Podatnik

Podmiotowość podatników akcyzy z tytułu obowiązku podatkowego drugiego stopnia jest przedmiotem daleko idących kontrowersji, zresztą z wielu powodów – pisze profesor Witold Modzelewski.

Podmiotowość podatkowa należy od zawsze do najistotniejszych problemów praktycznych oraz teoretycznych prawa podatkowego. Przecież każdy, do kogo jest adresowane prawo podatkowe, musi w pierwszej kolejności odpowiedzieć na pytanie, czy jest podatnikiem lub innym podmiotem danego podatku, bo jeżeli nie jest, to nie trzeba zawracać sobie głowy tym podatkiem.

Wniosek o sprostowanie decyzji podatkowej. Ustawodawca przewidział, że nawet w oficjalnych dokumentach i decyzjach mogą pojawić się błędy. Instytucją, która ma pomagać podatnikom w takich trudnych sytuacjach, jest możliwość sprostowania decyzji podatkowej. Jak złożyć wniosek o sprostowanie decyzji podatkowej? Na jakich podstawach prawnych oprzeć wniosek? Jaki termin obowiązuje podatników oraz na jakie warunki należy zwrócić uwagę?

Umówienie wizyty w urzędzie skarbowym. W listopadzie 2021 roku uruchomiona została usługa Krajowej Administracji Skarbowej umawiania online wizyt w urzędzie skarbowym. Do tej pory w ten sposób umówiono już ok. 2 mln 560 tys. wizyt podatników w urzędach skarbowych. Dziennie umawianych jest blisko 21 tys. spotkań, a średni czas obsługi podatnika wynosi 13 minut. Szybko przybywa wizyt umawianych internetowo, a najczęstszym powodem przyjścia do urzędu są sprawy związane z podatkami majątkowymi i uzyskaniem zaświadczeń.

Podatkowa grupa kapitałowa (PGK). Ustawa o CIT przewiduje, że PGK składa się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego, spełniających określone w ustawie warunki w zakresie powiązań kapitałowych, kapitału zakładowego i zaległości podatkowych.

Rezydencja podatkowa PIT. Resort finansów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące rezydencji podatkowej oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych w Polsce. Jakie są kryteria ustalania rezydencji podatkowej i na czym one polegają?

Zwalczanie luki VAT. Dane pokazują, że luka VAT w Polsce sukcesywnie się zmniejsza, ale w walce o uszczelnianie systemu nierzadko rykoszetem dostaje też uczciwy biznes. Jedną z głośnych medialnie spraw jest przypadek gliwickiej spółki Marketing, której urząd skarbowy od dwóch lat wstrzymuje zwrot podatku VAT na kwotę blisko 17 mln zł, choć kolejne postępowania nie wykazały żadnych nieprawidłowości. W efekcie firma zaczęła mieć problemy z płynnością finansową i musiała wstrzymać działalność, a w tej chwili jest już na skraju bankructwa. Podobne sprawy dość często trafiają do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Kontrola podatkowa. Organy kontrolne są coraz bardziej skuteczne w wykrywaniu nieprawidłowości, a zmniejszenie wpływów z kontroli w 2020 r. to wynik pandemii - ocenili 20 kwietnia 2021 r. podczas webinarium poświęconego zagadnieniom ryzyka w sprawach podatkowych eksperci firmy Deloitte.

Samofakturowanie to jedna z możliwości dokumentowania sprzedaży towarów i usług. Na czym polega i kto może stosować? Jak wystawiać korektę i duplikat faktury w procesie samofakturowania? Jak numerować faktury? Jak uwzględniać w JPK_VAT?

Wniosek o umorzenie zaległości podatkowej. Zdarzają się sytuacje bardzo wyjątkowe, kiedy podatnicy mimo najszczerszych chęci i bardzo ciężkiej pracy, nie są w stanie uregulować swoich zobowiązań podatkowych. Powstaje zaległość, która może się powiększać. Ustawodawca przewidział jednak pewne konkretne przypadki, kiedy podatnicy mogą skorzystać z instytucji tak zwanego umorzenia zaległości podatkowej. Komu ona przysługuje? Jak z niej skorzystać? Wreszcie - jak przygotować wniosek o umorzenie zaległości podatkowej?

