RADA
W związku ze zmianą proporcji udziałów należy sporządzić spis z natury na dzień zmiany proporcji udziałów, w tym wypadku 31 września br. Do 31 września br. przychody i koszty przepadające na wspólników powinny były być ustalane według udziałów w wysokości 34,5%, 34,5% i 31%, a od 1 października br. według udziałów w wysokości 33,33% przypadających na każdego wspólnika.
UZASADNIENIE
Na podstawie § 27 ust. 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, m.in. na dzień zmiany proporcji udziałów wspólników.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Na dzień zmiany proporcji udziałów wspólników podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi przychodów i rozchodów spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów.
O zamiarze sporządzenia spisu z natury należy zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie co najmniej siedmiu dni przed datą sporządzenia tego spisu (§ 28 ust. 4 ww. rozporządzenia).
Materiały i towary handlowe objęte spisem z natury należy wycenić według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia. Spis z natury półwyrobów (półfabrykatów), wyrobów gotowych i braków własnej produkcji wycenia się według kosztów wytworzenia, a odpadów użytkowych, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową, wycenia się według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania. Spis z natury musi być wpisany do księgi według poszczególnych rodzajów jego składników lub w jednej pozycji (sumie), jeżeli na podstawie spisu zostało sporządzone odrębne, szczegółowe zestawienie poszczególnych jego składników. Zestawienie przechowuje się łącznie z księgą (§ 29 ust. 1 i 5 ww. rozporządzenia).
Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku. Zasada ta ma również zastosowanie m.in. do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 1 i ust. 2 updof). Do 31 września br. przychody i koszty przypadające na wspólników powinny były zatem być ustalane według udziałów w wysokości 34,5%, 34,5% i 31%. Od 1 października br. powinno to następować według udziałów w wysokości 33,33% przypadających na każdego wspólnika. W konsekwencji do 31 września br. dochód wspólnika za rok podatkowy będzie ustalany według jego udziału w spółce w okresie styczeń - wrzesień. W okresie od października do grudnia według jego zmienionego udziału w spółce.
W zaistniałej sytuacji powinno się dokonać aktualizacji NIP-2, nie później niż w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana proporcji udziałów (art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników).
W związku ze zmianą proporcji udziałów w prowadzonej przez Państwa spółce cywilnej nie nastąpi likwidacja działalności gospodarczej. Oznacza to, że w przedstawionej sytuacji nie będą miał zastosowania przepisy określające sposób ustalania dochodów z likwidacji (art. 24 ust. 3 updof) i ustalenia zryczałtowanego podatku dochodowego według stawki 10% (art. 44 ust. 4 updof).
• art. 8 ust. 1 i ust. 2, art. 24 ust. 3, art. 44 ust. 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243
• art. 5 ust. 4b, art. 9 ust. 1 ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników - j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 104, poz. 711
• § 27, 28 i 29 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów - j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 140, poz. 988
Krzysztof Wieluński
ekspert w zakresie podatków dochodowych