator składki zdrowotnej
- Korekta składki zdrowotnej
- Pomoc ZUS
Rozliczenie roczne składki zdrowotnej w ZUS DRA lub ZUS RCA. Kogo dotyczy ten obowiązek
Rozliczenie roczne pozwala ustalić kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za dany rok na podstawie osiągniętych w nim przychodów lub dochodów. Przedsiębiorcy robią je w dokumencie za kwiecień 2025 r.:
- w ZUS DRA (blok XII), jeżeli prowadzą działalność gospodarczą jednoosobowo lub
- w ZUS RCA (blok III.F), jeżeli opłacają składki za pracowników lub zleceniobiorców.
Obowiązek ten dotyczy osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które w ubiegłym roku podlegały ubezpieczeniu zdrowotnemu i były opodatkowane na zasadach ogólnych (skala podatkowa lub podatek liniowy) albo w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Rozliczenie pozwala ustalić kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za dany rok na podstawie osiągniętych w nim przychodów lub dochodów.
Obowiązek przekazania rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne za ubiegły rok dotyczy nie tylko przedsiębiorców, którzy obecnie prowadzą firmę, lecz również osób, które w zeszłym roku zawiesiły lub zakończyły działalność, a podlegały w nim ubezpieczeniu zdrowotnemu choćby przez jeden dzień. Roczne rozliczenie musi również sporządzić płatnik składek, który rozpoczął działalność od stycznia 2025 r. i opłaca podatek na zasadach ogólnych.
Kto nie musi składać rocznego rozliczenia składki zdrowotnej
Osoby, które miały zawieszoną działalność przez cały 2024 rok, nie muszą składać rocznego rozliczenia składki zdrowotnej. Wyjątkiem są sytuacje, gdy działalność została wznowiona w styczniu 2025 r., a przedsiębiorca rozlicza się na zasadach ogólnych – wtedy trzeba złożyć rozliczenie za 2024 rok, żeby ustalić składkę zdrowotną za styczeń 2025 r.
Najpierw trzeba uzupełnić brakujące miesięczne dokumenty rozliczeniowe, a dopiero potem złożyć rozliczenie roczne.
Zanim przedsiębiorca prześle roczne podsumowanie, powinien sprawdzić, czy przekazał dokumenty rozliczeniowe za wszystkie miesiące roku kalendarzowego (od stycznia do grudnia 2024 r.) – jeśli płaci podatek w formie ryczałtu lub roku składkowego (od lutego 2024 r. do stycznia 2025 r.) – jeśli opłaca podatek na zasadach ogólnych. W pierwszej kolejności trzeba uzupełnić brakujące dokumenty, a dopiero potem złożyć rozliczenie roczne.
Niedopłatę trzeba zapłacić do 20 maja
Ustalona roczna składka zdrowotna może być niższa lub wyższa od sumy składek opłaconych w poszczególnych miesiącach 2024 r. Jeżeli płatnik opłacił niższą składkę niż ustalona, to różnicę musi uregulować wraz ze składką za kwiecień 2024 roku, czyli do 20 maja.
Gdy jest nadpłata, trzeba złożyć wniosek RZS-R do 2 czerwca. ZUS zwróci pieniądze do 1 sierpnia
Jeżeli natomiast płatnik opłacił wyższą składkę to otrzyma jej zwrot. Warunkiem jest, aby nie miał zaległości w opłacaniu składek ani nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Wniosek o zwrot nadpłaty (RZS-R) zostanie automatycznie utworzony i udostępniony na profilu płatnika na PUE/eZUS. Wniosek będzie dostępny w widoku „Dokumenty i wiadomości”, w sekcji „Dokumenty robocze”. Trzeba go zweryfikować, podpisać i odesłać za pośrednictwem PUE/eZUS najpóźniej do 2 czerwca. Następnie ZUS przekaże środki na wskazany we wniosku rachunek bankowy do 1 sierpnia. Jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty, ZUS rozliczy ją najpóźniej do końca 2025 roku.
Kalkulator składki zdrowotnej
Na stronie internetowej ZUS dostępny jest kalkulator rocznej podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Pomoże on w obliczeniach osobom, które będą składać papierowe dokumenty.
Korekta składki zdrowotnej
Przedsiębiorca, który chce skorygować wysokość składki za ubiegły rok, może złożyć dokumenty korygujące najpóźniej do dnia, w którym złoży wniosek o zwrot nadpłaty, a w pozostałych przypadkach do 1 lipca 2024 r.
Pomoc ZUS
Płatnicy mogą otrzymać pomoc podczas e-wizyty, w Centrum Kontaktu Klientów ZUS pod numerem telefonu 22 560 16 00 lub e-mailem cot@zus.pl oraz u doradcy płatnika w każdej placówce ZUS.
Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 146).
Więcej informacji z ZUS dot. rocznego rozliczenia składki zdrowotnej: Roczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność gospodarczą