Odwołanie od decyzji podatkowej. Jedną z kluczowych zasad postępowania administracyjnego jest zasada dwuinstancyjności, wyrażona wprost w art. 15 k.p.a., gdzie ustawodawca stwierdził, że postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Przechodząc na grunt przepisów stricte podatkowych, w art. 220 Ordynacji podatkowej ustawodawca potwierdził, że od decyzji organu podatkowego (decyzja pierwszej instancji) służy odwołanie. Istota tego rozwiązania polega na możliwości skorzystania z dwukrotnego rozpatrzenia tej samej sprawy i wydania rozstrzygnięcia przez dwa różne organy. Wiedząc o tym uprawnieniu strona, która nie zgadza się z treścią wydanej wobec niej decyzji podatkowej, może więc wnieść odwołanie. Jak prawidłowo przygotować taki dokument? Na co zwrócić uwagę? Gdzie szukać informacji oraz wskazówek?

Kwota zmniejszająca podatek 2021. Którzy podatnicy mogą uwzględniać kwotę zmniejszającą podatek? Jaka jest jej wysokość w 2021 r.? Jak stosować kwotę zmniejszającą podatek w zeznaniu rocznym i przy obliczaniu zaliczek na podatek?

Przyjazny urząd skarbowy a ujawnienie informacji. Coraz częściej wszelkie podejmowane względem obywateli działania organy państwa tłumaczą koniecznością zwiększenia ich bezpieczeństwa w czasie pandemii COVID-19. Ostatnio urzędnicy skarbówki zaczęli intensywnie dzwonić do podatników pod pretekstem szybszego i właśnie bezpieczniejszego załatwienia sprawy. Podatnicy powinni jednak podczas takich rozmów bardzo uważać.

Umorzenia zaległości podatkowej. W wyjątkowych sytuacjach podatnicy mogą wnioskować o umorzenie zaległości podatkowych. Czym jest takie umorzenie? I dlaczego zależy od interesu publicznego?

Zwolnienia z egzekucji administracyjnej. Postępowanie egzekucyjne w administracji jest jednym z najtrudniejszych z momentów, z którymi musi mierzyć się dłużnik-podatnik, dłużnik-płatnik, czy inni dłużnicy zalegający z tzw. należnościami publicznoprawnymi. Oprócz podatków w tym postępowaniu egzekwuje się także np. grzywny, kary nakładane przez organy administracyjne, czy składki na ubezpieczenia społeczne. W trakcie egzekucji administracyjnej z zasady nie ma już możliwości walki merytorycznej z podstawami swojego obciążenia finansowego. Nie oznacza to jednak, że nie ma żadnych praw. Jak podkreśla doktryna oraz orzecznictwo – nawet w ostatnim (egzekucyjnym) stadium ściągalności zobowiązań, dłużnik ma pewne prawa. Jednym z nich, są tak zwane zwolnienia z egzekucji administracyjnej. Czym są? Jak funkcjonują?

We wrześniu 2020 roku zapadło bardzo ciekawe rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Sąd decydował o możliwości udzielenia ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych (umorzenie zaległości podatkowych), ze względu na sytuację indywidualną podatnika. Jako aktualną tezę tego wyroku wskazywane jest zdanie: "Wywiązanie się z obowiązków podatkowych nie może niweczyć innej zasady - uwzględnienia dobra rodziny i pomocy dla rodzin znajdujących się trudnej sytuacji materialnej." Czyżby czekało nas ocieplenie podejścia do podatników? Czy możliwe, że organy podatkowe pokażą bardziej „ludzkie oblicze”?

Określenie podatnika podatku od nieruchomości może nastręczać trudności porównywalne do tych, które wiążą się ze wskazaniem przedmiotu opodatkowania tym podatkiem. Sytuacja jest szczególnie nieprzejrzysta, gdy mówimy o podmiotach, które łączy umowa o ustanowienie służebności przesyłu.

W trakcie kontroli podatkowej przeprowadzanej u podatnika organy skarbowe mogą dokonać weryfikacji rozliczeń jego kontrahentów. W ten sposób poznają dokładny przebieg transakcji i mogą zweryfikować, czy obie jej strony wykazały ją poprawnie na potrzeby podatkowe.

W dniu 26 października br. w pięciu województwach rusza nowa usługa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) dla podatników - możliwość umówienia, np. przez internet, wizyty w urzędzie skarbowym. W listopadzie obejmie ona cały kraj - poinformowała rzeczniczka prasowa Krajowej Administracji Skarbowej Anita Wielanek.

Urny do składania dokumentów w urzędach skarbowych wprowadzono, żeby ułatwić kontakt w czasie lockdownu. Tak przekonuje Krajowa Administracja Skarbowa, ale eksperci odradzają korzystanie z tego rozwiązania. I ostrzegają, że w tym przypadku nie otrzymuje się potwierdzenia wpływu. A to może mieć już poważne konsekwencje karnoskarbowe. Z kolei KAS broni się, że do tej pory nie odnotowano sygnałów o istotnych nieprawidłowościach dot. funkcjonowania tej koncepcji.

Ministerstwo Finansów planuje wprowadzić z początkiem 2021 roku zmiany dotyczące wyspecjalizowanych urzędów skarbowych. Obsługą firm o przychodach powyżej 50 mln euro zajmie się jeden urząd skarbowy o zasięgu krajowym - poinformował PAP dyrektor departamentu kluczowych podmiotów w MF Artur Gostomski. Pozostałe 19 wyspecjalizowanych urzędów skarbowych ma się zajmować podmiotami, których przychody przekraczają 3 mln euro, ale nie przekraczają 50 mln euro rocznie. Natomiast wszystkie sprawy związane z poborem tzw. podatku u źródła od osób prawnych mają być przekazane lubelskiemu Wyspecjalizowanemu Urzędowi Skarbowemu.

Regulacje wprowadzające opłatę cukrową (zwaną także podatkiem od cukru lub podatkiem cukrowym) zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2021 r. Którzy podatnicy będą zmuszeni ją uiszczać oraz w jakiej wysokości? Jakie sankcje przewidział ustawodawca za brak wpłaty w terminie opłaty cukrowej?

Nowy JPK_VAT, który obejmie część deklaracyjną i ewidencyjną, będą obowiązkowo składać wszyscy podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni za okresy od 1 października 2020 r. W tym przewodniku wskazujemy najważniejsze aspekty nowego pliku JPK_VAT, a w szczególności: terminy, dane, które powinny być ujęte w tym pliku, oznaczenia dostaw towarów i świadczenia usług za pomocą symboli GTU, zasady korygowania JPK_VAT, kary za naruszenie nowych obowiązków, przepisy, wytyczne i przykłady Ministerstwa Finansów.

Ministerstwo Finansów oraz Krajowa Administracja Skarbowa informują, że od 1 lipca 2020 r. przedsiębiorcy mogą aplikować do Programu Współdziałania, który jest nową formą relacji pomiędzy dużymi podatnikami a Krajową Administracją Skarbową.

Z najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że służebność przesyłu nie jest rozumiana jako posiadanie samoistne, dlatego przedsiębiorca przesyłowy nie jest uznawany za podatnika podatku od nieruchomości, w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Właściciel gruntu, na którym znajduje się taka infrastruktura, będzie więc w większości przypadków musiał uiszczać cały podatek od nieruchomości.

Podatnicy CIT są co do zasady opodatkowani 19% stawką podatku, jednak w określonych sytuacjach, po spełnieniu określonych warunków, mogą skorzystać z preferencji w postaci 9% stawki. Obniżona stawka CIT nie odnosi się do wszystkich podatników z uwagi na szereg kryteriów decydujących o jej zastosowaniu.

NSA rok temu uznał, że podatek od nieruchomości w przypadku m.in. posadowienia budowli (np. reklamy lub wiatraka) na cudzej działce musi uiścić właściciel gruntu, ale w praktyce co gmina, to inne podejście. Chodzi o sytuacje, gdy kto inny jest właścicielem działki, a kto inny właścicielem budowli czy budynku, np. podatnicy dzierżawią lub wynajmują działkę i stawiają na niej tzw. totemy reklamowe (pylony z banerem reklamowym), lub innego rodzaju budowle (np. wiatraki) i budynki. Spory o to, kto jest podatnikiem i musi zapłacić gminie lub miastu podatek od nieruchomości, ciągną się od lat.

Zaledwie około 1% pochodzącego z przestępstwa mienia potrafią odzyskać organy ścigania. Wobec czego Ministerstwo Sprawiedliwości chce od 2021 r. roku zasilać budżet państwa pieniędzmi zajętymi także uczciwym podatnikom. Nowe przepisy o konfiskacie prewencyjnej umożliwią prokuratorom przejmowanie ich majątków bez prawomocnego wyroku.

