Czy nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu zawsze podlega akcyzie? Czy podmiot, który nie jest właścicielem, może skutecznie zawnioskować o rejestrację pojazdu?
Akcyza na samochody osobowe
Zasady opodatkowania akcyzą samochodów osobowych reguluje art. 100 ustawy akcyzowej. Wynika z niego, że w przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest m.in.:
- import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, z wyłączeniem przypadków, gdy dług celny wygasł na podstawie art. 124 ust. 1 lit. e-g lub k unijnego kodeksu celnego;
- nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;
- pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym:
a) wyprodukowanego na terytorium kraju,
b) od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2.
Nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu, a akcyza
W przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Zatem w wyniku przywozu pojazdu np. z Niemiec do kraju niewątpliwie dochodzi do jego nabycia wewnątrzwspólnotowego.
Zdaniem organów podatkowych taka sytuacja ma również miejsce, gdy do Polski jest sprowadzany kradziony samochód, a nabywca nie jest tego świadomy (zob. stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16 stycznia 2023 r., sygn.0111-KDIB3-3.4013.255.2022.1.JS).
Można oczywiście mieć pewne wątpliwości co do słuszności tej interpretacji. NSA uznał, że w przypadku gdy między kradzieżą a zakupem pojazdu upłynęło mniej niż 3 lata, to w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego należy stwierdzić brak "nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel", a więc akcyza jest nienależna (wyrok NSA z 19 października 2011 r., sygn. akt I GSK 612/10).
Według sądów, jeśli między kradzieżą a zakupem pojazdu upłynęło mniej niż 3 lata, należy stwierdzić brak "nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel", a więc akcyza jest nienależna.