Każdy przedsiębiorca, w sytuacjach określonych przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, może zawiesić prowadzoną działalność gospodarczą na okres od jednego do 24 miesięcy. W tym czasie zasadniczo nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Przysługuje mu natomiast prawo m.in. do:
1) wykonywania wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
2) przyjmowania należności lub regulowania zobowiązań powstałych przed datą zawieszenia działalności gospodarczej,
3) zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia.
Musi ponadto wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa.
Czynny podatnik VAT, który zawiesił działalność gospodarczą na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, nie ma zasadniczo obowiązku składania deklaracji VAT za te okresy rozliczeniowe, których zawieszenie dotyczy. Zezwala mu na to przepis art. 99 ust. 7a ustawy o VAT. Żaden z przepisów ustawy nie zakazuje natomiast składania deklaracji VAT w okresie zawieszenia działalności z wykazywanymi w nich kwotami podatku naliczonego od ponoszonych w tym okresie kosztów, np. związanych z utrzymaniem siedziby, zapłatą raty leasingowej za samochód.
Powyższe zwolnienie ze składania deklaracji nie dotyczy natomiast:
1) podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE, zgodnie z art. 97 ustawy o VAT,
2) podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
3) podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikiem,
4) okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego,
5) okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
Z analizy powyższych regulacji wynika zatem, że firma ma prawo do sprzedaży komputera w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej, który stanowi jej środek trwały lub wyposażenie, niezależnie od tego, czy korzysta z prawa do nieskładania deklaracji VAT w okresie zawieszenia, czy nie. W takiej sytuacji firma będzie miała obowiązek opodatkowania i udokumentowania tej transakcji na zasadach ogólnych. Zobowiązana będzie również do złożenia deklaracji VAT za okres rozliczeniowy, w którym powstanie obowiązek podatkowy od sprzedaży komputera.
PRZYKŁAD
Firma prowadzona przez osobę fizyczną zawiesiła działalność gospodarczą z dniem 1 lipca 2010 r. Od tego momentu nie składa deklaracji VAT. W listopadzie sprzedała komputer stanowiący wyposażenie firmy za kwotę 1830 zł, w tym VAT 330 zł. W związku z tym złożyła deklarację za listopad, wykazując w niej odpowiednio: obrót w kwocie 1500 zł (poz. 29) i należny VAT - 330 zł (poz. 30).
Omawiana sytuacji nie będzie wskazywała jednak na to, że firma wznowiła działalność. Okres zawieszenia działalności będzie trwał nadal. Natomiast złożenie deklaracji za okres dokonania sprzedaży komputera należy potraktować jako zdarzenie sporadyczne i stanowiące wypełnienie ustawowego obowiązku wynikającego z art. 99 ust. 7b pkt 5 ustawy.
Podsumowując, w trakcie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo do sprzedaży środków trwałych oraz wyposażenia. Należy wówczas opodatkować i udokumentować ich sprzedaż na zasadach ogólnych oraz złożyć deklarację VAT za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy od dokonanej transakcji.
Anna Potocka
Podstawa prawna:
• art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 19 ust. 1 i 4, art. 99 ust. 7a i 7b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.),
• art. 14a ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn.zm.).