Dyrektywa CSRD wprowadzi nowe wymogi w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju. Przedsiębiorstwa będą musiały uwzględniać w swoich sprawozdaniach finansowych (sprawozdaniu z działalności) kwestie środowiskowe, społeczne, prawa człowieka oraz ład korporacyjny. Dla części firm wymóg będzie obowiązywał już od 2024 r. i może mieć znaczący wpływ na ich sposób prowadzenia działalności.
Dyrektywa CSRD zastąpi dyrektywę NFRD
Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) to inicjatywa Unii Europejskiej, mająca na celu wzmocnienie ram prawnych dotyczących raportowania zrównoważonego rozwoju. Zastąpi ona obowiązujący NFRD, nakładając na szerszą grupę podmiotów gospodarczych większe wymogi niż dotychczas.
Dyrektywa NFRD (Non-Financial Reporting Directive) weszła w życie w Polsce w 2017 r. i miała na celu dostarczenie informacji na temat działań CSR w przedsiębiorstwach oraz zachęcanie ich do brania odpowiedzialności za kwestie społeczne i środowiskowe. Firmy, których dotyczy NFRD, to w szczególności podmioty zatrudniające powyżej 500 pracowników. W kwietniu 2021 r. złożono wniosek o dyrektywę CSRD, dotyczącą rozszerzenia dotychczasowych wymogów NFRD. Dzięki niej, znacznie więcej organizacji jest zobowiązanych do raportowania swoich danych dotyczących zrównoważonego rozwoju - zgodnie z NFRD 11 000 firm raportowało swoje wyniki, a po obowiązywaniu CSRD ma to dotyczyć około 50 000 firm.
CSRD pozwoli uzyskać zainteresowanym szerszy dostęp do porównywalnych, wiarygodnych, wysokiej jakości danych na temat zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwach. Będzie to dla nich dodatkowe narzędzie umożliwiające wywieranie wpływu na podmioty gospodarcze, działające w ich lokalnej społeczności. Dla firm jest to z kolei szansa na pokazanie ich społecznej odpowiedzialności oraz uniknięcie indywidualnego przedstawiania informacji na temat zrównoważonego rozwoju w związku z zapytaniami inwestorów, banków czy partnerów handlowych.
- Dyrektywa CSRD jest częścią zmian legislacyjnych na rzecz zrównoważonego finansowania wzrostu gospodarczego, które mają pomóc w osiągnięciu przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r. Od 2024 r. więcej firm niż do tej pory będzie miało obowiązek raportowania swoich działań w zakresie CSR, a docelowo ma to dotyczyć niemalże wszystkich przedsiębiorstw w najbliższych kilku latach. Dla wielu z nich, przygotowywanie dokumentacji na ten temat może być trudne i wymagające. Wcześniejsze przygotowanie do zmian pozwoli uniknąć wiele problemów i zabezpieczy firmę w przyszłości – mówi Krzysztof Adamski, CEO BetterPOS i założyciel projektu Donateo.
Harmonogram wdrożenia dyrektywy CSRD
Dyrektywa CSRD będzie dotyczyć 50 tys. firm w Unii Europejskiej, ale nie wszystkie będą miały obowiązek raportowania zrównoważonego rozwoju od początku jej obowiązywania. Przepisy będą wdrażane stopniowo według harmonogramu:
- Od 1 stycznia 2024 r. - duże spółki interesu publicznego (zatrudniające powyżej 500 pracowników) już objęte dyrektywą w sprawie sprawozdawczości niefinansowej, ze sprawozdaniami do 2025 r.;
- Od 1 stycznia 2025 r. - duże przedsiębiorstwa, które obecnie nie podlegają dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (z ponad 250 pracownikami i/lub 40 mln EUR obrotów i/lub 20 mln EUR całkowitych aktywów), ze sprawozdaniami do 2026 r.;
- Od 1 stycznia 2026 r. - MŚP i inne przedsiębiorstwa notowane na giełdzie, ze sprawozdaniami do 2027 r. MŚP mogą z raportowania zrezygnować do 2028 r.
Jak przedsiębiorcy powinni się przygotować do wdrożenia dyrektywy CSRD?
Przedsiębiorcy powinni zacząć przygotowania do wdrożenia dyrektywy CSRD już teraz, żeby uniknąć wewnętrznych problemów, które mogą utrudnić pracę. Oto kilka kroków, które mogą pomóc w tym procesie:
- Zrozumienie wymagań
Przedsiębiorstwa powinny zapoznać się z zasadami CSRD i zrozumieć, jakie informacje będą wymagane w sprawozdaniach zrównoważonego rozwoju. Dokładne poznanie dyrektywy i jej wymogów jest kluczowe do odpowiedniego przygotowania się do nowych standardów.
- Ocena obecnych praktyk
Warto przeanalizować obecnie stosowane praktyki raportowania zrównoważonego rozwoju w firmie - jakie informacje są zbierane i raportowane oraz w jakim stopniu są one zgodne z przyszłymi wymaganiami CSRD. Istotne jest zidentyfikowanie obszarów, w których będą niezbędne zmiany lub ulepszenia.
- Udoskonalenie systemów i procesów
Dobrze jest upewnić się, że w firmie obowiązują odpowiednie systemy i procesy, które umożliwią zbieranie i raportowanie danych związanych z zrównoważonym rozwojem. Może to wymagać dostosowania istniejących systemów zarządzania lub wdrożenia nowych narzędzi.
- Włączenie interesariuszy
Włączenie pracowników, klientów, inwestorów i organizacje pozarządowe usprawni proces przygotowania do CSRD. Warto prowadzić konsultacje i dialog z nimi, aby zrozumieć ich oczekiwania i potrzeby dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju.
- Zarządzanie zrównoważonym rozwojem
Przeanalizowanie struktury zarządzania pozwoli na upewnienie się, że w przedsiębiorstwie są odpowiednie zasoby i kompetencje, aby skutecznie zarządzać zrównoważonym rozwojem. Warto rozważyć mianowanie odpowiedzialnej osoby lub zespołu ds. zrównoważonego rozwoju oraz zapewnienie odpowiedniego szkolenia dla pracowników.
- Monitorowanie postępów
Istotne jest ustalenie systemu monitorowania postępów w zakresie realizacji celów zrównoważonego rozwoju i regularne dokonywanie oceny swojego działania. To pomoże śledzić postępy, identyfikować obszary wymagające ulepszeń i dostosowywania swoje działania wraz z postępem CSRD.
Dyrektywa CSRD wprowadza nowe wymogi dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju, które będą miały istotne konsekwencje dla przedsiębiorców. Przygotowanie się do tych zmian jest kluczowe dla utrzymania konkurencyjności i spełnienia oczekiwań interesariuszy. Dlatego warto już teraz zacząć działać i dostosować swoje praktyki i procesy do nowych wymogów.