Idą zmiany w fundacjach rodzinnych. Rząd przeciw agresywnym praktykom podatkowym

• Resort finansów chce większej przejrzystości fundacji rodzinnych
• Głos przedsiębiorców
• Najważniejsze propozycje zmian
• Cel – ochrona narzędzia sukcesji, nie jego likwidacja
• Dlaczego to ważne?

Jak poinformowano Ministerstwo Finansów, „8 sierpnia br. odbył się briefing prasowy na temat zmian legislacyjnych dotyczących fundacji rodzinnych. W spotkaniu udział wzięli minister finansów i gospodarki Andrzej Domański, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman oraz przewodniczący Rady Nadzorczej Dr Irena Eris S.A. Henryk Orfinger. Celem proponowanych zmian jest uszczelnienie systemu podatkowego oraz ochrona instrumentu fundacji rodzinnych przed nadużyciami.”

Fundacje rodzinne zostały wprowadzone, aby umożliwić planowanie sukcesji w firmach rodzinnych w sposób prawnie bezpieczny i długofalowy. Do końca kwietnia 2025 roku złożono już prawie 4 tysiące wniosków, a ponad 2,5 tysiąca fundacji wpisano do rejestru. Kluczowe jest jednak to, że – jak przypomina resort finansów – nie zostały one stworzone w celu optymalizacji podatkowej.

Resort finansów chce większej przejrzystości fundacji rodzinnych

Minister Andrzej Domański jasno wskazał, że celem zmian jest wzmocnienie zaufania, transparentności i wiarygodności fundacji rodzinnych jako narzędzia planowania sukcesji międzypokoleniowej.
Jak zaznaczył:

„Chciałbym podkreślić z całą mocą, że te zmiany nie są wymierzone w uczciwie działające fundacje. Przeciwnie, mają służyć tym, którzy korzystają z tego narzędzia zgodnie z jego przeznaczeniem. To zmiany punktowe, racjonalne i proporcjonalne. Nie możemy dopuścić, by pojedyncze przypadki zniechęciły dziesiątki czy setki uczciwych rodzin do korzystania z tej formy prawnej. Dlatego działamy i budujemy rozwiązania nie jednostronnie a w dialogu z przedstawicielami firm rodzinnych”.

Głos przedsiębiorców

Henryk Orfinger, przewodniczący Rady Nadzorczej Dr Irena Eris S.A., podkreślił wagę ustawy o fundacjach rodzinnych dla sukcesji w biznesie:

„Mało kto zdaje sobie sprawę, jak trudną rzeczą jest sukcesja. Ci, którzy zbudowali przedsiębiorstwa o odpowiedniej skali, kapitale i sile marki, naprawdę mają olbrzymi problem z sukcesją. Ustawa o fundacjach rodzinnych umożliwiła spójne zarządzanie kapitałem i zwiększyła szansę na wielopokoleniowe istnienie firmy, a także zapewniła większą spójność rodziny. Jednak skuteczność ustawy przyciągnęła częściowo osoby zainteresowane korzyściami podatkowymi, dlatego potrzebne jest uporządkowanie przepisów. Proponowane zmiany są początkiem pewnych działań, które z perspektywy firm rodzinnych są właściwe”.

Najważniejsze propozycje zmian

Ministerstwo Finansów wskazało cztery kluczowe rozwiązania, które mają ograniczyć nadużycia. Proponowane zmiany legislacyjne to:

1. wprowadzenie czasowego (3-letniego) wyłączenia ze zwolnienia podatkowego (odroczenia opodatkowania do czasu wypłaty świadczenia na rzec beneficjenta) przychodów z tytułu zbycia składników majątku wniesionych lub przekazanych fundacji rodzinnej (tzw. lock-up na aktywach). Tego rodzaju rozwiązanie miałoby na celu przeciwdziałanie wnoszeniu do fundacji rodzinnej aktywów (np. udziały, akcje) z zamiarem ich zbycia już w ramach reżimu podatkowego właściwego dla fundacji rodzinnej,
2. objęcie fundacji rodzinnej opodatkowaniem z tytułu udziału w kontrolowanej jednostce zagranicznej (CFC),
3. doprecyzowanie zasad opodatkowania fundacji rodzinnej w przypadku posiadania przez nią udziału w zagranicznej spółce transparentnej podatkowo,
4. wyłączenie ze zwolnienia podatkowego przychodów z najmu krótkoterminowego.

Cel – ochrona narzędzia sukcesji, nie jego likwidacja

Propozycje mają zachować atrakcyjność fundacji rodzinnych dla uczciwych podmiotów, a jednocześnie odciąć możliwość wykorzystywania ich do agresywnej optymalizacji podatkowej.

Resort finansów zapowiada dalsze prace nad projektem oraz konsultacje z przedstawicielami środowiska biznesowego.

Polecamy: Komplet podatki 2025

Dlaczego to ważne?

Fundacje rodzinne to stosunkowo nowe rozwiązanie w polskim prawie, które w krótkim czasie zdobyło ogromną popularność. Odpowiednie uregulowanie ich funkcjonowania może zadecydować o tym, czy w przyszłości będą służyć wyłącznie jako stabilny fundament sukcesji rodzinnych firm, czy też staną się polem do nadużyć podatkowych.

Ministerstwo chce, by uczciwe firmy mogły bez obaw korzystać z tego instrumentu, a przepisy były na tyle szczelne, by zniechęcić do działań sprzecznych z intencją ustawodawcy... Będziemy śledzić dalszy bieg procesu legislacyjnego w tej sprawie.