Progi podatkowe 2020/2021. Przypomnijmy, że ustawodawca wprowadził kilka zmiany w progach podatkowych (skali podatkowej PIT), tj. w ubiegłym roku obniżony został próg podatkowy do wysokości 17% (wcześniej 18%) dla dochodów z pracy do wysokości 85 528 zł. Nowością jest także zerowa stawka PIT dla podatników do 26. roku życia oraz wyższe pracownicze koszty uzyskania przychodu. Poza tym pojawiła się danina solidarnościowa dla najbogatszych (nazywana trzecim progiem podatkowym). Wszystkie te zmiany mają oczywiście zastosowanie również dla roku 2021. Polski Ład - jak zmienią się progi podatkowe?

Kolejne urzędy skarbowe wdrażają usługę „Rezerwacja wizyty w urzędzie skarbowym" opracowaną przez Izbę Administracji Skarbowej w Białymstoku. Ta usługa działa już w urzędach skarbowych województwa podlaskiego i wielkopolskiego. Do końca 2020 roku będzie można w ten sposób umówić się na wizytę w każdym urzędzie skarbowym w Polsce. Możliwość rezerwowania wizyt przez Internet ma przede wszystkim ułatwiać podatnikom załatwianie ich spraw. Dzięki wprowadzeniu zasady, że bezpośrednio w siedzibie urzędu obsługiwani są wyłącznie klienci umówieni, unika się kolejek co poprawia komfort obsługi, ale i bezpieczeństwo podatników. Aż 77 proc. pytanych o to podatników uważa, że wcześniejsza rezerwacja wizyty w urzędzie poprawia bezpieczeństwo związane z zagrożeniami COVID-19 oraz poprawia sprawność załatwienia sprawy w urzędzie skarbowym.

Istotne jest, aby zasada swobodnej oceny dowodów w sprawie podatkowej nie przekształciła się w ocenę dowolną. W tym celu organ podatkowy jest normatywnie związany wieloma dyrektywami ogólnymi postępowania podatkowego. Musi przede wszystkim opierać się na wszechstronnie zebranym i ocenionym materiale dowodowym.

Uzasadnienie faktyczne decyzji podatkowej zawiera w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności. Natomiast uzasadnienie prawne zawiera wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji podatkowej z przytoczeniem przepisów prawa.

Krajowa Administracja Skarbowa uruchamia program „Klient w centrum uwagi KAS” - poinformowała szefowa Krajowej Administracji Skarbowej Magdalena Rzeczkowska. Przewidziano m.in. rozbudowę usług elektronicznych, np. wizytę w urzędzie skarbowym będzie można umówić przez system e-rezerwacje.

Zgodnie z prawem, podatnik powinien zostać wcześniej poinformowany o zamiarze przeprowadzenia kontroli podatkowej, poprzez doręczenie formalnego zawiadomienia w określonym terminie. W niektórych jednak przypadkach możliwa jest kontrola bez uprzedniego doręczenia zawiadomienia. Kontrolę podatkową przeprowadza się na podstawie upoważnienia wydanego przez właściwy organ. Zatem nie każdy urzędnik może przeprowadzić kontrolę, lecz jedynie ten, który ma do tego upoważnienie. Co jeszcze warto wiedzieć?

W czasie trwania postępowania podatkowego organy podatkowe mogą wydawać różnego rodzaju postanowienia. Mogą mieć one charakter porządkujący postępowanie, dotyczący np. decyzji organu odnośnie określonych zdarzeń w ramach postępowania. Taki rozstrzygnięcia organu mogą być zaskarżane, co daje wyraz zasadzie dwuinstancyjności postępowania. Na postanowienia organu służy specjalny środek zaskarżenia – zażalenie.

Stawienie się przed organem podatkowym osoby prawidłowo wezwanej jest jej obowiązkiem, zarówno prawnym, jak i społecznym. Czy w związku z tym stawiennictwo świadka w postępowaniu podatkowym, mimo że obowiązkowe, może być usprawiedliwione, a jeśli tak, to w jaki sposób?

