Bezczynność pozwanego nie może stanowić przeszkody w uzyskaniu przez powoda ochrony prawnej. Dlatego też Kodeks postępowania cywilnego umożliwia sądowi wydanie wyroku także w przypadku bezczynności pozwanego spowodowanej jest jego zaniechaniami. Wyrok wydany w skutek bezczynności pozwanego, określany jest jako wyrok zaoczny.
Przepis art. 339 § 1 k.p.c. wskazuje przesłanki umożliwiające wydanie wyroku zaocznego, zgodnie z przepisem możliwe jest jego wydanie w przypadku, gdy pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie. Nie każda nieobecność pozwanego zostanie potraktowana przez sąd jako bezczynność.
Sąd nie wyda wyroku zaocznego w przypadku gdy:
- pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności albo składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie;
- sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność pozwanego jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć;
- powód wystąpi na rozprawie z nowym roszczeniem zamiast lub obok pierwotnego;
- okaże się, że nie występują w charakterze powodów lub pozwanych wszystkie osoby, których udział w sprawie jest konieczny;
- zachodzi współuczestnictwo jednolite po stronie pozwanej i przynajmniej jeden ze współuczestników działa w sprawie;
- zachodzi jedna z okoliczności, które uzasadniają odrzucenie pozwu lub zachodzi niewłaściwość sądu niedająca się usunąć w drodze umowy stron albo niewłaściwy tryb;
- na pierwszej rozprawie, poza pozwanym, nieobecny jest także powód, który nie żądał rozpoznania sprawy w swej nieobecności, gdyż w tym przypadku sąd zawiesza postępowanie.
Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Rozstrzygnięcie sprawy wyrokiem zaocznym niesie dla pozwanego określonego rodzaju konsekwencje. Przede wszystkim sąd wydając wyrok zaoczny uznaje za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą.
Ponadto wyrokowi zaocznemu nadaje się z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności, upoważniający do wszczęcia postępowania egzekucyjnego jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku i pomimo wniesienia ewentualnego sprzeciwu.
Klaudia Szkodzińska, aplikant radcowski
Łukasz Bernatowicz, radca prawny
Bernatowicz, Komorniczak, Mazur Radcy Prawni i Doradcy Podatkowi