REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urojona podmiotowość podatników - skutki prawne. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?
Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Błędne przekonanie że jest się podatnikiem - realne skutki podatkowe

Ale po kolei: praprzyczyną pojawienia się tego zjawiska jest zasada bezpośredniości prawa podatkowego: jego normy są bezpośrednio interpretowane i stosowane przez podmioty prawa podatkowego, a zwłaszcza te, które mają potencjalne cechy podatników.

Naturalnym tego skutkiem jest m.in. błędne uznanie przez podmiot nie będący w sensie prawnym podatnikiem, że jednak tymże podatnikiem jest, czego następstwem jest wykonanie przez niego nieciążących na nim obowiązków prawnopodatkowych, w tym zwłaszcza zadeklarowanie w sensie prawnym nieistniejącego zobowiązania podatkowego, a następnie jego zapłata (dobrowolne albo przymusowe wyegzekwowanie).

REKLAMA

Deklaracja podatkowa złożona przez podmiot niebędący podatnikiem

Szczególny status prawny deklaracji podatkowej rodzi tu oczywiste skutki prawne: jeśli podmiot nie będący podatnikiem złoży w organie podatkowym „deklaracje podatkową”, a w zasadzie dokument, który tylko zewnętrznie przypomina tę deklarację, to organ podatkowy obowiązany jest uznać ów dokument za deklaracje podatkową dopóki nie udowodni w postępowaniu jurysdykcyjnym, że nie wywołuje on skutków prawnopodatkowych.
Jeśli w tej „deklaracji” podmiot, który ją złożył, określi zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu albo nadpłaty, to ma tu zastosowanie domniemanie, że są to kwoty „do zapłaty” albo „do wypłaty”. Oczywiście organ podatkowy może i powinien podjąć co najmniej czynności sprawdzające w celu zweryfikowania, czy dokument zwany przez składającego deklaracją jest zgodny z prawem, ale biorąc pod uwagę ich ilość, jest to możliwe tylko w marginalnym zakresie.

Ważne

Dopóki więc istnieje w sensie obiektywnym dokument, który nazwano „deklaracją” i organ podatkowy nie stwierdzi jego fikcyjności, wywołuje on skutki prawnopodatkowe łącznie z najdalej idącym: możliwością egzekucji z majątku „podatnika” powstałych z tego tytułu „zaległości podatkowych”.

Gdyby na tej podstawie dokonano zwrotu kwoty podatku albo nadpłaty, przysporzenie to będzie miało wszelkie pozory legalizmu dopóki:
- organ podatkowy nie stwierdzi, że złożony dokument nie był deklaracją, gdyż sporządził go podmiot nie będący podatnikiem,
- składający nie złoży korekty owej „deklaracji” i sam nie usunie swojego błędu: problem ten jest jednak sporny, bo deklaracje podatkową można zmienić (skorygować) skutecznie przy pomocy deklaracji korygującej, a przecież „deklaracja korygująca” w tym przypadku ma te same wady prawne co deklaracja korygowana.

Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Jak już wspomniano na wstępie, nie jest istotne, czy złożenie dokumentu mającego formę deklaracji było świadome, czy też nieświadome (co do jego fikcyjności). Oczywiście można badać w procesach jurysdykcyjnych, czy ktoś kto sporządził projekt dokumentu lub jego przełożony poświadczył nieprawdę w jego treści w sposób umyślny lub nieumyślny, ale sprawdzenie to może wystąpić wyłącznie ex post. W chwili złożenia tego dokumentu rodzi on obowiązki i uprawnienia po stronie zarówno składającego jak i organu podatkowego i obowiązki te powinny być wykonane. Otwiera się tu pole do wyłudzeń zwrotów podatków, które na nieznaną w historii skalę wystąpiły i dalej występują zwłaszcza w unijnej wersji podatku od towarów i usług. Problem jest więc poważny i wymaga dalszych badań.

W podsumowaniu można tylko stwierdzić, że odróżnienie podatnika urojonego, który jest błędnie przekonany, że owym podatnikiem jest, od symulanta (oszusta), który świadomie udaje podatnika, czyli działał w złej wierze, nie jest proste, zwłaszcza że każdemu obywatelowi przysługuje domniemanie działania w dobrej wierze.

prof. dr hab. Witold Modzelewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

REKLAMA

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

REKLAMA

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA