O co chodzi z podatkiem cukrowym? Jakie produkty są nim objęte?

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Podatek cukrowy - w których napojach, ile wynosi opłata? / shutterstock

Opłata od środków spożywczych, znana również jako opłata cukrowa lub podatek cukrowy, ma na celu promowanie zdrowych wyborów konsumentów i ograniczenie spożycia słodzonych napojów. Jej głównym celem jest zniechęcenie konsumentów do spożywania napojów o wysokiej zawartości cukru i motywowanie producentów do ograniczenia ilości cukru i substancji słodzących w ich produktach.

W dobie rosnącej świadomości zdrowotnej społeczeństwa, rządy na całym świecie podejmują różne inicjatywy, aby promować zdrowsze wybory żywieniowe. Jednym z takich działań w Polsce jest wprowadzenie opłaty cukrowej. Ale co dokładnie to oznacza dla producentów, sprzedawców i konsumentów? Oto szczegóły dotyczące tej opłaty.

Autopromocja

Czym jest opłata cukrowa?

Opłata cukrowa, często nazywana podatkiem cukrowym, to inicjatywa mająca na celu ograniczenie spożycia napojów o wysokiej zawartości cukru. Działanie to ma zniechęcić konsumentów do spożywania napojów wysokosłodzonych i jednocześnie motywować producentów do zmniejszenia ilości cukru i substancji słodzących w oferowanych produktach.
Zakres prawny dotyczący tej opłaty został określony w art. 12a-12j ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym.

Jakie produkty są objęte podatkiem cukrowym?

Opłata ma na celu ograniczenie spożycia napojów o wysokiej zawartości cukru i innych substancji słodzących. Oto dokładne kryteria, które decydują o tym, które napoje podlegają tej opłacie:

  • Napoje z dodatkiem cukrów: Dotyczy to napojów, które zawierają monosacharydy i disacharydy. Są to proste cukry, które mogą być naturalnie obecne w produktach, ale często są dodawane do napojów w celu zwiększenia ich słodkości.
  • Napoje z substancjami słodzącymi: Obejmuje to napoje, które zawierają substancje słodzące zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008. Przykłady takich substancji to ksylitol, sorbitol i aspartam. Chociaż te substancje nie dostarczają kalorii w taki sam sposób jak tradycyjne cukry, ich nadmierne spożycie może mieć negatywne skutki dla zdrowia.
  • Napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny: Te substancje są często dodawane do napojów energetycznych i innych napojów stymulujących. Chociaż mogą one dostarczać krótkotrwałego pobudzenia, ich nadmierne spożycie może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia rytmu serca.
  • Wyjątki: Warto zauważyć, że niektóre napoje są wyłączone z opłaty cukrowej, mimo że mogą zawierać cukry lub substancje słodzące. Do tych wyjątków należą napoje, które są wyrobami medycznymi, suplementami diety, żywnością specjalnego przeznaczenia, wyrobami akcyzowymi, napojami zawierającymi więcej niż 20% soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego, a zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g na 100 ml napoju, oraz napoje na bazie mleka lub jego przetworów.

Kto jest zobowiązany do zapłaty podatku cukrowego?

Osoby zobowiązane do zapłaty podatku cukrowego to:

  • osoby fizyczne,
  • osoby prawne,
  • jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

Obowiązek zapłaty podatku cukrowego dotyczy tych, którzy:

  • sprzedają napoje do miejsc sprzedaży detalicznej;
  • prowadzą sprzedaż detaliczną napojów w roli producenta, podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia napojów, lub importera napojów spoza terytorium UE;
  • zlecają producentowi wytworzenie napoju objętego opłatą, przy czym skład napoju podlegającego opłacie jest częścią umowy – w takim przypadku obowiązek zapłaty spoczywa na osobie zlecającej.

Warto podkreślić, że jeśli podmiot gospodarczy wprowadził na rynek napoje, które zostały już wcześniej objęte opłatą cukrową, nie musi ponownie deklarować tych napojów ani ponosić dodatkowej opłaty.

Ważna informacja! Jeśli podmiot sprzedaje napoje podlegające opłacie kontrahentowi, który jednocześnie prowadzi działalność sprzedaży detalicznej i hurtowej, musi odprowadzić opłatę za wszystkie napoje dostarczone temu kontrahentowi.

Jak obliczana jest opłata cukrowa?

Opłata cukrowa składa się z dwóch składników: stałego i zmiennej. Za każdy litr napoju opłata wynosi:

  • 0,50 zł opłaty stałej – za zawartość cukrów do 5 g w 100 ml napoju lub za zawartość substancji słodzącej,
  • 0,05 zł opłaty zmiennej – za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju.

Opłatę należy wnosić do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy informacja, na indywidualny rachunek podatkowy. Informację o wysokości opłaty składa się elektronicznie za pośrednictwem systemu informatycznego ministra finansów.

Informacja CUK-1, czyli formularz do opłaty cukrowej

Formularz CUK-1 został stworzony w celu dostarczenia informacji dotyczących opłaty od środków spożywczych. Jeśli zastanawiasz się, jak prawidłowo go wypełnić i przesłać, oto kilka kluczowych wskazówek:

Jak wypełnić informację CUK-1? Oto kilka podstawowych wskazówek:

  • Korzystaj z oficjalnej aplikacji: Ministerstwo Finansów udostępnia specjalną, bezpłatną aplikację dostępną w sekcji "Opłata od środków spożywczych". Dzięki niej proces wypełniania formularza staje się prostszy i bardziej intuicyjny.
  • Wypełnij wszystkie wymagane pola: Po uzupełnieniu wszystkich niezbędnych informacji, aplikacja automatycznie przekształci formularz w plik XML.
  • Podpisz elektronicznie: Gotowy plik XML musi zostać podpisany elektronicznie przed wysłaniem.
  • Inne aplikacje: Jeżeli korzystasz z innych aplikacji do tworzenia informacji CUK-1, upewnij się, że jest ona sporządzona w formie elektronicznego pliku XML i jest zgodna ze schemą dostępną w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych.

 

Księgowość
Od kiedy KSeF?
08 maja 2024

KSeF będzie przesunięty. Od kiedy Krajowy System e-Faktur zacznie obowiązywać zgodnie z projektem ustawy?

Ryczałt za używanie prywatnego auta do celów służbowych a PIT. NSA: nie trzeba płacić podatku od zwrotu wydatków
08 maja 2024

W wyroku z 14 września 2023 r. (sygn. akt II FSK 2632/20) Naczelny Sąd Administracyjny zakwestionował stanowisko organów podatkowych i uznał, że świadczenie wypłacone pracownikowi jako zwrot wydatków – nie jest przychodem ze stosunku pracy. A zatem nie trzeba od takiego zwrotu wydatków płacić podatku dochodowego. W tym przypadku chodziło o ryczałt samochodowy za jazdy lokalne wypłacany pracownikowi z tytułu używania przez niego prywatnego samochodu do celów służbowych. Niestety NSA potrafi też wydać zupełnie inny wyrok w podobnej sprawie.

Ulga dla seniorów w 2024 roku - zasady stosowania. Limit zwolnienia, przepisy, wyjaśnienia fiskusa
08 maja 2024

Ulga dla seniorów, to tak naprawdę zwolnienie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych, dla dochodów uzyskiwanych przez seniorów, którzy pozostali na rynku pracy mimo osiągnięcia wieku emerytalnego. Jaki jest limit tego zwolnienia i jakich rodzajów dochodu dotyczy?

Odroczenie obowiązkowego KSeF. Projekt nowelizacji po pierwszym czytaniu w Sejmie - przesłany do komisji
08 maja 2024

Rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przesuwającej wdrożenie obowiązkowego dla wszystkich podatników VAT Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) na 1 lutego 2026 r., został po sejmowym pierwszym czytaniu w środę 8 maja 2024 r., przesłany do Komisji Finansów Publicznych. Obowiązujące obecnie przepisy zakładają, że KSeF ma obowiązywać od 1 lipca bieżącego roku. 

Od 1 lutego 2026 r. obligatoryjny KSeF dla podatników czynnych i zwolnionych z VAT. Znamy plany Ministerstwa Finansów
07 maja 2024

Projekt nowelizacji ustawy o VAT, który 2 maja 2024 r. wpłynął do Sejmu przewiduje tylko jedną datę wdrożenia obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) – 1 lutego 2026 r. Od tego dnia obowiązek stosowania KSeF i wystawiania za pomocą tego systemu faktur ustrukturyzowanych będą mieli wszyscy podatnicy VAT (czynni i zwolnieni). W innej nowelizacji ustawy resort finansów zamierza wprowadzić drugi termin wdrożenia obowiązkowego KSeF dla mniejszych firm (1 kwietnia 2026 r.), o czym mówił minister finansów Andrzej Domański w dniu 26 kwietnia 2024 r. na brefingu prasowym w Ministerstwie Finansów.

Zmiana danych nabywcy na fakturze. Faktura korygująca, nota korygująca, terminy, ujęcie w ewidencji i JPK VAT
08 maja 2024

Jak zgodnie z prawem dokonać zmiany danych nabywcy na fakturze? Kiedy można wystawić fakturę korygującą, a kiedy notę korygującą? Co z błędną fakturą w JPK_VAT?

Od 1 lutego 2026 r. obligatoryjny KSeF dla podatników czynnych i zwolnionych z VAT. Znamy plany Ministerstwa Finansów
07 maja 2024

Projekt nowelizacji ustawy o VAT, który 2 maja 2024 r. wpłynął do Sejmu przewiduje tylko jedną datę wdrożenia obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) – 1 lutego 2026 r. Od tego dnia obowiązek stosowania KSeF i wystawiania za pomocą tego systemu faktur ustrukturyzowanych będą mieli wszyscy podatnicy VAT (czynni i zwolnieni). W innej nowelizacji ustawy resort finansów zamierza wprowadzić drugi termin wdrożenia obowiązkowego KSeF dla mniejszych firm (1 kwietnia 2026 r.), o czym mówił minister finansów Andrzej Domański w dniu 26 kwietnia 2024 r. na brefingu prasowym w Ministerstwie Finansów.

Jak rozliczyć kartę podarunkową dla pracownika? Podatki, składki, księgowanie
07 maja 2024

Karty podarunkowe to coraz popularniejszy benefit pracowniczy. Najczęściej wręcza się go okazjonalnie jako prezent świąteczny. To też narzędzie doceniania, które można wykorzystywać z innych okazji: jubileuszy, Dnia Dziecka, Dnia Kobiet, świąt branżowych czy jako specjalne nagrody pracownicze. Sprawdź, czy karty podarunkowe wiążą się z obowiązkiem podatkowym i jak je rozliczyć. 

Transport drogowy 2024 – zmiana przepisów dot. pojazdów wynajmowanych
07 maja 2024

Gotowy jest projekt ustawy, który umożliwi przewoźnikom prowadzącym działalność na terytorium Polski na czasowe korzystanie z pojazdu najmowanego, zarejestrowanego na terytorium innego państwa UE. Do tej pory nasz kraj nie dopuszczał takiej możliwości, obecnie chcemy dostosować polskie prawo do unijnego. Najmowanie pojazdów niesie ze sobą szereg korzyści, które mogą poprawić elastyczność operacyjną firm transportowych. 

Ceny prądu w górę o 30% a gazu o 15% - od lipca 2024 r. w Polsce. Jak wpłynie to na inflację?
07 maja 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje, że na mocy projektowanej ustawy o bonie energetycznym (zakładającej częściowe "odmrożenie" cen za energię elektryczną i gaz), od 1 lipca 2024 r. dla odbiorców taryfowanych rachunki za energię elektryczną mogą wzrosnąć o 29 proc., a za gaz o 15 proc. - o ile zajdzie odpowiednie obniżenie cen w taryfach. Proponowanie przez MKiŚ częściowe odmrożenie cen prądu i gazu podbije ścieżkę inflacji o ok. 1 pp., a CPI w grudniu może wynieść ok. 5,5 proc. - oceniają ekonomiści ING. Zdaniem ministra finansów Andrzeja Domańskiego działania osłonowe w zakresie cen energii (np. bon energetyczny) spowodują, że średnioroczna inflacja CPI w Polsce może być niższa przynajmniej o 1 pkt proc. w 2024 r. i o ok. 0,9 pkt. proc. w 2025 r. niż zakładają prognozy zawarte w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa.

pokaż więcej
Proszę czekać...