Bonem turystycznym powinni zostać objęci wszyscy Polacy płacący podatki, niezależnie od dochodu. Takie rozwiązanie zaproponował Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz w piśmie skierowanym do wicepremier Jadwigi Emilewicz.

Tarcza antykryzysowa 4.0 zawiera nowe ułatwienia podatkowe. Więcej darowizn będzie można odliczyć od podstawy obliczania podatku dochodowego. Będzie to dotyczyć m.in. darowizn przekazanych na rzecz domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, czy domów pomocy społecznej. Od podatku będzie można odliczyć także darowizny rzeczowe w formie komputerów (zdatnych do użytku i nie starszych niż 3 lata), przekazanych od 1 stycznia do 30 września 2020 r., m.in. placówkom oświatowym.

Na Portalu Podatkowym podatki.gov.pl opublikowano projekty dokumentów z konsultacji dot. zasad funkcjonowania Programu Współdziałania. Do 26 maja 2020 r. można przesyłać uwagi i sugestie do dokumentów.

Wykorzystanie posiadanej w Polsce infrastruktury technicznej oraz personelu do wykonywania prowadzonej działalności gospodarczej w sposób zorganizowany oraz ciągły, kwalifikuje aktywność spółki niemieckiej na terytorium kraju jako stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce w rozumieniu przepisów art. 28b ust. 2 ustawy o VAT.

Ani w ustawie o VAT, ani w innych ustawach podatkowych nie przewidziano zmiany zasad płacenia należnych podatków w związku z epidemią koronawirusa. Podatnik, który nie jest w stanie uregulować należnego VAT, może skorzystać z ogólnych reguł przewidzianych w Ordynacji podatkowej.

W ramach ulgi termomodernizacyjnej odliczeniu podlegają wydatki m.in. na zakup instalacji fotowoltaicznej wraz z montażem. Ustawodawca wprowadził kilka warunków, które decydują o tym, czy podatnik ma prawo do odliczenia - jednym z nich jest konieczność bycia właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Prezentujemy kilka wybranych problemów związanych z odliczeniem kosztów instalacji fotowoltaicznej.

W Głosie Podatnika dodana została kategoria „Koronawirus”, dzięki której podatnicy mogą zgłaszać swoje pomysły i propozycje, jak chronić naszą gospodarkę przed koronawirusem.

Rok 2019 był kolejnym, w którym Krajowa Administracja Skarbowa rzadziej kontrolowała podatników. Liczba kontroli celno-skarbowych spadła o 14,5%, a kontroli podatkowych o 11,6% w porównaniu do 2018 roku. Typowanie do kontroli opiera się na analizie ryzyka, do której wykorzystywane są zaawansowane narzędzia analityczne (BIG DATA). Kontrole podatkowe często zastępowane są czynnościami sprawdzającymi.

Na gruncie Ordynacji podatkowej od blisko trzech lat obowiązuje instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Jakie są założenia tej instytucji i jaki jest jej walor ochronny w procesie stosowania przepisów prawa podatkowego w przedsiębiorstwie?

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.

Wdrażanie usług on-line nie oznacza likwidacji urzędów skarbowych - informuje wiceminister finansów, zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej Tomasz Słaboszowski. Zapowiada "odmiejscowienie" urzędów skarbowych, by podatnik mógł korzystać z ich usług w dowolnej lokalizacji.

Do Sejmu trafił poselski projekt ustawy - Karta Praw Podatnika. Ustawa zakłada wprowadzenie do polskiego systemu podatkowego nowej instytucji, to jest Karty Praw Podatnika, rozumianej jako tekst normatywny, w którym określone zostaną podstawowe prawa podatników, którym odpowiadają obowiązki organów podatkowych.

Podmiotowość w podatku akcyzowym jest dość dobrze zbadana w przypadku zaistnienia zdarzeń, które tworzą tzw. pierwotny obowiązek podatkowy. W zależności od modelu tego podatku (obecnie jest ich pięć), lista tych zdarzeń nieco się różni.

Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe dotyczy nie tylko podatnika i jego sytuacji majątkowej i finansowej, ale może być rozszerzona na członków jego rodziny, także byłych. Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują różne reżimy w zależności od sytuacji rodzinnej. Dlatego warto je wcześniej przeanalizować i być ich świadomym. Tylko w takiej sytuacji podatnik może podjąć działania mające na celu ograniczenie ryzyka dla rodziny i ją zabezpieczyć.